"عزل یونسی" اقدام حداقلی دولت

اظهارات جدید یونسی این‌بار یک تفاوت عمده با دیگر سخنان حاشیه‌سازش دارد و آن واکنش مقامات دیگر کشورها به حاشیه‌سازی‌های دستیار ویژه روحانی است.

وطن امروز نوشت: دستیار ویژه روحانی ایران در «امور اقوام و اقلیت‌های مذهبی»، روز یکشنبه گذشته در مراسم «همایش بزرگ هویت ایرانی» که در «مرکز همایش‌های بین‌المللی رایزن» برگزار شد سخنانی را بیان کرد که به یک مشکل مهم در عرصه دیپلماسی کشورمان تبدیل شده است؛ سخنانی که در شرایط خاص و بحرانی منطقه که جمهوری اسلامی ایران در معرض انواع تهمت‌ها از ناحیه تروریست‌ها و حامیان آمریکایی- اسرائیلی آنان قرار دارد به خوراک خبری مناسبی برای رسانه‌های ضدایرانی تبدیل شده است و عملا با نتانیاهو و غرب در پروژه ایران هراسی هم‌صدا و هم محور شده است.

علی یونسی در سخنانی گفته بود: «در حال حاضر عراق نه فقط حوزه تمدنی نفوذ ماست بلکه هویت، فرهنگ، مرکز و پایتخت ماست و این مسأله هم برای امروز است و هم گذشته چراکه جغرافیای ایران و عراق غیرقابل تجزیه و فرهنگ ما غیرقابل تفکیک است. پس ما یا باید با هم بجنگیم یا یکی شویم».

این اظهارات بلافاصله با واکنش ابراهیم الجعفری، وزیر خارجه عراق مواجه شد. ابراهیم الجعفری تاکید کرد عراق به هیچ دولت و کشوری اجازه نداده و نخواهد داد که حاکمیتش را نقض کند. وزیر خارجه عراق در واکنش به اظهارات «علی یونسی» دستیار ویژه «حسن روحانی» در امور اقلیت‌های دینی و مذهبی که از «امپراتوری ایران به پایتختی بغداد» سخن گفته، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: عراق دارای حاکمیت کامل است و به هیچ طرفی چه ایران و چه غیر از آن اجازه نداده و نخواهد داد که این حاکمیت را نقض یا در امور داخلی این کشور دخالت کند؛ همچنین وزارت خارجه عراق دیروز با انتشار بیانیه‌ای که وبگاه خبری «السومریه» آن را منتشر کرد، به این اظهارات واکنش نشان داد و از آن ابراز انزجار کرد.

یونسی اگرچه بعد از واکنش‌های گسترده به اظهاراتش سعی کرد در مصاحبه با العالم به نحوی سخنان نسنجیده خود را توجیه کند اما نه تنها اظهارات نسنجیده‌اش را اصلاح نکرد بلکه عمق فاجعه در سخنان سخیف دستیار ویژه روحانی تا حدی بود که به نظر می‌رسد تا ماه‌ها برای رسانه‌ها و مسؤولان غربی خوراک ضدایرانی آماده کرده باشد و با یک ماله‌کشی ساده نتوان آن را جبران کرد.

نکته قابل توجه در این بین، بیان چنین اظهارنظری از سوی کسی است که سال‌ها به‌عنوان وزیر اطلاعات یکی از مهم‌ترین نهادهای امنیتی کشور مشغول به کار بوده است. آگاهی به ابتدایی‌ترین مباحث امنیتی و استراتژیک کافیست تا کسی چنین اظهارنظر غیرحقوقی، نسنجیده و برخلاف امنیت ملی از زبانش جاری نشود اما بیان چنین سخنی از زبان کسی که سکان دستگاه عریض و طویل اطلاعات را به عهده داشته است موضوعی نیست که بتوان به‌سادگی از کنار آن گذشت و صرفاً تذکر یا اصلاحیه دادن‌های رسانه‌ای نمی‌تواند جبران مافاتدر این باره باشد.

