به بنده می‌گویند خانم ابتکار عُرضه نداری جلوی طوفان را بگیری

معصومه ابتکار در نشستی که امروز با حضور خبرنگاران و اصحاب رسانه در سالن همایش‌های سازمان محیط زیست برگزار شد با اشاره به اهمیت کار خبر و خبرنگاری در حوزه محیط زیست، گفت: خبرنگاری در عرصه محیط زیست یکی از دشوارترین حوزه‌هاست.

تا 50 سال آینده تعداد قطعات پلاستیک در دریاها از آبزیان بیشتر خواهد بود

وی ادامه داد: چند اتفاق مهم در محیط زیست در حال رخ دادن است که باید همزمان با این اتفاقات سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها نیز متناسب با آن صورت بگیرد. هر از چندگاهی موضوعاتی با ابعاد جدید در اولویت قرار می‌گیرد به عنوان مثال تاکنون فکر می‌کردیم موضوع زباله‌ها بحث مهمی است اما در یک سال اخیر بحث پلاستیک‌های دریایی مطرح شد که باعث نابودی بسیار از آبزیان می‌شود.

ابتکار تصریح کرد: پلاستیک‌ها و فرآورده‌های آنها باعث از بین رفتن نسل بسیاری از آبزیان می‌شود و در صورتی که این روند همچنان ادامه داشته باشد پیش‌بینی ما این است که تا 50 سال آینده تعداد قطعات پلاستیک از آبزیان بیشتر خواهد شد.

رئیس سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه یکی دیگر از اتفاقات مهم در حوزه محیط زیست نگرانی‌ها از تنوع زیستی و گونه‌های در معرض تهدید و انقراض است، افزود: طی چند ماه گذشته کنیا اقدام قابل ملاحظه‌ای را برای مقابله با قاچاق انجام داد و 180 تن عاج فیل را آتش زد. این حرکت نمادین برای مقابله با قاچاق حیات وحش بود چرا هم اکنون قاچاق چوب و حیات وحش رتبه چهارم را در جهان دارد.

ابتکار افزود: سال گذشته در اجلاس پاریس توافق مهمی صورت گرفت و هم اکنون کشورها یکی پس از دیگری آن را امضا می‌کنند تا مراحل تصویب را می‌گذرانند که به نظر می‌رسد تا چند ماه آینده شاهد اجرایی شدن توافق‌نامه پاریس باشیم.

وی گفت: نگرانی‌ها از تغییر اقلیم در این ایام هر روز بیشتر می‌شود چرا که با گرم شدن زمین و آب شدن یخ‌های قطبی برخی از مواد زاید مربوط به جنگ جهانی اول و دوم به روی آب آمده است که تهدیدی برای جهان و اروپا محسوب می‌شود.

رئیس سازمان محیط زیست افزود: توسعه پایدار یکی از دستور کارهای مهم در سال گذشته بود و رویکرد بسیار خوبی را در جهان ایجاد کرد و کشور ما نیز همگام با جامعه جهانی بر روی این موضوع کار می‌کند. نفوذ توسعه پایدار در دولت‌ها تحول بزرگی ایجاد خواهد کرد که این اتفاق مهمی بود که سال گذشته محقق شد.

ابتکار با اشاره به آثار جنگ و ناامنی در محیط زیست، گفت: بحث آثار جنگ، ناامنی، تروریسم، خشونت محیط زیست از جمله موضوعاتی است که بسیار مورد اهمیت است و بررسی آثار متقابل آن از نکات کلیدی در حفظ محیط زیست به شمار می‌آید و اهمیت به آن امنیت و سلامت دنیا را به دنبال خواهد داشت. ما در اجلاس وزرا پیشنهاد دادیم ردپای اکولوژیک جنگ را بررسی کنند که مورد استقبال برخی از سازمان‌ها قرار گرفت و هم اکنون این کار در برخی کشورها آغاز شده است.

