جزئیات تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصد

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، علی اکبر صالحی در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به اجرای توافق ژنو که از دوشنبه - ۳۰ دی ماه - توسط ایران و ۱+۵ صورت گرفت، افزود: اقدامات ما در دو بخش غنی سازی و رآکتور آب سنگین اراک بود. ما پذیرفتیم برای شش ماه تولید اورانیوم ۲۰ درصد را متوقف کنیم و برای این کار باید اتصال آبشارها را مُهر و موم می کردیم که کارابتدا در نطنز و سپس در فردو انجام شد.

وی درباره رآکتور آب سنگین اراک ادامه داد: قرار بر این شد که آب سنگین به رآکتور اراک منتقل نشود که البته ما قصد این کار را هم نداشتیم. دیگر اینکه سوخت به این مجتمع منتقل نشود که آن هم ضرورتی نداشت. همچنین بازرسان از انبارهای رآکتور آب سنگین اراک بازدید کردند.

رییس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: در اصفهان اورانیوم UF۶ غنی شده است که نگهداری آن به شکل گاز مشکل است. قرار شد نصف آنها به اکسید اورانیوم تبدیل شود که به هر حال باید این کار می کردیم و نصف دیگر را هم باید رقیق کنیم.

وی با اشاره به بازدید بازرسان از تأسیسات اصفهان در یکی دو روز اخیر نیز گفت: بازرسان از میزان اورانیوم تولید شده ایران و جاهایی مثل دستگاه پرس و کوره که سوخت در آن تبدیل به قرص می شود، بازدید کردند. آنها اول می خواستند این مکان ها و تجهیزات را مُهر و موم کنند اما الان موقتاً دوربین بر روی کوره گذاشتند تا مطمئن شوند که ساخت قرص سوخت در مدت شش ماه صورت نمی گیرد.

رییس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه" ایران در هر ماه ۱۵ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصد تولید می کرد" ، گفت: بنا به تصمیم خودمان و به طور داوطلبانه تولید اورانیوم ۲۰ درصدی را تعلیق کردیم.

صالحی ادامه داد: ما هیچ وقت به دنبال اورانیوم ۲۰ درصد نبودیم. برخی عزیزان این فعالیت را طوری در کشور مطرح کردند که همه فعالیت های سازمان را تحت الشعاع قرار داد. الان به اندازه نیاز اورانیوم ۲۰ درصد تولید کردیم که بخشی از آن برای استفاده در رآکتور تهران به صفحه سوخت تبدیل و بخشی ذخیره شده است که برای سه - چهار سال سوخت داریم و دیگر بیشتر از این انباشت سوخت ۲۰ درصدی توجیه ندارد و برای حفظ منابع اورانیوم خود برای تولید سوخت تا غنای ۵ درصد نیاز داریم این منابع را حفظ کنیم.

وی در ادامه صحبتهایش تصریح کرد: اگر یک کیلو گرم اورانیوم ۵ درصد بخواهیم، باید ۱۰ کیلو اورانیوم طبیعی مصرف کنیم اما می خواهیم برای مصرف اساسی در نیروگاه های برق از جمله نیروگاه بوشهر این منابع را حفظ کنیم.

صالحی در رابطه با متوقف شدن تعدادی از زنجیره های سانتریفیوژ که به تولید اورانیوم تا غنای ۲۰ درصد می پرداختند، با تاکید بر اینکه" ۱۲ آبشار موجود در سایت فردو هیچ وقت کار نمی کرده و این تصمیم در دولت قبل اتخاذ شده بود که تصمیمی سیاسی بود تا گاز به این ماشین ها تزریق نشود و الان هم این کار صورت نمی گیرد" ، افزود: در ضمن حدوداً ۹ هزار سانتریفیوژ داریم که ۱۰۰۰ تای آن از نسل IR-۲m است و به آنها هم گاز تزریق نشده است.

وی همچنین گفت: سانتریفیوژهایی که به تولید اورانیوم تا غنای ۲۰ درصد می پرداختند از کار بازنمی ایستند و بلافاصله ۵ درصد تولید می کنند و تولیدات ۵ درصد ما به این ترتیب افزایش می یابد.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره رآکتور اراک نیز افزود: رآکتور اراک هنوز کارش تمام نشده است و هنوز آغاز به کار نکرده است. ما کارخانه تولید آب سنگین را داریم که مدت هاست مشغول کار است اما رآکتور هنوز کارش تمام نشده است و دو - سه سال طول می کشد تا تکمیل شود. بر اساس توافق ژنو تجهیزاتی از جمله هاتسل، پمپ های اصلی مدار اولیه و اتاق کنترل است که برخی از این تجهیزات اصلا قرار نبود در مدت شش ماه آینده نصب و راه اندازی شوند.

