سه مناظره‌ی تلویزیونی از دیدگاه یک منتقد

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، این منتقد، خاطرنشان کرد: مناظره ی سومی که میان کاندیداهای ریاست جمهوری روز جمعه با موضوع سیاست برگزار شد، به مفهوم ساختاری و گونه شناسی، به مناظره شبیه بود. در این راستا باید گفت در مناظره های تلویزیونی باید این اجازه داده شود تا نامزدهای با یکدیگر راحت صحبت کنند و در عین حال بتوانند به صحبت های هم به نحوی پاسخ دهند تا چالش ایجاد شود.

وی افزود: اساسا مناظره یکی از اتفاقات مهم رسانه ی ملی است اما ما کمتر در تلویزیون شاهد چنین مناظره هایی هستیم و نظرم بر این است که برگزاری مناظره های تلویزیونی نباید فقط برای ریاست جمهوری برگزار شود بلکه با مناظره های انجام شده اثبات شد که ما در طول سال هم به چنین برنامه هایی نیاز داریم.

او ادامه داد: با پخش سه مناظره ی اخیر میان نامزدهای ریاست جمهوری چیزهایی به ما ثابت شد و یکی از آن ها این است که ما در همه ی زمینه ها دچار آزمون و خطا هستیم. در همین مناظره ها، متاسفانه به جای پیش بینی بسیاری از مسائل و کارشناسی دقیق با آزمون و خطا پیش رفتیم کماینکه در اولین مناظره دچار خطایی شدیم که در نهایت با یک موج منفی روبرو شد و نشان داد که چقدر در زمینه ی کارشناسی بدون پژوهش و تحقیق و کار لازم ضعف داریم.

فهیم در عین حال تاکید کرد: در برگزاری مناظره های تلویزیونی به هر حال از تجربه ی کشورهای جهان هم چنان کم بهره ایم و خیلی کم از تجربیات آن ها استفاده می کنیم.

این منتقد در پی گفت وگوی خود با ایسنا، مناظره ی ابتدایی میان نامزدهای ریاست جمهوری در تلویزیون را شبیه به محملی برای سرگرم سازی دانست.

همچنین وی با اشاره به برگزاری مناظره ی دوم میان کاندیداهای ریاست جمهوری یادآور شد: در مناظره ی دوم تلویزیون که افرادی مثل ما خیلی انتظار داشتند تا به یک حقایق و واقعیت هایی دست پیدا کنند و نسبت به افق آینده ی کشورمان در زمینه ی فرهنگی به یک جمع بندی برسند و همچنین انتظارشان این است که مطلع شوند تا نامزدها قرار است چطور مشکلات فرهنگی جامعه را حل کنند به نظرم باز هم با یک مناظره ی خنثی روبرو شدیم و اساسا نامزدها به طور کلی شاید یکی کمتر و دیگری بیشتر برنامه های روشن، شفاف و دقیقی در زمینه ی مسائل فرهنگی نداشتند.

او اضافه کرد: نامزدهای ریاست جمهوری در برگزاری دومین مناظره ی تلویزیون حتی نتوانستند به نقد گذشته ورود پیدا کنند؛ ضمن اینکه آن ها در نقد گذشته و آسیب شناسی شرایط فرهنگی اطلاعات کاملی نداشتند.

همچنین مشاوران بخش فرهنگی به نظر می آمد که اساسا از شاخه های قدرتمندی از میان جامعه ی فرهنگی نبودند؛ بنابراین نتوانستند اطلاعات دقیقی به نامزدها منتقل کنند تا حداقل آن ها بتوانند به آسیب شناسی گذشته بپردازند.

فهیم معتقد است: در مناظره ی فرهنگی میان نامزدهای ریاست جمهوری با دستاورد خوبی روبرو نشدیم و نتوانستیم متوجه شویم که با مشکلات فرهنگی که داریم نامزدها چه راهکارهایی برای حل این مشکلات دارند و به نظر می رسید که این اتفاق ناشی از کمبود اطلاعاتی بود که به نامزدها منتقل شد.

وی در ادامه مناظره ی سوم میان کاندیدای ریاست جمهوری در تلویزیون را به چند دلیل خوب دانست و افزود: به دلایلی فکر می کنم مناظره ی سوم بهترین مناظره بود و دلیل اولش این است که آقایان نامزدها در حوزه ی سیاست هم سابقه دارتر بودند و هم گرایش های قوی تری در این حوزه داشتند. در عین حال به چالش هم کشیده شد و از سوی دیگر هم اجرای برنامه به نحوی بود که مناظره ی سوم فرصت رودرویی دو به دو به نامزدها را داد در حالی که در مناظره ی اول و دوم چنین فرصتی به آن ها داده نشد.

