نیمه پنهان روایت ترک مسئولیت محمدباقر نوبخت
پس از پایان جلسه دولت به دفتر کار خود میرود از تلویزیون خبر استعفای نوبخت را می‌شنود که وی پس از پرس‌وجو از دلایل آن و آگاهی از اصل ماجرا بلافاصله به محمود واعظی رییس دفترش دستور می‌دهد که این موضوع را تکذیب کند که واعظی نیز در گفت‌و‌گو با پایگاه اطلاع‌رسانی دولت استعفای محمدباقر نوبخت را رد می‌کند.
به گزارش پارس نیوز، آقای نوبخت خبر کنارهگیری از دولت دوازدهم را داد؛ آقای واعظی تکذیب کرد. اعلام و رد یک خبر از پاستور برآیند جلسه هیات‌دولت بود. با وجود انتظار افکارعمومی مبنی بر تغییرات در رویکرد اقتصادی دولت ولــی کلیددار پاستور عــــزمی برای تحول‌خواهی ندارد؛ هرچند روایت‌‌‌‌‌های مختلف از جدال درونی گروه‌‌‌‌‌های قدرت در دولت به گوش میرسد.
گام نخست را کارگزارانی‌‌‌‌‌ها برداشتند؛ آنان بحران‌‌‌‌‌های دولت دوازدهم را به‌مثابه فرصت می‌‌‌‌‌نگرند. برای اولین بار روزنامه سازندگی از تغییرات گسترده در یاران حسن روحانی خبر داد و مهمترین خانه تکانی دولت را تغییر جایگاه محمدباقر نوبخت دانست و در همین راستا نوشت: «سرانجام محمدباقر نوبخت از سازمان برنامه و بودجه میرود و احتمالاً غلامرضا تاج‌‌‌‌‌گردون جایگزین او می‌شود.» و مقصد بعدی یار همیشگی روحانی را وزارت علوم و آموزش عالی دانست. این خبر زودهنگام از تحولات دولت برای حزب کارگزاران سازندگی بهجت‌‌‌‌‌آفرین است.
تسویهحساب ممنوع؛ عافیت‌‌‌‌‌طلب نیستم
خبر فوری بود؛ محمدباقر نوبخت مهمترین عضو حزب اعتدال و توسعه و یار سیاسی حسن روحانی استعفا کرد. نخستین جلسه هیات دولت دوازدهم در مردادماه با این خبر فوری به پایان رسید. نوبخت در جمع خبرنگاران پیرامون تغییر در ریاست سازمان برنامه و بودجه با رد اثرگذاری مدیریت این سازمان بر بازار ارز، اعلام استعفاء کرد و در همین راستا اظهارداشت: «برخی نابسامانی‌ها در بازار ارز مشکلاتی برای مردم به وجود آورد و انتظار و مطالبه مردم این است که وضعیت اقتصادی به‌ویژه بازار ارز بهبود یابد؛ عدهای این موضوع بهبود بازار ارز را با ترمیم و تغییر کابینه و تیم اقتصادی دولت همراه دانستند اما واقعیت این است که موضوع ارز با سازمان برنامه و بودجه ارتباطی ندارد؛ با این حال ترجیح دادم برای اینکه زمینه اصلاح و بهبود در کابینه پیش آید و دست رییسجمهوری باز باشد داوطلبانه درخواست کنارهگیری کنم.» او بازتاب روایت کنارهگیری را در دوگانه فراتر از «فداکاری/ تسویهحساب سیاسی» قرار داد و افزود: «عدهای گفتند که چنین اقدامی فداکاری است و برخی دیگر اعلام کردند برای تسویهحساب سیاسی، فضاسازی شده است؛ اکنون بیش از هر چیزی باید نگران مردم و وضعیت اقتصادی کشور باشیم؛ نظام با فشارهای خارجی مواجه است.»
محمدباقر نوبخت که پیش از این تلاش‌‌‌‌‌های فراوانی برای ارتقای قدرت حزب اعتدال و توسعه در دولت دوازدهم انجام داده بود؛ از لحظه‌‌‌‌‌شماری برای بازگشت به دانشگاه و حسرت حضور در جایگاه معلمی سخن گفت و بیان داشت: «لحظه‌‌‌‌‌شماری می‌‌‌‌‌کنم که بتوانم همه مسائل را واگذار کرده و به‌عنوان یک معلم در کلاس دانشگاه حضور یابم تا بار مسوولیتهای مختلف از جمله پرداخت‌‌‌‌‌های جاری، عمرانی، یارانه و... از دوشم برداشته شود از این رو ترجیح دادم داوطلبانه از همه مسوولیتهای دولت کنارهگیری کنم.»
بار دیگر محمدباقر نوبخت با مورد توجه قرار دادن موضوع تسویهحساب سیاسی گفت: «من از باب اینکه دست آقای رییسجمهوری باز باشد و حتی اگر یک در هزار وضعیت با تغییر من بهتر می‌شود آمادگی دارم از دولت کنار بروم. با این حال اگر برخی فعالان سیاسی رضایت خدا را در نظر نمی‌گیرند، مراعات مردم را بکنند و دنبال تسویه حساب نباشند.» یاردیرین حسن روحانی از ناکامی تلاش‌هایش برای پذیرش استعفاء از سوی کلیددار پاستور خبر داد ولی در کنایه هرگونه عافیت طلبی را رد کرد و اظهار داشت: «من نتوانستم آقای رییسجمهوری را برای این کار قانع کنم و امیدوارم ایشان تصمیم مقتضی را بگیرند و البته از طرفی اصرار بر ترک مسوولیت آن هم در شرایط فعلی یک‌جور فرصتطلبی به نظر میرسد و ممکن است عدهای بگویند افرادی به دنبال عافیت‌طلبی هستند.»