وی درباره ادعای غرب درخصوص رآکتور اراک و استفاده احتمالی از پلوتونیوم در مصارف غیرصلح آمیز گفت: اینکه ممکن است از پلوتونیوم برای مصارف دیگر استفاده کرد، سر و صدای زیادی را درباره رآکتور اراک به طور غیر واقعی ایجاد کرد. اما سوخت رآکتور اراک اگر یک سال در رآکتور بماند هر چند پلوتونیوم ۲۳۹ تولید می کند اما عناصر همزاد مثل پلوتونیوم ۲۴۰ تولید می کند که سمی است و جداسازی آنها در فضای عادی امکان پذیر نیست و تجهیزات و هاتسل های خاص و پییده می خواهد.

صالحی تصریح کرد: البته ما از حق بازفراوری عدول نکردیم و از هیچ حقی در چرخه سوخت عدول نکرده ایم. ما داوطلبانه گفتیم غنی سازی خود را در سطح ۵ درصد نگه می داریم و آنها باید بالاتر از آن را تضمین دهند که تامین می کنند و اگر نکردند، می رویم و خود مان می سازیم. ما رآکتور اراک را برای مصارف تحقیقاتی می خواهیم، نه بازفراوری.

وی درباره قطع شدن اتصالات میان سانتریفیوژها که اوباما از آن به" برچیده شدن" نام برده است، چقدر زمان نیاز است تا روند تولید اورانیوم تا غنای ۲۰ درصد به قبل بازگردد؟ گفت: چند ساعت. زنجیره ها سرجایش است و یک لوله تغدیه است که آن را مهر و موم کردیم و به راحتی باز می شود و به مرحله قبل و تولید اورانیوم ۲۰ درصدی باز می گردد.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره مفهموم رقیق شدن و اکسید شدن نیز اظهار کرد: اکسید شدن برای تبدیل اورانیوم ۲۰ درصدی به به صفحه سوخت استفاده می شود و در اصفهان صورت می گیرد و رقیق سازی برای تبدیل اورانیوم ۲۰ درصدی به ۵ درصدی در نطنز صورت می گیرد.

وی در پاسخ به رسشی درباره اینکه آمریکا این گونه بیان می کند که با اجرای توافق، ایران را از مواضعش عقب نشانده است، خاطرنشان کرد: ۱+۵ خواستند که ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی ایران را بگیرند بر این اساس که اگر ایران خواست اورانیوم تا غنای ۹۰ درصد تولید کند زمان بیش تری بگیرد، اما ما اعلام کردیم که به دنبال تولید، انباشت و استفاده از سلاح هسته ای نیستم، اما آنها به شیوه خود برخورد می کنند. ما توانستیم با اشارات رهبری و کمک های آقای روحانی و تجربیاتشان و نیز انسجام در کشور روند را پیش ببریم. من به مردم قول می دهم که تولید اورانیوم تا غنای ۵ درصد در حال تولید است و فعالیت رآکتور اراک نیز ادامه دارد.

صالحی ادامه داد: مردم مطمئن باشند مسئولان در جهت تامین منافع ملی تصمیم گیری می کنند و تصمیمات جمعی است و بر اساس جمع بندی ها تصمیمات انجام می گیرد. باید تفاهم را در شرایط زمان و مکان خود بسنجیم که تا امروز به نفع ما بوده است.

وی تصریح کرد: چه بسا اگر هم توافق نمی کردیم بنده به عنوان مسئول سازمان انرژی اتمی اعلام می کردم که دیگر نیاز به تولید سوخت۲۰ درصد نداریم و به اندازه نیازمان تولید کرده ایم.

معاون رییس جمهور با اشاره به مذاکرات هسته ای در سال های ۸۲ اظهار کرد: در آن سال ها همه تلاش ما این بود که جلوی اجماع جهانی را بگیریم و آقای روحانی موفق به این کار شد و الان آنها دارند سعی می کنند جلوی اجماع داخلی ما را بگیرند که باید حواسمان باشد و جلوی آنها را بگیریم. الان زمان این که بخواهیم متفرق شویم، نیست. البته این به معنای آن نیست که نقد نکنیم. دولت ظرفیت نقد منصفانه را دارد و برخی نقدها هم وارد است. ما الان باید مواظب باشیم که کمتر اشتباه کنیم و اگر نقدها در جهت اصلاح امور و توجه دادن به مذاکره کنندگان باشد، خوب است.

رییس سازمان انرژی اتمی، بی ابهام ترین بخش توافق ژنو را بخش تحقیق و توسعه دانست و گفت: الان کشور صاحب نسل جدیدی از سانتریفیوژ است که ۱۵ برابر سانتریفیوژهای قدیمی توان دارد و SWU آن ۲۴ است. آنها از این پیشرفت ایران خیلی ناراحت شدند و خواستند که ما آن را از دور خارج کنیم اما ما نپذیرفتم و در نهایت آنها این سانتریفیوژ را پذیرفتند. این حق ماست و توافق هم این حق را به ما داده است.

