نگاهی به خشونت علیه مسلمانان آسیا

به گزارش پارس به نقل از ایرنا، در ادامه سلسله حملات بوداییان افراطی به مسلمانان سریلانکا، روز شنبه نیز گروهی از نمازگزاران مسجدی در کلمبو پایتخت تجاری این کشور مورد هجوم بودایی ها قرار گرفتند.

در جریان این حمله که پس از اقامه نماز مغرب مسجد منطقه گراندپاس کلمبو صورت گرفت، چند تن از نمازگزاران مجروح شدند و تعدادی از خانه های مسلمانان نیز در معرض تخریب قرار گرفت.

طی ماه های اخیر، این چندمین مورد از حملات بوداییان افراطی به مکان ها و اجتماعات مسلمانان در سریلانکا بوده است.

ریشه های خشونت علیه مسلمانان در سریلانکا

سریلانکا کشوری ۲۱ میلیون نفری در منطقه جنوب آسیا است که اکثریت نژادی و مذهبی این کشور را سینهالی های بودایی مذهب تشکیل می دهند.

در برابر اکثریت حدود ۷۰ درصدی سینهالی ها، اقلیت های مذهبی و قومی دیگری نیز در سریلانکا ساکن هستند که مسلمانان را می توان بزرگترین این اقلیت ها به شمار آورد. در زمان حاضر مسلمان نزدیک به ۱۰ درصد از جمعیت سریلانکا را تشکیل می دهند که بیشتر آنان تامیلی زبان هستند.

و اما سریلانکا تا سال ۲۰۰۹ میلادی (۱۳۸۸ ه. شمسی) شاهد درگیری های شدید بین نیروهای دولتی و شورشیان جدایی طلب اقلیت قومی تامیل موسوم به ببرهای تامیل بود.

این در گیری ها که در سال ۱۹۸۳ میلادی (۱۳۶۲ ه. شمسی) و به دنبال تنش های قومی در سریلانکا آغاز شد، نزدیک به سه دهه این کشور را گرفتار جنگ داخلی ساخت و هزاران کشته، مجروح و آواره بر جای گذاشت.

در طول این سال ها، همراهی مسلمانان با اکثریت سینهالی های سریلانکا سبب شد تا اجتماعات و روستاهای مسلمان نشین به طور مکرر مورد هجوم شورشیان جدایی طلب تامیل قرار گیرد.

و اما با پایان جنگ داخلی و شکست کامل ببرهای تامیل، تهدیدات پیش روی مسلمانان فروکش نکرد، زیرا به باور بسیاری از ناظران، اقلیت مسلمانان به عنوان دشمن جدید اکثریت تعریف شد تا یکپارچگی سینهالی های بودایی در برابر این دشمن جدید حفظ و تثبیت شود.

علاوه بر آنچه گفته شد، این دشمن انگاری مسلمانان ناشی از موفقیت های اقتصادی بود که مسلمانان سریلانکا توانسته بودند در برابر رقبای بودایی نصیب خود سازند.

به باور بسیاری از بوداییان افراطی که از سوی راهبان خشونت طلب تحریک می شوند، موقعیت اقتصادی مسلمانان منافع اقتصادی اکثریت سینهالی های بودایی مذهب را تهدید می کند.

از این منظر خصمانه همچنین، نرخ رشد بالای جمعیتی مسلمانان می تواند موجب افزایش وزن اجتماعی و نیز سیاسی این اقلیت مهم در سریلانکا شود.

در این میان، رشد چشمگیر شمار گروندگان به آیین اسلام در این کشور آسیایی، حساسیت راهبان افراطی بودایی را برانگیخته و انگیزه آنان برای هجوم به مسلمانان را افزایش داده است.

علاوه بر این متغیرهای دخیل در افزایش سطح تهدیدات وجودی علیه مسلمانان، برخی تحلیلگران سیاسی معتقدند که سکوت در برابر تقابل های نژادی و مذهبی در سریلانکا با هدف سرپوش گذاشتن بر معضلات اقتصادی و اجتماعی در این کشور کمتر توسعه یافته آسیایی صورت می گیرد.

با این حال، وضعیت مسلمانان سریلانکایی در شرایط کنونی قابل تحمل تر از وضعیت هم کیشان این اقلیت مذهبی در میانمار است. کشوری دیگر در آسیای جنوب شرقی که در آن مسلمانان از هرگونه حقوق شهروندی محروم و در سال های گذشته و اخیر آماج حملات گسترده و متعدد بوداییان افراطی بوده اند.

وضعیت مسلمان میانمار زیر تیغ تیز پاکسازی و تصفیه جمعیتی سازمان یافته در این کشور به شکلی بوده که در گزارش های رسمی سازمان ملل از آنان به عنوان یکی از ستمدیده ترین اقلیت های جهان یاد شده است.

در این پیوند، با روشن شدن مجدد موتور کشتار مسلمانان میانماری ساکن ایالت راخین موسوم به روهینگیا، از بهار سال گذشته تا کنون هزاران تن به کام مرگ گرفتار شده و دهها هزار نفر از مسلمانان نیز از سکونتگاه هایشان آواره شده اند.

این در حالی است که متصدیان اصلی کشتار مسلمانان خود را با عناوینی چون بن لادن میانمار معرفی کرده اند و با صراحت از لزوم تصفیه نژادی و مذهبی سخن به میان آورده اند.

در مقابل، جنایت های ضد اسلامی افراطیان بودایی زیر سایه مواضع کجدار و مریز دالایی لاما رهبر معنوی بوداییان جهان، و سکوت چهره های سیاسی تحول خواهی چون آنگ سانگ سوچی ادامه یافته و این مساله مناطق مسلمان نشین غرب میانمار را به یکی از مهمترین کانون های نگرانی حقوق بشری مبدل ساخته است.

در این خصوص کارشناسان به بسترها و زمینه های یکسانی برای رخدادهای سریلانکا و میانمار اشاره می کنند. نگرانی های روحانیون افراطی بودایی و هواداران آنان از افزایش اهمیت فعالیت ها و نقش های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان که در سال های اخیر ظهور بیشتری داشته و البته با توجه به دیدگاه های سیاسی و امنیتی متفاوت دولت های دو کشور نسبت به مسائل قومی و مذهبی، شدت و نمودی غیر متناظر را به تصویر کشیده است.

به عنوان مثال و به گزارش رسانه ها، در رخدادهای اخیر سریلانکا شماری از نیروهای پلیس برای جلوگیری از حملات بوداییان افراطی مجروح شده اند و این در حالی است که ناظران مستقل از همراهی یا دستکم بی تفاوتی نیروهای امنیتی نسبت به کشتار روهینگیاها ها در میانمار خبر می دهند.

با توجه به آنچه گفته شد ناظران بر این باورند که در صورت حاکمیت نخبگان سیاسی نظیر رهبران میانمار در دیگر کشورهای آسیایی با اقلیت مذهبی مسلمانان، افراطیان مذهبی بودایی یا هندو مجال بیشتری برای اعمال خشونت و ارعاب علیه مسلمانان یافته و تحولات میانمار می توانست دارای نمونه هایی مشابه در دیگر کشورهای جنوب و شرق آسیا باشد.