با خودمان  عهد بستیم تا پایان دولت از هیچ رسانه‌ای شکایتی نکنیم

وی با بیان اینکه کشور ما نیز از این تحولات جهانی مستثنی نیست، گفت: ما در ابتدای دولت یازدهم و با رویکرد رئیس جمهور و وعده‌های  انتخاباتی اعلام شده بنا را بر ارتباط سازنده، مثبت و به دور از برخوردهای امنیتی با رسانه‌ها قرار دادیم، به گونه‌ای که اگر شکایتی نیز در دوره‌های قبل صورت گرفته بود تمام آنها پس گرفته شد و  عهد بستیم از هیچ رسانه‌ای تا پایان این دوره شکایتی نخواهیم کرد که تاکنون نیز به این عهد پایبند بودیم، هر چند رسانه نیز باید به یک چارچوب‌های اخلاقی متعهد باشد و مراقبت و تقوای الهی داشته باشد چرا که در غیر این صورت همه چیز از دست می‌رود اما با وجود تمام این مسائل گفتیم از هیچ رسانه‌ای شکایت نمی‌کنیم اما با وجود این در کمال ناجوانمردی عده‌ای از رسانه‌ها همت خود را برای تخریب گذاشته‌اند به عنوان مثال یک خبرگزاری 400 خبرسازی، تهمت، دروغ، قصه‌سازی و حاشیه‌سازی را از سازمان محیط زیست منتشر کرد و این گونه اخبار بیشترین مسأله‌ای که دارد این است که باعث می‌شود اصل ماجرا فراموش شود در حالی که ما تاکنون تلاش کرده‌ایم از اصل موضوع منحرف نشویم.

رئیس سازمان محیط زیست اظهار داشت: سیاست ما پاسخگویی است و دنبال حاشیه نیستیم اما اگر سؤال و ابهامی باشد پاسخ می‌ دهیم و از نقد هم استقبال می‌کنیم و رسانه‌ها به عنوان دیده‌بان بسیار می‌توانند کمک کنند. بنا نداریم درگیر حاشیه‌ها شویم چرا که متأسفانه به دلیل گذراندن دورانی از بی‌توجهی به محیط زیست برخی مسائل تبدیل به معضل شده است.

به بنده می‌گویند خانم ابتکار عُرضه نداری جلوی طوفان را بگیری

ابتکار تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که در این چند سال مورد انتقادهای زیادی قرار گرفت موضوع گردوغبار بود که بعضی دوستان خیرخواهانه یا غیرخیرخواهانه سعی می‌کنند موضوع را ساده تلقی کنند. به عنوان مثال به بنده می‌گویند خانم ابتکار عُرضه آب‌پاشی نداری و یا می‌گفتند یا عُرضه نداری جلوی طوفان را بگیری، باید در جواب این افراد بگویم خواسته شما مانند این است که ما وعده دهیم طرحی را اجرا کنیم که خورشید به جای طلوع از شرق از غرب طلوع کند.

وی افزود: ما کانون‌های گردوغبار زیادی در کشور داریم که با حرکت باد از روی این کانون‌ها ذرات گردوغبار بلند می‌شوند. به عنوان مثال بخش‌هایی از کرمانشاه و ایلام درگیر این موضوع شدند و طوفانی را تجربه کردند که ارتفاع آن تا 8 کیلومتر هم می‌رسید بنابراین ابعاد این مسأله بسیار گسترده است.

رئیس سازمان محیط زیست در خصوص اینکه ‌آیا معضل گردوغبار راه‌حلی دارد یا خیر، گفت: راه‌حل دارد اما راه‌حل‌ها بلندمدت و بین‌المللی است، کار خوبی که سال گذشته ما دنبال کردیم این بود که مسأله گردوغبار را به سطح بین‌المللی بردیم و آن را به یک موضوع بحران تبدیل کردیم، هم اکنون چهار قطعنامه در موضوع گردوغبار برای اجلاس وزرا و منطقه اسکاپ مطرح شده است که ایران پرچمدار این جریان جهانی است و امیدواریم بتوانیم اقدامات مؤثری را انجام دهیم.

ابتکار مهمترین اقدام در این زمینه را احیای تالاب‌ها و دریاچه‌ها دانست و عنوان کرد: تقریباً همه در جریان بهبود روند دریاچه ارومیه هستند و می‌توان گفت دوره‌ای از تثبیت را در تیر ماه پشت‌سر گذاشتیم و امیدواریم این روند احیا ادامه پیدا کند و سال به سال شاهد بهتر شدن وضعیت این دریاچه باشیم.

63 درصد تالاب هورالعظیم آب‌گیری شد اما حتی بعد از اینکه قایق ما آنجا چپ شد و آنجا افتادیم باز هم تلاش کردند آب‌گیری هورالعظیم را انکار کنند

وی افزود: از ابتدای دولت یازدهم کارهای ویژه‌ای انجام شد از جمله تکمیل کارهای مطالعاتی تا تصویب برنامه‌ها و تأمین حقابه تالاب‌‌ها توسط وزارت نیرو، شاخص‌ترین این تالاب‌ها، تالاب هورالعظیم است که اقدامات انجام شده در مورد آن نیز بارها مورد بی‌مهری قرار گرفته و حتی بعد از اینکه قایق ما آنجا چپ شد و در آب افتادیم باز هم تلاش‌ها برای انکار احیای تالاب هورالعظیم ادامه داشت.

