پاپ فرانسیس و شرم‌آورترین اتفاقات آرژانتین

به گزارش پارس ، به نقل ازایسنا، شبکه خبری بی. بی. سی در گزارشی درباره پاپ فرانسیس نوشته است: از موقعی که کلیسای کاتولیک برای اولین بار فردی از آمریکای لاتین را به رهبری خود انتخاب کرد، بیش از یک ماه می گذرد و در همین مدت کوتاه رسانه های بین المللی با رگباری از داستان ها و تصاویر جالب توجه روبرو بوده اند.

پاپ فرانسیس صمیمی و خوش برخورد است. او پای زنان و مسلمانان را شسته و بوسیده، روی گچ دست و پای زائران مصدوم به رسم یادگاری امضا کرده، و حتی برای لغو اشتراک روزنامه اش، شخصا به روزنامه فروش قدیمی اش تلفن زده است.

اما شاید جالب ترین حرفش این باشد که گفته می خواهد ایجاد" کلیسایی فقیر برای فقرا" را در اولویت قرار دهد. همه اینها به مثابه هوای تازه ای است که در کلیسای کاتولیک دمیده می شود. برخی می گویند که دستگاه کهنه و متظاهر پاپ که به حکومت های سلطنتی قرون وسطی شباهت داشت، دیگر از بین رفته است.

اما در زیر پوست این تغییرات نگرانی هایی جدی وجود دارد که ممکن است خوزه ماریو برگوگلیو (پاپ جدید) را به دردسر بیندازد.

او زمانی رهبر یسوعیان (ژزوئیت ها) و کاردینال کلیسای کاتولیک آرژانتین بود. کمتر از ۲۴ ساعت بعد از آنکه دود سفید به نشانه انتخاب پاپ جدید از نمازخانه سیستین واتیکان به هوا بلند شد، اتهاماتی مطرح شد که مطابق آن، در سال های آغازین دیکتاتوری نظامی بی رحم آرژانتین (که بین سال های ۱۹۷۶ و ۱۹۸۳ بر این کشور حاکم بود) ، پاپ فرانسیس مانع از بازداشت دو یسوعی دیگر نشد.

این دو نفر بعد از دستگیری، زندانی و شکنجه شدند. واتیکان به سرعت این ادعاها را تکذیب کرد. کشیشی که از این اتفاق جان بدر برده، پدر فرانسیسکو خالیکس نام دارد. او در بیانیه ای اعلام کرد که" با اتفاقات گذشته به صلح و آشتی رسیده است" . البته حرف های او دوپهلو بود. شاید منظورش این بود که به او خیانت شده، ولی او پاپ را به خاطر خیانتش بخشیده است.

یک هفته بعد، او از صومعه دورافتاده اش در جنوب آلمان بیانیه سفت و سخت تری منتشر کرد و گفت" درست نیست که ادعا شود پدر برگوگلیو باعث دستگیری ما شده است" . به این ترتیب هر گونه امکان اثبات تقصیر پاپ از بین رفت.

اما آیا تلاش های برگوگلیو برای برقراری عدالت در روزهای تاریک حکومت نظامیان با اقدامات اسکار رومرو، اسقف اعظم السالوادور، قابل مقایسه است؟

اسکار رومرو به شکلی آشتی ناپذیر از جوخه های مرگ دولت السالوادور و سرکوب فقرا انتقاد می کرد، و بالاخره هم در سال ۱۹۸۰ در حین انجام مراسم عشای ربانی به قتل رسید.

ایوان پترلا، مفسر امور مذهبی در اندیشکده فونداسیون پنسار (بنیاد اندیشه) در بوئنوس آیرس، می گوید: " برگوگلیو مثل رومرو نبود. افراد بسیار کمی شبیه رومرو بودند. " اما اگر به خاطر مواضع شجاعانه رومرو، از ۱۰ به او نمره ۱۰ بدهیم، پاپ فعلی چه نمره ای می گیرد؟ پترلا می گوید: " به نظر من ۷.۵! هیچ سند و مدرکی برای ادعاهایی که علیه او مطرح می شوند، وجود ندارد. "

اما ماجرای دیگری هم وجود دارد که باید به آن پاسخ داده شود. در ماجرای بسیار زهرآگین ناپدید شدن زنان باردار، این زنان در حالیکه در بازداشتگاه نگهداری می شدند، وضع حمل می کردند. بیشتر این مادران بعدا به قتل رسیدند و فرزندانشان به زوج های" شایسته ای" سپرده می شد که با نظامیان حاکم در ارتباط بودند. این مسأله هنوز هم کاملا داغ است و بسیاری از کسانی که در چنین شرایطی به دنیا آمده اند، حقایق تلخ گذشته شان را فهمیده اند.