نیمه‌پنهان تسویهحساب سیاسی
در خبر اعلام ترک مسوولیت و سپس عدم پذیرش استعفای محمدباقر نوبخت ناگفته‌‌‌‌‌های فراوانی پنهان شده است. مرجع ضمیر سخنان نوبخت کیست؟ عاملان تسویهحساب سیاسی چه کسانی هستند؟ اقدام محمدباقر نوبخت پیش‌‌‌‌‌دستانه بود؟ پاسخ به این سؤالات نیمه پنهان استعفای سخنگوی دولت دوازدهم را آشکار می‌‌‌‌‌سازد.
حزب اعتدال و توسعه و حزب کارگزاران سازندگی مهمترین قدرت‌های حزبی درون پاستور هستند. کارگزارانی ها به مدد قدرت پدرمعنوی در دولت یازدهم هدایت دولت را برعهده داشتند و نیروهای حزبی خود را به بدنه دولت تزریق کردند. پس از فقدان مرحوم هاشمی رفسنجانی، حزب اعتدال و توسعه در پاستور محوریت یافت و اقدامات نوبخت- واعظی جایگاه یاران حزبی را در برابر برادر بزرگ‌تر پیشین و رقیب حزبی فعلی ارتقا داد. اقدامات آنان تعبیر به کاهش اثرگذاری اسحاق جهانگیری، نماینده اصلاحات و کارگزاران سازندگی، در روند تصمیم‌‌‌‌‌گیری‌‌‌‌‌های دولت شد. پس از ناکامی اقتصادی دولت برای تحقق وعده‌‌‌‌‌های انتخاباتی نوک تیز انتقادات اصلاح‌‌‌‌‌طلبان برای فرار از مسوولیت‌‌‌‌‌پذیری سیاسی به سمت تیم حزب اعتدال و توسعه نشانه رفت.
برپایه گزارش صبح نو، در پایان نیمه پنهان روایت ترک مسوولیت محمدباقر نوبخت را در دو سطح می‌توان تحلیل کرد:
1-ترک مسوولیت او اقدامی پیش‌‌‌‌‌دستانه و بازدارنده برای کاهش فشارهای گروه فشار کارگزاران سازندگی
با محوریت اسحاق جهانگیری برای حذف یاران همسو با حزباعتدال و توسعه بوده است. این اقدام متناسب با شناخت نزدیک نوبخت از الگوی سیاست‌‌‌‌‌ورزی حسن روحانی رخ داده است.
2- محمدباقر نوبخت توان و امکان مدیریت خبرسازی‌‌‌‌‌های رسانه‌ا‌‌‌‌‌ی و تسویه حساب‌‌‌‌‌های سیاسی در دولت با مدیریت کارگزارانی‌‌‌‌‌ها را نداشت و با این اقدام علاوه‌بر آشکارسازی تلاش‌‌‌‌‌های رقیب برای تصاحب کرسی‌‌‌‌‌های قدرت در قوه مجریه، از پذیرش تبعات مدیریتی کارگزارانی‌‌‌‌‌ها در آینده دوری جست.
روایتی دیگر/ چرا واعظی استعفای نوبخت را تکذیب کرد؟
محمدباقر نوبخت که صبح چهارشنبه نیز تیتر یک روزنامه سازندگی را دیده بود به میان خبرنگاران آمد و به سؤالات آنان پاسخ داد. «آیا شما از سازمان برنامه و بودجه می‌روید؟» سوالی که نوبخت نیز خود را آماده پاسخ به آن کرده بود.
نوبخت در مصاحبه خود می‌گوید: بدون اینکه موضوع ارز و سیاست‌های بانک مرکزی در این زمینه و نابسامانی‌های بازار کالا ارتباطی با سازمان برنامه و بودجه داشته باشد، ترجیح دادم برای اینکه زمینه برای اصلاح فراهم شود و دست رئیس‌جمهور باز باشد، داوطلبانه و شخصاً از تمام مسوولیتهای موجود دولت کنارهگیری کنم. صمیمانه این کنارهگیری را به آقای رییسجمهوری تقدیم کردم، اما من نتوانستم آقای رییسجمهوری را برای این کار قانع کنم. امیدوارم که ایشان تصمیم مقتضی را بگیرند. البته از طرفی اصرار بر ترک مسوولیت آن هم در شرایط فعلی یک جور فرصتطلبی به نظر میرسد و ممکن است عدهای بگویند افرادی به دنبال عافیت‌طلبی هستند.
اما ماجرای استعفای نوبخت نیز از همین‌جا آغاز می‌شود، یکی از خبرگزاری‌های دولتی برای از این اظهارات تیتر «نوبخت استعفا داد» را انتخاب می‌کند و بلافاصله همین تیتر نیز به زیرنویس شبکه خبر تبدیل می‌شود.
بر همین اساس رییسجمهوری که پس از پایان جلسه دولت به دفتر کار خود میرود از تلویزیون خبر استعفای نوبخت را می‌شنود که وی پس از پرس‌وجو از دلایل آن و آگاهی از اصل ماجرا بلافاصله به محمود واعظی رییس دفترش دستور می‌دهد که این موضوع را تکذیب کند که واعظی نیز در گفت‌و‌گو با پایگاه اطلاع‌رسانی دولت استعفای محمدباقر نوبخت را رد می‌کند.
ارسال نظر