حملات شدید روزنامه سعودی به آنکارا و دوحه

«عبدالرحیم المنار اسلیمی» رییس مرکز مطالعات امنیت و تحلیل‌های سیاسی مراکش نسبت به خطر نئو عثمانی در جهان عرب و جهان اسلام هشدار داد.

اسلیمی در گفت‌وگو با روزنامه «عکاظ» عربستان سعودی اعلام کرد که سفر رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به منطقه بالکان حاکی از نشانه های خطرناکی است و ظاهرا اردوغان قصد دارد از این منطقه در دو نبرد علیه جهان عرب و اروپا استفاده کند.

وی اردوغان را متهم میکند که در روابط منطقه ای و بین الملل «بر سر همه سفره ها مینشیند و در تلاش است که نئوعثمانی را اجرا کند»، از این روی در پی «گذرگاههای روان‌شناسانه» در داخل جهان اسلام و جهان عرب و منطقه بالکان است تا این عثمانی‌گری را آغاز کند؛ مسئله ای که گویا پس از انتخابات ریاست جمهوری آتی طرح اصلی وی است و به صورت ویژه‌ای بدان خواهد پرداخت.

رییس مرکز مطالعات امنیت و تحلیل‌های سیاسی مراکش بر این باور است که اردوغان در راستای عملی کردن تفکرات نئوعثمانی از طیفهایی در جهان عرب مانند جریان اخوان المسلمین بهره می‌برد و می‌گوید که این مسئله تهدید بزرگی است؛ زیرا اعضای اخون المسلمین که طی سالهای گذشته تحت چتر حمایتی اردوغان بودند، در طرح نئوعثمانی از آنان استفاده خواهد شد و «نمودهای این ازدواج خطرناک در منطقه بالکان و برخی از کشورهای اروپا و غرب آفریقا آغاز شده است».

وی با این ادعا که ترکیه برای عملی کردن نئوعثمانی با استفاده از مسئله فلسطین و برخی از مسائل ملی عربی به سراغ جهان عرب خواهد رفت، اعلام کرد که « کشورهای عربی اسلامی دشمن مشترک طرح ازدواج نئوعثمانی با [جریان] اخوان [المسلمین] هستند».

اسلیمی با تأکید بر اینکه با توجه به روابط تاریخی تل آویو و آنکارا، در واقع ترکیه به منزله یک برگه‌ در دست اسرائیل است اظهار داشت که رژیم صهیونیستی نگران چیزی نیست؛ زیرا در باطن، روابط عمیقی بین ترکیه و اسرائیل و همکاری برای نفوذ و تجزیه جهان عرب وجود دارد.

این تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به روابط تنگاتنگ اسرائیل و ترکیه در سیاست، اقتصادی، مسائل امنیتی و نظامی، تأکید کرد که عامل اقتصادی مهمترین محرک این رابطه است؛ به گونه ای که حجم مبادلات تجاری بین اسرائیل و ترکیه در سال 2017 به 4 میلیارد دلار رسید افزون بر این مسئله، اردوغان در آوریل 2017 بزرگترین هیئت تجاری متشکل از 100 نماینده از شرکتهای ترکیه ای را به اراضی اشغال اعزام کرد و این هیئتها با شرکتهای اسرائیلی مذاکره کردند که هدفشان همکاری اقتصادی گسترده بین طرفین بود.

وی با تأکید بر اینکه با درگیریهای لفظی بین ترکیه و اسرائیل، هیچ چیزی عملا در روابط طرفین تغییر نمی‌کند و بر عکس روابط اقتصادی بین آنها افزایش می یابد، خاطر نشان کرد که حزب عدالت و توسعه –حزب حاکم بر ترکیه- پس از روی کار آمدن در سال 2002 توافقات پیشین با اسرائیل را ادامه داد؛ هر چند در آن زمان که مصادف با آغاز انتفاضه دوم بود، به خاطر این مسئله، انتقاداتی متوجه این حزب شد.

اسلیمی بر این باور است که با وجود اخراج سفیر اسرائیل از ترکیه به خاطر حوادث هفته گذشته در غزه، ولی روابط بین تل آویو و آنکارا ثابت است و تحت تأثیر رخدادهای روزانه قرار ندارد. در واقع چنین روابطی «در منطقه عادی نیست. در زمانی که آنکارا علیه تل آویو دست به تنش رسانه ای زده است، می‌بینیم که این روابط تحت تأثیر این تنش نیست».

عکاظ در بخش دیگری از گزارش خود، به نقل از «محمد عبدالقادر» متخصص مسائل ترکیه در مرکز مطالعات «الاهرام» هم گزارش داد اردوغان اخیرا در پی استفاده از برگه «اسلامگرایی» در همه سخنرانیهای سیاسی خود است تا بتواند احساسات را در داخل و خارج از ترکیه تحریک کرده و بار دیگر رئیس جمهور شود؛ از این رو پس از اینکه آمریکا، سفارت خود را به قدس اشغالی انتقال داد، می‌بینیم که اردوغان به سخنگوی کشورهای اسلامی مخالف با این اقدام آمریکا بدل شده است.

عبدالقادر بر این باور است ترکیه «در حمایت از تروریسم به سبک قطر رفتار می‌کند و پس از تصمیم کشورهای عربی برای قطع روابط دیپلماتیک خود با دوحه، رژیم تمیم بن حمد، دست به دامان ترکیه شد و از آن خواست که برای تأسیس پایگاه نظامی ترکیه در خاک قطر» به این کشور نیرو اعزام کند. در واقع «پایگاه نظامی ترکیه در قطر به معنای گسترش نقش و نفوذ آن در منطقه است و [این کشور] قصد دارد در عرصه سیاسی مانند یک حکومت قدرتمند ظاهر شود در تلاش است که امپراتوری عثمانی را احیا کند».

«خالد عکاش» مدیر مرکز ملی مطالعات امنیتی مصر هم با تأکید بر اینکه «ترکیه حامی رسمی گروه تروریستی داعش است و منافع [مشترکی] بین داعش و رژیم ترکیه وجود دارد» اعلام کرد که  اردوغان آموزشهای مذهبی را در مدارس ترکیه آغاز کرده است تا میراث عثمانی را احیا کند و با این اقدام قصد دارد که خود را وارث قانونی خلافت عثمانی قلمداد کند.

عکاض با بیان اینکه «اردوغان از گروههای تروریستی برای تحقق اهداف سیاسی استفاده میکند» و قصد دارد با این حمایت، در سوریه و عراق جای پا پیدا کند، خاطر نشان کرد که وی برای «تحقق اهداف استعمارگرایانه خود از سلاحهایی استفاده میکند که از نظر بین المللی ممنوعه است».

«سعید اللاوندی» کارشناس مسائل بین الملل هم تأکید دارد که ترکیه در پی میانجیگری بین کشورهای عربی است ولی بی فایده است و آنکارا «سرنوشت قطر در انتظارش است؛ چرا که هر دو حامی تروریسم هستند و آنکارا باید منتظر تصمیمی از سوی اتحادیه اروپا باشد مبنی بر قطع روابط دیپلماتیک» با این کشور.

اللاوندی در پایان تأکید کرد که اردوغان در پی «مداخله در منطقه و تجزیه مجدد کشورهای عربی است و از این رهگذر با قدرت تمام در تلاش است که میراث حکومت عثمانی را باز گرداند».