تنش ها در اقلیم کردستان عراق بالا گرفت؛ دست انداز جدی در راه تشکیل کابینه مسرور!

 پیشینه سیاسی و روابط احزاب در اقلیم کردستان عراق به ویژه دو حزب حاکم دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی این پیش بینی را آسان کرده بود که نتایج انتخابات برگزار شده پارلمانی محلی به تنش های سیاسی بیشتری در این منطقه منجر شود. همچنانکه در گزارش های قبلی تسنیم اشاره شده است حزب دموکرات کردستان به رهبری مسعود بارزانی که موفق به کسب 45 کرسی در انتخابات 30 سپتامبر 2018 شده است بر رعایت استحقاق انتخاباتی در سهمیه بندی های کابینه جدید تاکید می کند اما یاران طالبانی در اتحادیه میهنی هم بر این اعتقاد هستند که واقعیت سیاسی اقلیم و جایگاه این حزب با عیار کرسی های پارلمانی سنجیده نخواهد شد.

تنش های دو حزب حاکم اقلیم کردستان در روزهای گذشته فزونی یافته است. نشست اربیل که با هدف بررسی وضعیت کرکوک توسط حزب دموکرات کردستان بدون مشارکت اتحادیه میهنی برگزار شد، واکنش این حزب را به دنبال داشت. در گزارش قبلی اشاره شد که کرکوک به صحنه زورآزمایی این دو حزب تبدیل شده است، اما اینک به تدریج تنش های سیاسی میان دو حزب به دستگیری اعضاء و هواداران آنها در مناطق تحت نفوذ رسیده است.

اتحادیه میهنی کردستان اعلام کرده است که چندین نفر از مسئولان شاخه اربیل این حزب از سوی نهادهای امنیتی حزب دموکرات کردستان دستگیر و از سرنوشت آنها خبری در دست نیست. این حزب همچنین اعلام کرده است که مشخص نیست این افراد با چه اتهام و از سوی کدامیک از نهادهای امنیتی حزب دموکرات کردستان دستگیر شده اند. رخدادهای اربیل در حالی است که گفته می شود نیروهای امنیتی اتحادیه میهنی کردستان هم تنی چند از هواداران حزب دموکرات کردستان را در منطقه گرمیان از توابع استان سلیمانیه دستگیر کرده اند.

تحلیلگران مسائل اقلیم کردستان عراق معتقدند که واقعیت سیاسی این منطقه به گونه ایست که حکومت اقلیم با گذشت بیش از دو دهه از عمر خود همچنان حکومتی تحت تسلط دو حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی است و هر حزب بنا به مقتضیات و منافع خود در مناطق تحت تسلط، حاکم بلامنازع است و حکومت تنها نظاره گر رخدادهایی است که عمدتا میان دو حزب یاد شده روی می دهد، نهادهای امنیتی، نیروهای نظامی و دادگاه ها هنوز هم در این مناطق با واژه استقلال بیگانه اند و خارج از دایره حکومت در کنترل احزاب دوگانه و حتی جناح بندی های داخلی آنها هستند.

اقدام حزب دموکرات کردستان عراق در دستگیری شماری از اعضای شاخه اربیل اتحادیه میهنی، واکنش مسئولان ارشد این حزب را به دنبال داشته است. تنش ها به جایی رسیده است که فرید اسسرد عضو شورای رهبری اتحادیه میهنی و از کسانی که موضعگیری های سیاسی حزب بیشتر از زبان وی اعلام می شود، تاکید کرده است در صورت عدم رسیدن به توافقی کلی، گزینه برگزاری انتخابات مجدد محلی در اقلیم کردستان محتمل است. آریز عبدالله دیگر عضو شورای رهبری اتحادیه میهنی و از نمایندگان سابق پارلمان عراق هم به حزب دموکرات کردستان هشدار داده است که دستگیری اعضای آنها در اربیل و دیگر مناطق تحت تسلط این حزب می تواند تجربه های دو اداره ای و جنگ داخلی را در اذهان مردم زنده کند.

گفته می شود که چندین دور مذاکرات تشکیل کابینه اقلیم میان دو حزب حاکم با عدم پیشرفت همراه بوده است. رزگار علی عضو دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان از این واقعیت پرده برداشته است. وی اعلام کرده است که وضعیت متشنجی در روابط با حزب دمکرات کردستان حاکم است و هر گونه توافق پیرامون تشکیل کابینه جدید اقلیم با موانع اساسی مواجه است.

به گفته وی، اتحادیه میهنی کردستان اجازه نخواهد داد یک جریان سیاسی به تنهایی حاکمیت و نهادهای حساس اقلیم کردستان را در اختیار داشته باشد.

این عضو دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان در خصوص تلاش های حزب دمکرات کردستان با هدف بازگشت نجم الدین کریم به استانداری کرکوک هم گفت: بازگشت استاندار سابق کرکوک اقدامی غیر قانونی و بر خلاف تصمیم دستگاه قضایی عراق است و بعید است که محقق شود.

با توجه به نفوذ و تاثیرگذاری دو حزب دموکرات کردستان و اتحادیه میهنی در عرصه سیاسی، اقتصادی و نظامی اقلیم کردستان، می توان گفت که تنش های موجود حکایت از وضعیت غیر عادی داشته و پیش بینی می شود که روزهای پر تنشی را هم در آینده شاهد باشیم.

تنش های کنونی در حالیست که دو حزب مذکور در عرصه داخلی خود هم با مشکلاتی مواجه هستند. حزب دموکرات کردستان که نچیروان و مسرور بارزانی را به ترتیب به عنوان نامزد احراز پست ریاست اقلیم و نخست وزیری کابینه محلی معرفی کرده است در رسیدن به هدف اصلی خود و انتقال مسالمت آمیز قدرت درگیر کشمکش های داخلی است، امری که تاکنون به سبب حضور مسعود بارزانی در صحنه، کمتر به رسانه ها راه یافته است اما رقابت عموزاده ها به یک واقعیت تبدیل شده است.

در دیگر سو، مدتی است به سبب اختلافات داخلی اتحادیه میهنی کردستان، نشست های دفتر سیاسی این حزب با هدف تعیین نامزدهای مربوطه برای تصدی پست ریاست پارلمان و سهمیه های محتمل وزارتی تشکیل نشده است. با توجه به اینکه پست ریاست پارلمان محلی برای این حزب نهایی شده است دو جناح خانواده طالبانی و کوسرت رسول علی معاون دبیرکل فقید اتحادیه میهنی در خصوص نامزد نهایی حزب اختلاف نظر شدیدی دارند، حتی گفته می شود که رقابت سختی میان قباد طالبانی و درباز کوسرت رسول برای رسیدن به پست های معاونت ریاست یا معاونت نخست وزیری اقلیم وجود دارد.

در مجموع می توان گفت که تحولات داخلی و تنش های میان دو حزب حاکم اقلیم کردستان به علاوه اختلاف پیش آمده در انتخابات ریاست جمهوری عراق و پرونده های مفتوح وزارت دادگستری کابینه عادل عبدالمهدی و استانداری کرکوک ممکن است کشمکش های بیشتری را در روزها و هفته های آتی به دنبال داشته باشد، تنش هایی که تشکیل کابینه مسرور بارزانی را با اما و اگرهای جدی روبرو خواهد کرد.