صدها نفر دیگر هم هنوز از واقعیت خبر ندارند و در سرخوشی ناشی از بی اطلاعی از اصل و نسبشان زندگی می کنند. مادربزرگ های برخی از این افراد کارزاری به راه انداخته اند و اعلام کرده اند که بسیاری از کشیش ها و راهبه ها در آنچه روی داده دست داشته اند و حالا هم راحت و آزاد در جامعه زندگی می کنند. به نظر نمی رسد این مادربزرگ ها به هیچ وجه قصد رها کردن این موضوع را داشته باشند. در نگاه اول این مسأله نباید تهدیدی برای پاپ فرانسیس به حساب بیاید. او در سال ۲۰۱۰ در دادگاه حاضر شد و به این سوال که اولین بار چه زمانی از جدا کردن بچه ها از مادرانشان مطلع شده، جواب داد.

شبکه چهارم رادیو بی بی سی موفق شده فایل صوتی شهادت او در دادگاه را پیدا کند. او در دادگاه در ابتدا می گوید: " همین اواخر، حدود ۱۰ سال پیش. " اما بعد از کمی مکث حرفش را تصحیح می کند و می گوید: " نه، فکر کنم تقریبا همزمان با محاکمه هیأت حاکمه نظامی بود. " اما این یعنی اواسط دهه ۱۹۸۰.

اما استلا دلا کوادرا این حرف را قبول ندارد. او داستان یک مادر و بچه ناپدید شده را تعریف می کند که مو به تن انسان راست می کند. النا، خواهر استلا که پنج ماهه باردار بود، در فوریه ۱۹۷۷ دستگیر شد. دختر او، آنا، در ژوئیه همان سال در یک بازداشتگاه به دنیا آمد. روبرتو، پدر استلا، برای اینکه بفهمد چه بر سر دخترش آمده، از کشیش برگوگلیو کمک خواست. استلا نامه ای به تاریخ ۲۸ اکتبر ۱۹۷۷ را به من نشان داد که امضای برگوگلیو پای آن بود. او در آن زمان در یکی از استان های آرژانتین کشیش بود. برگوگلیو از طرف آقای دلا کوادرا به اسقف یکی از مناطق نامه نوشته بود. متن این نامه که استلا آن را به من نشان داد به این شرح است: " می خواهم به تو زحمت بدهم و آقای روبرتو لوییس دلا کوادرا را به تو معرفی کنم. من با او صحبت کرده ام. . . خودش ماجرا را برایت شرح خواهد داد. "

استلا اصرار دارد که این نامه نشان می دهد پاپ در سال ۲۰۱۰ حقیقت را از دادگاه پنهان کرده، اما از متن نامه چنین چیزی بر نمی آید. در هیچ جای نامه صریحا از" بچه های گمشده" صحبت نشده، و فقط به طور کلی به موضوعی نگران کننده اشاره شده است. به علاوه، این نامه نشان می دهد که پاپ فرانسیس از نفوذ و موقعیتش برای برقراری ارتباط و کمک به حل مسأله استفاده کرده است. اما یک سال بعد از جلسه دادگاه در سال ۲۰۱۰، تحقیقات قضایی تازه ای انجام شد که این بار هدفش مشخصا" بچه های ناپدید شده" بود.