لطمه سخنان یونسی به تحولات منطقه

اگرچه علی یونسی سخنان خود را در  رابطه با ارتباط ایران و عراق مطرح کرده و از عراق به‌عنوان پایتخت امپراتوری ایران یاد کرده بود، اما این موضوع قطعا ضربه محکمی به همه تحولات منطقه خواهد بود چرا که وقتی سخنان نسنجیده دستیار ویژه روحانی اساس حمایت ایران از عراق را که بر مبنای نگاه ایدئولوژیک قرار دارد مورد هدف قرار داده و به موضوعات سیاسی و کشورگشایی و نیز مسائل قومی می‌کشاند این بهترین خوراک برای رسانه‌های ضدایرانی بویژه در منطقه مانند العربیه و الجزیره خواهد بود تا سخنان یونسی را به تسویه‌حساب خود با جریان مقاومت تبدیل کنند.

سکوت بیش‌ازحد عجیب وزارت امور خارجه

در این میان که سخنان فتنه‌انگیز علی یونسی به یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور در حوزه دیپلماسی تبدیل شده است، سکوت وزارت امور خارجه بیش از حد عجیب به نظر می‌رسد. سکوت دستگاه دیپلماسی کشورمان در این باره در حالی است که این نهاد نسبت به کوچک‌ترین اتفاقاتی که به حوزه مذاکرات هسته‌ای مربوط می‌شود در اسرع وقت واکنش نشان می‌دهد اما نسبت به چالشی که سخنان سخیف یونسی برای کشور ایجاد کرده سکوت کرده است.

در حقیقت وزارت امور خارجه اصلی‌ترین نهادی است که لازم است در این زمینه ورود کرده و در حداقل اقدام ممکن با ارائه توضیحاتی معضل پیش‌آمده را حل کند اما به نظر می‌رسد این وزارتخانه هدفی جز مذاکرات بی‌نتیجه هسته‌ای برای خود تعریف نکرده است.

چرا سکوت؟

دولتی که به خاطر تیتر یک روزنامه برای گزارش‌های داخلی و خارجی خبر مرگ دشمن درجه اول کشورمان، آن را روانه دادگاه می‌کند، چه واکنشی نسبت به حمله دستیار روحانی به کشور دوست و همسایه ایران یعنی عراق خواهد داشت؟ این سوال مهمی است که به نظر می‌رسد لازم است دولتمردان یازدهم با قدری تامل و خارج از چارچوب‌های توهین‌آمیز گذشته به آن پاسخ دهند. آقای یونسی صراحتا اساس کمک مستشاری ایران به عراق و به تبع آن دیگر کشورهای ضداستکباری را زیر سوال برده و در چارچوب منافع سیاسی و کشورگشایی خلاصه کرده است؛ اظهارنظری که نه تنها باعث تیرگی روابط ایران با همسایگان خود و دیگر کشورها خواهد شد بلکه تهمتی آشکار به نظام جمهوری اسلامی ایران است. در یک کلام ضربه‌ای که دستیار ویژه روحانی به حمایت‌های ایران از جریان مقاومت در منطقه زد چندین سال کار جریان ضدایرانی منطقه و آمریکا و اسرائیل برای اتهام‌زنی و دروغ‌پردازی علیه ایران را جلو انداخت.

واکنش مجلس: عزل یونسی

اما در کنار واکنش مقامات عراقی به اظهارات سخیف یونسی، در داخل کشور نیز سخنان نسنجیده دستیار ویژه روحانی با واکنش‌های گسترده‌ای همراه بوده است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اظهارات جداگانه‌ای سخنان علی یونسی را در تضاد با منافع ملی دانسته و تاکید کرده‌اند دولت یازدهم ضمن برخورد با وی لازم است یونسی را از سمتش عزل کند.

اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت‌وگو با فارس در واکنش به اظهارات جنجالی یونسی، گفت: از آنجا که اظهارات اخیر آقای یونسی به منافع ملی ضربه وارد کرده است، هم دولت باید وی را از مسؤولیتش کنار بگذارد، هم دستگاه‌های امنیتی و قضایی باید بشدت با یونسی برخورد کنند تا هیچ مسؤولی جرأت بیان چنین اظهاراتی که به منافع کشور لطمه می‌زند، نداشته باشند.