او ادامه داد: شاید اگر در مناظره ی اول و دوم تلویزیون میان نامزدهای ریاست جمهوری فرصت رودرویی دو به دو به آن ها داده می شد به عنوان مثال ما متوجه می شدیم که آقای قالیباف با آقای جلیلی در زمینه ی فرهنگ چه تفاوتی دارند و یا بالعکس نامزدهای دیگر در این زمینه تفکراتشان چطور است.

فهیم در ادامه با بیان اینکه سومین مناظره ی تلویزیون میان کاندیدای ریاست جمهوری شکل مناظره به خود پیدا کرد، اینگونه اظهار کرد: به دلیل اینکه صداوسیما از دو مناظره ی قبلی انجام شده میان نامزدها توانسته بود تجربه کسب کند و متوجه شده بود که برنامه باید چطور اجرا شود، مناظره ی سوم شکل مناظره به خود پیدا کرد. دومین دلیلی که مناظره ی سوم توانست موفق باشد این بود که خود آقایان نامزدها هم به خاطر احاطه شان به حوزه ی سیاست حرف های مختلفی داشتند تا یکدیگر را نقد کنند.

این منتقد در عین حال گفت: اگر چه مناظره ی سوم توانست مناظره شود، اما باز هم در زمینه ی برنامه های آینده و راهکارهای برون رفت از مشکلات و مسائل، به اعتقاد بنده چندان پرداخته نشد. عموما نامزدها سعی شان بر این بود تا در قالب نفی گذشته خودشان را اثبات کنند نه اینکه برنامه هایشان را ارائه دهند. این در حالی است که به اعتقاد من باید نامزدها این مبنا را پیش می گرفتند تا ما بتوانیم از طریق برنامه های ارائه شده شان به انتخاب اصلح برسیم و برنامه های آن ها را با یکدیگر بسنجیم.

همچنین وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه نقش مجری را در اداره ی برنامه های مناظره چقدر موثر می داند؟ خاطرنشان کرد: مناظره های تلویزیون حتما یک رویکرد دراماتیک دارند؛ یعنی اگر مجری و برگزارکننده نتوانند کار را به سمت فرم دراماتیک پیش ببرد، چالش ایجاد نمی شود و در نهایت عناصر با یکدیگر برخورد نمی کنند.

او با اشاره به اجرای مرتضی حیدری در پی سه مناظره ی اخیر تلویزیون با نامزدهای ریاست جمهوری اینگونه بیان کرد: من فکر می کنم آقای حیدری مجری مناظره نیست، ضمن اینکه ایشان یکی از مجریان برجسته ی تلویزیون است و در زمینه ی اجرا بسیار مسط و متبهر است و بیشتر می تواند یک گفتگوکننده خوب باشد. این درحالی است که مجری مناظره ها اساسا باید فردی دارای شناخت علاوه بر مناظره ها، روان شناس و جامعه شناس خوبی باشد و مهم تر از همه از همه ی کارکردهای دراماتیک رسانه را بشناسد.

فهیم گفت: مرتضی حیدری یکی از مجریان برجسته ی تلویزیون است اما برنامه های مناظره الزاما گفتگوکننده نیاز ندارد. به اعتقاد من مجری اینگونه برنامه ها ضمن اینکه از اتاق فرمان کنترل می شود باید دستش تا حدودی باز باشد که بتواند از خلاقیت های فردی و یا چرخش مناظره ها استفاده کند.

وی افزود: آقای حیدری در برگزاری مناظره ها یا دستش بسته بود و یا در واقع با مناظره ها بیگانه بود.

این منتقد معتقد است، نامزدها در مناظره های تلویزیونی کاراکترها و بازیگرانی هستند که یک مجری مسلط به درام می تواند آن ها را به چرخش در محیط درآورد و از آن ها حرف های بهتری بیرون بکشد که قطعا چنین رویه ای برای مخاطب هم جذابیت بیشتری دارد.

فهیم در پایان گفت وگوی خود با ایسنا مناظره ی سوم تلویزیون میان نامزدهای ریاست جمهوری را سرلوحه ی مناظره های آینده دانست و افزود: عموما برگزاری مناظره در تلویزیون اتفاق خوبی است و هنوز هم فرصت داریم تا بهتر مناظره هایمان را برگزار کنیم. من فکر می کنم مناظره ی سوم می تواند سرلوحه ی برگزاری مناظره های آینده باشد و فکر می کنم باید از تجارب جهان در این زمینه استفاده کرد.