عامل ادامه حیات داعش در سوریه کدام کشور است؟

تجربه‌ها در جنگ گسترده علیه داعش ثابت کرده که این گروه تروریستی با توجه به دستور کار خاص خود حرکت می‌کند و یا با توجه به شرایط و دستاورد‌های میدانی و راهبردی ویژه به طور مشخص مانور می‌دهد.

نیرو‌های نظامی که خود را موظف به نبرد با داعش می‌دانند، چه به شکل انفرادی و یا در چارچوب ائتلاف‌های بزرگ بین المللی و منطقه‌ای تا کنون نتوانسته اند، یک خط مشی کارساز و تاثیرگذار برای از بین بردن داعش بیابند.

در واقع با توجه به دستاورد‌ها و تحولات زیر می‌توان از مانور‌ها و عملیات داعش در سرزمین سوریه به ویژه در برهه اخیر با عنوان ' به حرکت واداشتن این گروه تروریستی از سوی آمریکا' یاد کرد.

اگر کسی تحولات میدانی درگیری داعش با طرف‌های در حال نبرد با این گروه تروریستی و یا مدعی نبرد با آن را دنبال کند، می‌تواند به موارد زیر پی ببرد:

۱-داعش در منطقه وادی الیرموک در جنوب غرب سوریه در مقابل سایر گروه‌های تروریستی قرار گرفته است. این حضور در واقع یک نوع مقابله و درگیری همسان و همگون و هم تراز با این گروه‌ها به شمار می‌رود. به نظر می‌رسد داعش با انجام عملیات‌های ترور و ربایش عناصر مخالف خود در میان جبهه النصره و احرار الشام حرکت خود را در برخی از مناطق ادلب آغاز کرده است.

2 - مقابله داعش با ارتش سوریه و نیرو‌های هم پیمانش در سه منطقه در جریان است:

منطقه اول: این بخش در البادیه میان خط تدمر تا شمال دیرالزور و خط البوکمال تا شرق المیادین و دو ایستگاه تی 2 و تی 3 پالایشگاه نفت در جنوب واقع شده است که تقریبا منطقه وسیعی است، اما هیچ تاثیری بر ارتش سوریه و هم پیمانانش ندارد، زیرا در آن اثری از عناصر تندرو داعش که از عراق و یا الرقه و یا خط المیادین البوکمال عقب نشینی کرده اند، یافت نمی‌شود، زیرا آن‌ها در نبرد بزرگ قبلی از خط شرق فرات دور نگه داشته شدند و از بین بردن داعش در این بخش تقریبا امری قطعی به نظر می‌رسد. به نظر می‌رسد ارتش سوریه ترجیح داد تا با این بخش درگیر نشود و با بخش دوم محل حضور داعش به طور مشخص در ایستگاه دوم و سوم درگیر شود.

منطقه دوم: این منطقه اخیرا پس از آماده شدن ارتش سوریه برای نبرد احتمالی آزادسازی جنوب سوریه در حومه شمال شرق السویداء پدیدار گشت. به نظر می‌رسد هدف از شکل گیری این منطقه از بین بردن تمرکز ارتش سوریه قبل از نبرد درعا بود که کارساز واقع نشد و ارتش سوریه طی هفته گذشته با انجام عملیاتی تا کنون 60 درصد از این استان را از لوث گروه‌های تروریستی پاکسازی کرده است.

منطقه سوم: از شرق رود فرات بین البوکمال تا الشعفه و هجین امتداد یافته است. این منطقه علیرغم داشتن مساحت اندک در رویارویی ارتش با داعش فعال‌تر و تاثیرگذارتر است، زیرا در آن عناصر بسیار تندرو گردهم جمع شده اند. آن‌ها در گذشته در عراق و سوریه و به طور مشخص الرقه، البوکمال، المیادین و دیرالزور شدیدترین نبرد‌ها را با ارتش‌های این دو کشور انجام داده اند.

درگیری با داعش در سومین منطقه از نظر شدت درگیری اخیرا بعد قابل توجهی به خود گرفته است به ویژه با توجه به اینکه نقاط اتکال داعش در شرق مورد هدف بمب افکن‌های ائتلاف بین الملل به رهبری آمریکا قرار نمی‌گیرد. داعش در این منطقه با تکیه بر کمک‌های اطلاعاتی آمریکا در مراکز نظامی ارتش در خط امتداد یافته میان دیرالزور و البوکمال عملیات انتحاری فشرده‌ای انجام می‌دهد.

3 - داعش همچنین در دو منطقه تحت سلطه ائتلاف بین الملل به رهبری آمریکا استقرار دارد که عبارتند از:

اولین منطقه در شرق هم مرز عراق و در شمال البوکمال تا مسافت 40 کیلومتر تا گذرگاه مرزی تل صفوک واقع در جنوب غرب سنجار و در غرب میان الصور در شرق دیرالزور تا ده کیلومتری جنوب شهر الشدادی واقع شده است.

دومین منطقه محل استقرار داعش جهت مقابله با ائتلاف همان منطقه مشترک محل حضور داعش با ارتش سوریه است که از شرق رود فرات بین البوکمال و الشعفه و هجین امتداد یافته است. همه تحولات

میدانی ثابت می‌کند که داعش در این منطقه با تمرکز یافتن به سمت غرب یعنی در مقابل ارتش سوریه و هم پیمانانش در حال نبرد به سر می‌برد.