رئیس سازمان محیط زیست تصریح کرد: هم اکنون 63 درصد تالاب هورالعظیم آب‌گیری شده است و این موضوع در تلطیف فضای خوزستان تأثیر زیادی داشته است و علیرغم هجمه سنگینی که علیه دولت وجود داشت ولی در بحث خوزستان اقدامات خوبی صورت گرفت. از جمله  اینکه ورود فاضلاب‌های بیمارستانی به طور کامل متوقف شده است و برای آلودگی هوای اهواز و سایر شهرهای خوزستان نیز اقدامات خوبی از جمله توزیع بنزین یورو 4 انجام شده است.

ابتکار با بیان اینکه طرح آماک ظرف ماه آینده اجرا خواهد شد، گفت: در سفر اخیر به خوزستان اولین قراردادهای ایران برای جمع‌آوری گازهای فلر منعقد شد که بعد از ماه‌ها پیگیری در جهت حفظ ذخایر ملی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای این اقدام صورت گرفت. در این زمینه از تعهداتمان در کنوانسیون مینی‌ماتال مقداری هم جلوتر هستیم و گام‌های اجرای خوبی را برداشته‌ایم.

وی به پیگیری HSE اشاره کرد و گفت: در ماه‌های اخیر دستورالعمل پارس جنوبی صادر شد و این دستورالعمل بعد از حوادث آتش‌سوزی ماهشهر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و جلساتی را در این حوزه خواهیم داشت تا در صنعت نفت بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.

تمام طرح‌های انتقال آب مشمول ارزیابی زیست محیطی است/ هیچ فعالیتی در تونل چغاخور قانونی نیست/ ارزیابی زیست محیطی در دوره قبل تفننی بود

رئیس سازمان محیط زیست در مورد طرح‌های انتقال آب، گفت: ما برای انطباق برنامه‌های توسعه با محیط زیست ابزاری را در اختیار داریم که تمام دنیا از این ابزار استفاده می‌کنند و آن ارزیابی زیست محیطی است که در دوره‌ای این ارزیابی‌ها تعطیل شد و به عنوان یک موضوع تفننی به آن نگریسته شد و 99 درصد طرح‌های ارزیابی در همان دوره مورد تأیید قرار گرفت. اخیراً آیین‌نامه ارزیابی توسط دولت اصلاح و ابلاغ شده است و تمام طرح‌های انتقال آب مشمول ارزیابی محیط زیستی هستند.

ابتکار افزود: اصلاح مدیریت و مصرف آب را باید انجام دهیم و اگر تمام منابع آب یک منطقه را به خدمت گرفتیم و تمام سیاست‌ها اجرا شد اما باز هم مشکلاتی در زمینه آب شرب یک منطقه وجود داشت آن وقت می‌توانیم به طرح‌های انتقال آب با تأییدیه‌های زیست محیطی فکر کنیم.

وی افزود: اتفاقی که در مورد منطقه بلداجی افتاد اختلاف‌نظری بود میان مردم، وزارت نیرو و وزارت کشور و ارتباطی به محیط زیست نداشت و به همین دلیل در این موضوع دخالت نکردیم، تونل چغاخور نیز مشمول ارزیابی زیست محیطی است و هیچ فعالیتی در این منطقه قانونی نیست و در مورد سدهای مختلف از جمله سد شفارود نیز همین طور است. متأسفانه طرح‌هایی که در دوره‌های قبل مجوز گرفتند و کارهای اجرایی خود را آغاز کردند در این دوره مشکلاتی را ایجاد کرده‌اند که امیدواریم با تدابیری که دولت در نظر گرفته است این مشکلات حل شود، محیط زیست طرفدار ارزیابی زیست محیطی و اجرای قانون است ما کشورهایی را داریم که قوانین سخت‌گیرانه ارزیابی زیست محیطی دارند اما طرح‌های انتقال آب نیز در آنجا انجام می‌شود.

رئیس سازمان محیط زیست افزود: بنابراین اینکه به صورت مطلق بگوییم مخالف یا موافق هستیم این گونه نیست از نظر ما آخرین مرحله انتقال آب از یک جابه‌جای دیگر است و حتماً باید مشمول مطالعات و ارزیابی‌های زیست محیطی باشد.