محمدصالح جوکار، عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی مجلس هم در این‌باره گفت: اگر انتساب این اظهارات به آقای یونسی صحت داشته باشد، واقعاً جای تأسف دارد. وی افزود: هر کشوری مستقل است و حاکمیتی مستقل دارد، عراق هم حاکمیت مستقل دارد و باید جداً از گفتارهایی که می‌تواند تنش‌زا باشد و روابط بین 2 کشور را به هم بزند، خودداری و پرهیز شود.
علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در این زمینه  به رجانیوز گفت: چنین سخنانی به هیچ وجه منطبق بر سیاست جمهوری اسلامی ایران نیست و مطالبی که از طرف آقای یونسی عنوان شده یا منسوب به ایشان است هیچگونه تناسبی با این سیاست‌ها ندارد و حتما غیرقابل قبول و مردود است و دولت باید نسبت به چنین سخنانی با توجه به مسؤولیت آقای یونسی در دولت پاسخگو باشد.

حجت‌الاسلام حمید رسایی نیز با اشاره به سخنان یونسی اظهار داشت: طبیعی است که چنین خطای بزرگی با بزرگ‌ترین عذرخواهی نیز حل نمی‌شود و بهتر است برای اینکه این فتنه خاموش شود آقای روحانی، وی را عزل کند.

عطوان: یونسی تصویر ایران قهرمان را خراب کرد

عبدالباري عطوان، نویسنده معروف منطقه در واکنش به اظهارات یونسی که بغداد را پایتخت ایران خوانده، گفت: این اظهارات یونسی که با لحنی متکبرانه ایراد شده، این ادعا را که تهدید ایران علیه منطقه کمتر از تهدید اسرائیل نیست و این کشور در تلاش برای سیطره کامل بر جهان عرب است، تقویت می‌کند. عطوان ادامه داد: وقتی چنین اظهاراتی توسط یک مقام دولت اصلاح‌طلب و میانه‌رو بیان می‌شود، در واقع باعث می‌شود ادعای انگیزه‌های سلطه‌طلبانه از سوی ایران در منطقه تقویت شود.

این نویسنده معروف جهان عرب تصریح کرد: در حالی‌که بیشتر ملت‌های عربی، ایران را قهرمانی در برابر اشغالگری‌های اسرائیل و توطئه‌های تجزیه‌طلبانه آمریکا قلمداد می‌کنند ولی اظهارات یونسی در زمانی‌که مستشاران نظامی ایران در عراق حضور نظامی دارند، تصور خوب این ملت‌ها از ایران قهرمان را تخریب کرد. ما می‌گوییم هیچ فرقی بین البغدادی، سرکرده داعش با یونسی وجود ندارد. عطوان تاکید کرد: اگر دولت ایران می‌خواهد خود را از مواضع اینچنینی تبرئه کند، باید یونسی را از سمتش برکنار کند چرا که ادامه فعالیت یونسی در سمتش به معنای همراهی دولت متبوعش با این مواضع است.

عزل یونسی اقدام حداقلی دولت برای فرونشاندن انتقادات منطقه‌ای محسوب می‌شود
اگر چه بعضی از کارشناسان، اظهارات یونسی را غیرعمد و بر اساس ادبیات ناقص قلمداد می‌کنند، اما اغلب کارشناسان بر این نظر هستند که بر اساس تجارب قبلی یونسی همچون ریاست بر کرسی وزارت اطلاعات در دولت اصلاحات، این سنخ ادبیات نه تنها غیر عمد نیست بلکه با اهداف خاصی در حال مطرح شدن است زیرا یونسی به ظرافت‌های محیط امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در منطقه و در شرایط بیداری اسلامی واقف است و اگر وی نمی‌داند که این اظهارات در شرایط حساس منطقه‌ای چه تهدیدهایی برای ایران دارد، باید برای دولت تأسف خورد که چنین اشخاصی را به عنوان دستیار ویژه انتخاب می‌کند.

باید به دولت محترم بگوییم که عزل یونسی حداق کاری است که می‌توان برای فرونشاندن اعتراضات بین المللی و منطقه‌ای انجام داد و از سوی دیگر، با عذرخواهی از ادبیات دستیار ویژه، از هرگونه رویداد بعدی جلوگیری کرد.