این بار وکلا در سوالاتشان مشخصا مورد دلا کوادرا را با کاردینال برگوگلیو مطرح کردند. بی بی سی رونوشتی از پاسخ های او را به دست آورده است. او در این جلسه به ۳۳ سوال جواب می دهد، و در جواب سوال شماره ۱۳ می گوید: " روبرتو دلا کوادرا به من گفت که دخترش ربوده شده است. به یاد ندارم که گفته باشد دخترش باردار بوده است. " او در جواب سوال شماره ۱۹ هم می گوید که خبر تولد بچه در اسارت را سال ها بعد از طریق گزارش های رسانه ای شنیده است. همه این پاسخ ها ممکن است صحیح باشند، اما سوالات جدیدی را مطرح می کنند.

داستان های کودکان ناپدید شده در دوران حکومت نظامیان در آرژانتین چندان مخفی نگاه داشته نمی شد. استلا گزارش هایی مربوط به سال ۱۹۷۹ در مطبوعات فرانسوی، برزیلی و کانادایی را به من نشان داد که در آنها مفصلا به این رویه پرداخته شده بود. نشریه آرژانتینی و انگلیسی زبان بوئنوس آیرس هرالد هم گزارش هایی در این زمینه منتشر کرد که موجب خشم هیأت حاکمه نظامی کشور شد.

علاوه بر این، در آرشیوهای تلویزیونی تصاویری از مادران و مادربزرگ های مفقودین و کشته شدگان موجود است که آنها را در سال ۱۹۷۹ در حال راهپیمایی آرام نشان می دهد. این راهپیمایی ها در میدان پلازا دمایو درست در قلب بوئنوس آیرس برگزار شده، و شرکت کنندگان در آن عکس هایی از عزیزان ناپدید شده شان در دست داشته اند. آنها در مورد خانواده شان با خبرنگاران خارجی صحبت می کنند که البته در آن زمان کار شجاعانه ای به حساب می آمد.

حتی یک بار در دوره حکومت ژنرال گالتیری، نیروهای امنیتی برای بیرون کردن این زنان از میدان از گلوله های مشقی استفاده کردند.

جامعه یسوعی ها نهادی جهانی است و در سراسر دنیا حدود ۲۰ هزار کشیش دارد. خبر این اعتراضات در استان های مختلف پخش شد، و در نتیجه اگر پدر برگوگلیو - آنطور که در دادگاه شهادت داده - تا سال ۱۹۸۵ از آن خبر نداشته، معنایش این است که کاملا در عزلت و انزوا زندگی می کرده است.

برگوگلیو در سال ۱۹۹۸ اسقف اعظم بوئنوس آیرس شد، و با در اختیار گرفتن این سمت، در واقع رهبر کلیسای کاتولیک آرژانتین هم شد. او در سال ۲۰۰۱ به مرتبه کاردینالی ارتقا پیدا کرد.

ده سال بعد، در دادگاهی که در سال ۲۰۱۱ برای رسیدگی به پرونده های کودکان ناپدید شده تشکیل شد، از او پرسیده شد که آیا در آن زمان، و یا در حال حاضر، کلیسا هیچگونه تحقیقاتی در این زمینه انجام داده است؟ جواب مکتوب او به این سوال چنین بود: " اگر در دوران دیکتاتوری نظامی چنین نهادی در سلسله مراتب رهبری کلیسا وجود داشته هم من از آن بی اطلاعم. ممکن است که گروهی از اعضا و معتقدان غیر روحانی کلیسا چنین نهادی را ایجاد کرده باشند، یا در حال حاضر این کار را بکنند، اما من اطلاعی ندارم. "

ما از پدر فدریکو لومباردی، سخنگوی مطبوعاتی پاپ، خواستیم درباره ماجرای خواهر استلا و خواهرزاده اش اظهار نظر کند. او در جواب گفت: " همانطور که می دانید، قضیه خانواده دلا کوادرا قبلا هم چند بار مطرح شده، و کاردینال برگوگلیو پاسخ مورد نظرش را به آن داده است. من چیزی برای اضافه کردن به آن جواب ها ندارم. "

استلا در جریان" جنگ کثیف" پنج نفر از بستگانش را از دست داد و نهایتا مجبور شد از کشور فرار کند و پناهنده شود. او قصد رها کردن ماجرا را ندارد و می گوید: " ما از برگوگلیو خواسته ایم که بایگانی های کلیسا را باز کند تا بتوانیم بفهمیم واقعا چه اتفاقی افتاده است. "

او همچنان منتظر است.