توافق هسته ای، ضعف های جدی دارد

به گزارش پارس به نقل از خبرگزاری صدا وسیما سناتور چارلز شومر عضو دموکرات سنای آمریکا از ایالت نیویورک در جلسه دهم سپتامبر در صحن سنا گفت:« هرچند سال یک بار در کنگره آمریکا، طرحی مطرح است که باید رایی سرنوشت ساز به آن داد و مخاطرات مطرح در این خصوص زیاد است و هر دو طرف مخالف و موافق ، به شدت بر دیدگاههای خود درباره آن مسئله تاکید می کنند. همین وضع درباره برنامه جامع اقدام مشترک با ایران (برجام) نیز وجود دارد. بررسی این طرح مستلزم ، بحث های جدی و منطقی است. در طول سالها متوجه شده ام که بهترین شیوه برای اتخاذ تصمیمات بزرگ این است که مسئله را با دقت مطالعه کنیم ، دیدگاه های مخالفان و موافقان طرح را را کاملا بشنویم و بعدا بدون فشارهای سیاسی و حزبی براساس معیارها، تصمیم گیری کنیم. من درباره توافق هسته ای ایران اینگونه عمل کردم. من با دقت برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) مطالعه کردم. متن و پیوست های این توافق را خواندم. من پرسشهای خود را با موافقان و مخالفان توافق هسته ای مطرح کردم و در طول این صحبت ها به دنبال یافتن پاسخ برای پرسشهایی بودم که فراتر از متن توافق بود. پس از مطالعه عمیق و پس از بررسی های قابل توجه، اعلام کرد با این توافق مخالف هستم و به طرح رد این توافق ، رای مثبت می دهم. با آن که نتیجه گیری من درباره این توافق هسته ای با باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا متفاوت است می خواهم از تلاشهای چشمگیر او در این زمینه قدردانی کنم. رئیس جمهور اوباما و جان کری وزیر امورخارجه آمریکا و تیم آنها، ماه ها و سال ها زمان صرف کردند تا ایران را به سمت توافق بکشانند. سالها پیش از اعمال تحریم های بین المللی که سبب شد ایران سر میز مذاکرات آورده شد نیز این تلاش ها در جریان بود. بصیرت رئیس جمهور اوباما بود که سبب شد سپر قوی محافظ درمقابل مواد منفجره دارای خاصیت نفوذ با سرعت ایجاد شود. این تجهیزات نظامی، بهترین پادزهر و بازدارنده نظامی درمقابل ایران هسته ای است.»

وی گفت:« قطع نظر ازاینکه چه نگاهی درباره توافق هسته ای داشته باشیم، همه آمریکایی های منصف باید به دستاوردهای قوی رئیس جمهور اوباما درمقابله با ایران و مهار این کشور، اذعان کنند. درعین حال ، من برای بررسی های همکارانم درباره این توافق پیش از تصمیم گیری هایشان، احترام بسیاری قائل هستم. باآنکه من به نتیجه ای متفاوت از بسیاری از هم حزبی هایم رسیده ام، به آنها می گویم که این رای من، براساس وجدانم بوده است. من براساس وجدانم رای داده ام. من این توافق را در سه بخش بررسی کردم که عبارتند از محدودیت های هسته ای ایران در ده سال اول، محدودیت های هسته ای ایران پس از ده سال و مولفه ها و بخش های غیرهسته ای این توافق. در هریک از این بخش ها، نپرسیدم که توافق آرمانی چیست. ما در چنین دنیایی قرار نداریم که به توافق آرمانی فکر کنیم. من از خودم می پرسیدم که آیا ما با این توافق پیش روی، در وضعی بهتر قرار می گیریم یا اگر توافق نباشد ما در وضع بهتری خواهیم بود. متوجه شدم در ده سال اول اجرای توافق، ضعف های جدی در توافق وجود دارد. اولا، بازرسی ها همه جایی و همه زمانی نیستند. تاخیر بالقوه بیست و چهار روزه درباره مراکز اعلام نشده مشکوک نیز مشکل ساز است. درست است که مراکز هسته ای اعلام شده ، پایش خواهند شد و این مسئله یکی از نقاط مثبت این توافق است. اما اگر ایران بخواهد فریبکاری کند، این فریبکاری در مراکز اعلام شده نخواهد بود که در مقابل دیدگان جهانیان قرار دارد بلکه این فریبکاری در مراکز اعلام نشده خواهد بود. اگر ایران بخواهد فریبکاری کند ، بی تردید در روند بازرسی ها تا حد امکان تاخیر ایجاد خواهد کرد. آنچه از این مسئله هم مشکل سازتر است این است که ایالات متحده نمی تواند به صورت یکجانبه درخواست بازرسی کند. اگر مسئله ای باشد ما باید درخواست خود را در کمیسیونی هشت عضوی مطرح کنیم. با فرض اینکه ایران و روسیه و چین در این کمیسیون همکاری نکنند، برای اینکه بازرسی از مراکز مدنظر انجام شود، باید همه کشورهای اروپایی عضو گروه پنج بعلاوه یک بعلاوه نماینده اتحادیه اروپا با این کار موافقت کنند. این نگرانی منطقی وجود دارد که وقتی اروپایی ها در روابط اقتصادی پولساز با ایران درگیر شوند، ممکن است آنها نخواهند با ما در کمیسیون مذکور همراهی کنند و به بازرسی ها رای ندهند.»

وی در ادامه افزود:« علاوه بر این، بند مربوط به بازگشت پذیری تحریم ها در مقام استفاده دست و پا گیر و دشوار است. ایالات متحده می تواند به صورت یکجانبه خواهان بازگشت پذیری همه تحریم ها شود اما مواردی وجود دارد که می توان فقط برخی از تحریم ها و نه همه تحریم ها را دوباره اعمال کرد. بازگشت پذیری نسبی تحریم های چندجانبه دشوار است زیرا برای این کار، ایالات متحده باید همکاری کشورهای دیگر را به دست بیاورد. اگر ایالات متحده بر بازگشت پذیری تحریمها اصرار کند و مطابق مجوز توافق به صورت یکجانبه به این کار مبادرت کند، ممکن است روسیه و چین و اروپایی ها احساس کنند که این مجازات علیه ایران، بسیار شدید است و ممکن است با این کار همراهی نکنند.»