توافق شرکت هواپیماسازی بوئینگ آمریکا با ایران برای فروش 80 فروند هواپیمای مسافربری اگرچه موضوع تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران نبوده است اما همچنان احتمال به هم خوردن این قرارداد وجود دارد. این دیدگاهی است که از سوی کارشناسان مؤسسه مشاوره‌ای تیل در آمریکا ارائه شده است.

روز جمعه ترامپ تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع کرد و علت اعمال این تحریم‌ها را آزمایش موشکی این کشور عنوان کرد که به ادعای طرف آمریکایی ناقض قطعنامه سازمان ملل بوده است. 

این مؤسسه مشاوره‌ای تاکید کرد: دولت ترامپ عمیقا قصد دارد تا مناقشات خود با تهران را تشدید کرده و از سوی دیگر در طرف ایرانی نیز گروه‌هایی وحود داردند که همین هدف را دنبال کرده و از آن استقبال می‌کنند.

در ماه دسامبر شرکت بوئینگ از نهایی‌ شدن قرارداد فروش 50 فروند هواپیمای بوئینگ 737 و 30 فروند هواپیمای بوئینگ 777 خبر داد. 

بر اساس قیمت پرایس‌لیست ارائه شده از سوی بوئینگ ارزش این قرارداد 16.6 میلیارد دلار برآورد می‌شود. 

کارشناسان این صنعت همچنان معتقدند با تشدید شرایط سیاسی بین تهران و واشنگتن این احتمال وجود دارد این توافق به هم بخورد. 

فرمان اجرایی ترامپ برای اعمال ممنوعیت ورود اتباع ایرانی و 6 کشور مسلمان دیگر به آمریکا انتقادات جدی را از سوی تهران دربر داشت و تهران نیز ادعا کرده است که پاسخ مناسبی به این اقدام آمریکا خواهد داد. 

در کنار فروش هواپیما توافق بوئینگ با ایران شامل ارائه خدمات تعمیرات و نگهداری در کنار تامین قطعات است. 

به گفته راسل سولوموند تحلیلگر مؤسسه مودی در امور هوافضا و صنایع دفاعی همچنان احتمال لغو قرارداد وجود دارد ولی این شرایط به گونه‌ای نیست که بتواند وضعیت بونینگ را آشفته کند. این شرکت از قدرت عملیاتی بالایی برخوردار بوده و انعطاف‌پذیری بالایی دارد و از سوی دیگر سفارشات آن بسیار قوی است.

در پایان سال 2016 حجم سفارشات به تعویق افتاده بونیگ برای تحویل در این سال به 473 فروند و این شرکت هم اکنون سفارش ساخت 5 هزار و 700 هواپیمای مسافربری را برای تحویل در سال‌های آینده دریافت کرده است.

از سوی دیگر بوئینگ با ساخت 748 فروند هواپیما توانسته در سال 2016 بالاتر از ایرباس بزرگترین تولید کننده هواپیما در جهان باشد چرا که در این سال ایرباس 688 فروند هواپیما به مشتریان خود تحویل داد.

 در روز جمعه سخنگوی بوئینگ اعلام کرد این شرکت هنوز در حال فعالیت تحت مجوز ارائه شده از سوی وزارت خزانه‌داری این کشور است که به بوئینگ اجازه فروش هواپیما به ایران را داده است.

وی تاکید کرد:‌در صورتی که ما دستور جدیدی از وزارت خزانه‌داری دریافت کنیم بر مبنای آن اقدام خواهیم کرد. 

سالاموند معتقد است از نظر اقتصادی حجم خرید ایران در مقایسه با قراردادهای بوئینگ با دیگر شرکت‌های هواپیمایی اصلا قابل توجه نیست. چرا که بخشی از سفارش ایران شامل هواپیماهای جدیدی است که از سوددهی پایین‌تری نسبت به دیگر مدل‌ها برای بوئینگ برخوردار است.

تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران که از سوی دولت ترامپ اعمال شد تعدادی از افراد حقیقی و شرکت‌های این کشور را که در توسعه فناوری موشکی این کشور دست داشته‌اند را هدف گرفته است. ایران مدعی است با توجه به اینکه این موشک توانایی حمل کلاهک هسته‌ای نداشته و فقط با اهداف دفاعی ساخته شده است آزمایش آن نقض قطعنامه سازمان ملل نبوده است.

اولین هواهپیما که بر اساس قرارداد بوئینگ با تهران قرار است از طرف این شرکت تحویل شود در سال 2018 وارد ایران خواهد شد. ماه گذشته میلادی شرکت ایرباس اولین هواپیمای تولید خود را به ایران تحویل داد. 

به دلیل اعمال تحریم‌ها طی دهه‌های گذشته علیه صنعت هوانوردی ایران ناوگان هوایی این کشور از جمله قدیمی‌ترین ناوگان‌های هوایی در جهان محسوب می‌شود. 

سن متوسط هواپیماهای شرکت ایران ایر حدود 20 سال است که تهران در تلاش است تا با خرید هواپیما از بوئینگ و ایرباس و دیگر تولیدکنندگان هواپیما در جهان ناوگان خود را نوسازی کند.

روز شنبه از اعلام آمادگی شرکت فرانسوی ایتالیایی ATR برای فروش هواپیما به ایران خبر داد. 

تحلیلگران معتقدند یکی دیگر از موانع و تهدیدات باقیمانده علیه قراردادهای هواپیمای ایران بخش تامین مالی آنهاست. چرا که ایران عضو رسمی قرارداد کیپ تاون نیست که به موجب آن در صورت نوکول در پرداخت‌های بدهی از آنها حمایت می‌شود. 

سولومند معتقد است احتمالا بوئینگ باید بخش قابل توجهی از تامین مالی قراردادهای فروش هواپیماها به ایران را خود برعهده گیرند. در حقیقت ایرباس نیز تنها توانسته است تامین مالی فروش 6 هواپیما به ایران را فراهم کند و برای فروش الباقی این هواپیماها به طرف ثالث نیاز دارند.