ماهیت دفاعی برنامه موشکی ایران را به رسمیت بشناسید

در این گزارش آمده است: نگرانی‌ها درباره احتمال شکست توافق هسته‌ای ایران در هفته‌های اخیر افزایش یافته است. پس از حمله تمام عیاری که تابستان گذشته جنگ‌طلبان کنگره به برجام داشتند، دولت اوباما با چالشی برای دوام برجام در دوره پس از پایان ریاست‌جمهوری‌اش مواجه شده است.

جدیدترین خبرها در این زمینه نیز چندان امیدوارکننده نیست. طی هفته‌های اخیر دو تهدید اساسی علیه برجام خودنمایی بیشتری داشته: نخست برنامه موشک بالستیک ایران که موجب درخواست هر دوحزب کنگره برای اعمال تحریم‌های جدید ضد تهران شده و تحریم جدید نیز می‌تواند برجام را از بین ببرد.

دوم، برخی از تحریم‌های خاص و باقیمانده آمریکا و همچنین ممانعتی است که از پیوستن مجدد ایران به اقتصاد جهانی می‌شود. اگر این مسائل پیش از پایان ریاست‌جمهوری اوباما حل و فصل نشود، نمی‌توان توافقی را که دولت وی با ایران به امضا رسانده، یک توافق موفقیت‌آمیز دانست.

کولیس با اشاره به آزمایش‌های موشکی ایران بعد از اجرای توافق هسته‌ای، نوشته است: با این حال برنامه موشک بالستیک ایران یک تهدید جدی به شمار نمی‌آید. این برنامه بدون قابلیت تهاجمی واقعی تنها ارزش بازدارندگی دارد. بی‌شک برنامه موشکی ایران در مقایسه با مشکلات کنونی منطقه و در رتبه‌بندی عوامل جنجال‌ساز، در مقام پائینی قرار دارد.

واقعیت این است که تهدید واقعی برای توافق هسته‌ای نه برنامه موشکی ایران بلکه واکنش کنگره به این برنامه است. همانطور که جنگ‌طلبان کنگره نیز بخوبی می‌دانند که ایران بدون‌ توجه به هزینه‌هایی که از سوی ایالات‌متحده علیه آن تحمیل می‌شود، بعید است برنامه موشک بالستیک خود را تعلیق نماید. مهمتر اینکه، باتوجه به تجربه ایران در جنگ با عراق، برنامه موشکی بالستیک معنایی مهم و تاریخی برای ایرانی‌ها دارد. برنامه موشکی ایران تنها عاملی بازدارنده در مقابل تجاوز خارجی احتمالی علیه کشوری است که طی چند دهه اخیر عمیقا مورد تهدید بوده است.

با این حال جنگ‌طلبان کنگره به این برنامه موشکی بعنوان ابزاری برای تضعیف توافق هسته‌ای می‌نگرند. در حقیقت، ما وارد چرخه خطرناکی شده‌ایم که در آن ایران موشک‌های بالستیک خود را آزمایش می‌کند، دولت اوباما با اعمال دور جدیدی از تحریم‌ها به آن پاسخ می‌دهد و کنگره نیز به اجرای اقدامات قانونی شدیدتر تهدید می‌کند؛ چرخه‌ای که به اندازه کافی «برجام» را در خطر نابودی قرار داده است. این چرخه با تصمیم ایران برای تداوم آزمایش‌های موشکی‌اش تشدید شده و رویکرد کنگره و دولت آمریکا برای ارائه پاسخ مناسب به این چالش نیز آن را بیشتر و بیشتر می‌نماید.

اعمال تحریم‌های جدید ضدایران احتمالا بانک‌های این کشور را که ارائه‌دهنده پشتیبانی‌های مالی به نهادهای درگیر در توسعه برنامه موشکی بالستیک هستند، هدف قرار می‌دهد. کنگره تحلیل خواهد کرد که این تحریم‌ها از منظر فنی ناقض برجام نیست. این تحلیل قابل‌بحث است اما بی‌شک اعمال مجدد تحریم‌های بانکی تاثیر منفی زیادی بر انگیزه ایران برای تداوم پایبندی به «برجام» خواهد داشت.