وی تاکید کرد: ما روی همه نوع سانتریفیوژ جدید در بخش تحقیق و توسعه کار می کنیم و محدودیتی نداریم. ما الان در حال تست سانتریفیوژ جدید هستیم و فقط برای تولید سوخت نمی توانیم از آن استفاده کنیم. این ماشین ها اورانیوم را غنی می کنند اما دوباره آن را مخلوط می کنیم.

صالحی درباره نسل جدید سانتریفیوژ که اخیرا به آژانس اعلام شده است، گفت: وقتی این موضوع مطرح شد سر و صدای زیادی ایجاد کردند، اما بعد پذیرفتند و گفتند که گاز تزریق نکنید و ما آن را پذیرفتیم که در این مدت بر روی تست مکانیکی آن کار کنیم.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره ارائه اطلاعات مراکز هسته ای کشور به آژانس نیز اظهار کرد: اگر ما پروتکل الحاقی را امضا می کردیمزو از آن جایی که برخی خواسته هایی که در توافق است برگرفته از مفاد پروتکل است، باید این مفاد رو بدون چون و چرا اجرای می کردیم، اما الان برای شفاف سازی و اعتمادسازی این کار را انجام می دهیم و مشکلی هم نداریم. ما مشخص کردیم از مراحل تولید و ساخت روتور سانتریفیوژها بازدید مدیریت شده صورت گیرد.

وی ادامه داد: در تفاهم نامه ای که با آقای آمانو سه ماه پیش امضا کردیم، پذیرفتیم که تقاضاهای آژانس را اجابت کنیم. ضرورتی ندارد طبق پادمان اجازه بازدید از تولید آب سنگین دهیم، اما گفتیم بیایند و بازدید کنند. این ها از روی بی اعتمادی که به ایران دارند این درخواست ها را مطرح می کنند و ما برای تلطیف فضا اجازه بازدید دادیم که البته انعکاس مثبتی هم در گزارش اخیر آمانو درباره برنامه و فعالیت های هسته ای ایران داشت.

رییس سازمان انرژّی اتمی در خصوص غنی سازی با لیزر نیز گفت: ما پیش از این هم اعلام کردیم که غنی سازی از طریق لیزر را کنار گذاشتیم و مربوط به سال ها قبل است، اما چون آقای احمدی نژاد در جایی به این مساله اشاره کردند این ابهام برای آنها به وجود آمد. در حالی که ایران در سال ۲۰۰۳ لیزر را به طور کلی کنار گذاشت. ما نامه نوشتیم به آژانس که صحبت آقای احمدی نژاد ناظر به صحبت های گذشته بوده است.

وی در برابر این پرسش که الان وضعیت سازمان انرژی اتمی از این جهت که روند پیشرفت و حرکت به سمت جلو چگونه است؟ پاسخ داد: شتاب ما خوب است. سازمان از قبل از انقلاب تاکنون مراحل مختلفی را طی کرده است و با اقتدار می گوییم که در مرحله خوبی هستیم. تا مقاطعی باید به کمیت اهمیت می دادیم و الان خیلی شتاب کمیتی نداریم و می خواهیم کیفیت سانتریفیوژها ا بالا ببریم و این برای ما صرفه اقتصادی هم دارد.

صالحی اضافه کرد: از سویی مأموریت اصلی سازمان ساخت نیروگاه های اتمی است و سایر فعالیت ها برای تأمین سوخت مطمئن نیروگاه هاست. در زمینه اکتشاف در حال برداشتن قدم های مهم هستیم که در آینده درباره آن صحبت خواهم کرد، هم چنین با روس ها برای ساخت نیروگاه وارد بحث شدیم و امیدواریم در سال ۹۳ شاهد کلنگ زنی آن باشیم.

رییس سازمان انرژی اتمی همچنین اظهار کرد: در میان مدت قرار شده چهار هزار مگاوات برق هسته ای داشته باشیم، البته به معنای این نیست که همه را با هم داشته باشیم. در بوشهر واحد دوم سال آینده کلنگ زده می شود و دو سال به دوسال کلنگ های بعدی را می زنیم.

وی همچنین از برنامه سازمان انرژی اتمی برای تأمین تجهزات به کار گرفته شده با استفاده از پرتو مثل پت، گاما کمرا، و سیکلوترون و غیره خبر داد و گفت: دراین زمینه نیز قراردادی با وزارت بهداشت بستیم تا ماشین های تولید واکسن را برای آنها بسازیم.