داعش در مناطق یاد شده به نظر می‌رسد مورد حمایت غیرمستقیم ائتلاف بین الملل به رهبری آمریکا قرار دارد، زیرا جنگنده‌های ائتلاف در این مناطق تحرکات و مراکز تجمع این گروه تروریستی را مورد هدف قرار نمی‌دهند که اساسا منطقه عملیات هوایی و زمینی ویژه ائتلاف به شمار می‌رود.

از سوی دیگر پایگاه التنف در درون سرزمین سوریه واقع در مرز این کشور با عراق و اردن که به اشغال یگان‌های آمریکایی درآمده مرکز تجمع و آماده سازی و انتقال گروه‌های تروریستی است که به ناگهان در صحنه سوریه ظاهر می‌شوند، هم چنانکه اخیرا در حومه شمال شرق السویداء و قبل از آن در منطقه البادیه در القریتین و جاده السخنه و شهر حمیمه و دو ایستگاه پالایشگاه نفت تی 2 و تی 3 ظاهر شدند، زیرا در این منطقه با توجه به امکانات شناخته شده نیروی هوایی آمریکا، امکان و توان انتقال هوایی گروه‌های تروریستی به طور مخفیانه وجود دارد و آمریکایی‌ها توان تاثیرگذاری گسترده و نامحدودی در این زمینه دارند.

علاوه بر همه این‌ها پایگاه التنف در آماده سازی عملیات تروریستی داعش در نقاط مختلف نقش اساسی برعهده دارد. آمریکایی‌ها برای به حرکت واداشتن و هدایت داعشی‌ها در شرق سوریه اساسا بر بالگرد‌های پیشرفته خود استناد می‌کنند. موقعیت جغرافیایی پایگاه التنف به عنوان حد فاصل میان دو کرانه رود فرات در جنوب دیرالزور و شمال شرق السویداء و مرکز البادیه در امتداد جاده السخنه - دیرالزور نقش سرنوشت سازی در عملیات هلی برد انتقال عناصر و تجهیزات نظامی داعش به مناطق یاد شده برعهده دارد. بالگرد‌های آمریکایی همچنین سرکرده‌ها و عناصر داعشی وابسته به سازمان اطلاعات آمریکا را از مناطق درگیری و یا مناطقی که ارتش سوریه به منظور آزادسازی آن‌ها را به محاصره کامل خود درآورده اند، تخلیه می‌کنند.

داعش از پایگاه آمریکایی التنف به عنوان مرکز اصلی خود جهت انجام عملیات در حومه شرقی رود فرات استفاده می‌کند و از حملات جنگنده‌های ائتلاف در امان بسر می‌برد و از مراکز ردیابی هوایی فعال اطلاعات دقیقی دریافت می‌کند و بالگرد‌های آمریکایی در پایگاه التنف خدماتی در زمینه حل و نقل و تخلیه و پشتیبانی به داعش ارائه می‌دهند و داعش با توجه به موارد یاد شده در شرق سوریه به آسانی حرکت می‌کند. ائتلاف آمریکایی برای توجیه اشغال سرزمین سوریه همواره حضور داعش را دستاویز خود قرار می‌دهد و همچنین با استفاده از این گروه تروریستی مانع از آن می‌شود تا ارتش سوریه بتواند بر تمام مناطق این کشور تسلط یابد.

علی رغم اینکه ارتش سوریه با حمایت نیرو‌های هم پیمانش تا اندازه زیادی نبرد البادیه را به نفع خود رقم زده است، اما یک منطقه نه چندان کوچک همچنان در اختیار داعش قرار دارد. این منطقه هر چند در محاصره ارتش سوریه قرار گرفته، اما پاکسازی آن از لوث تروریست‌ها با اقدامات کارشکنانه آمریکا مواجه شده است. البته این کارشکنی‌ها در سطح اظهارات تهدیدآمیز منحصر نمانده و جنگنده‌های آمریکایی بار‌ها ارتش سوریه و یا نیرو‌های هم پیمانش را بمباران کرده اند.

نیرو‌های آمریکایی در منطقه التنف واقع در مرز سوریه و عراق بدون موافقت دولت سوریه مستقر هستند و از باقیمانده‌های گروه تروریستی داعشی حمایت‌های لجستیکی و تسلیحاتی به عمل می‌آورد و زیر نظر نیرو‌های ویژه آمریکا برای آن‌ها پایگاه‌های آموزشی تاسیس کرده است به گونه‌ای که این منطقه ظرف چند ماه اخیر به منطقه آغاز عملیات تروریستی داعش جهت حمله به شماری از مراکز و نقاط نظامی در منطقه البادیه سوریه تبدیل شده است.

قدرت داعش در سوریه هر چند کاهش یافته است، اما به نظر می‌رسد واشنگتن همچنان با تکیه بر داعش مانع از برقراری ثبات به نفع ارتش سوریه می‌شود و به نظر می‌رسد هم اکنون دو طرف بر سر بخشی از مناطق دیرالزور سرشار از منابع نفتی و زمین‌های کشاورزی با یکدیگر در نبرد بسر می‌برند.

بر همین اساس دولت آمریکا به داعش به عنوان مانعی بر سر راه تسلط یافتن دولت سوریه بر منابع یاد شده و یا دستکم عامل پیشگیری از بهره برداری همراه با آرامش دمشق از آن‌ها می‌نگرد.