نقد
کدام کره با آمریکا نبرد می کند؟
تهران- ایرنا- هفته پیش در میان خبرها، تصمیمگیری شخص دونالد ترامپ درباره ماشین لباسشوییهای کرهای، گم شد. ترامپ که یک تاجر تمام عیار است، برای دفاع از کارخانههای آمریکایی لوازم خانگی جنرال الکتریک1، ویرلپول2 و وستینگهاوس3، تصمیم گرفت تعرفه واردات این کالا از کره جنوبی را 50 درصد افزایش دهد.
کره جنوبی اعلام کرد این کار خلاف اصول موافقتنامه سازمان تجارت جهانی(WTO) است و به این سازمان شکایت خواهد کرد.
کره جنوبی که از اواسط دهه 60 میلادی روند توسعه توفانی خود را آغاز کرد، اکنون به یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان تبدیل شده و سال گذشته(2017) توانست با افزایش 16 درصدی، 574 میلیارد دلار صادرات داشته باشد. کره جنوبی در این سال بیش از 95 میلیارد دلار «مازاد تجارت خارجی»4 داشت و عنوان ششمین کشور بزرگ صادرکننده دنیا را کسب کرد.
کره جنوبی که مساحتش حدود یک صدم مساحت آمریکا و جمعیتش کمتر از یک ششم جمعیت این کشور است، اینک برای غولهای صنعتی آمریکا رقابت و بلکه مزاحمت جدی ایجاد کرده است به طوری که رئیس جمهوری بزرگترین اقتصاد دنیا، مجبور میشود با نقض اصول حاکم بر5 WTO که آمریکا به عنوان یکی از 160 کشور عضو، به آن پیوسته است، تعرفه تجاری غیرمتعارف بر روی برخی محصولات خانگی این کشور وضع کند.
کره جنوبی از دهه 60 به این سو بالاترین رشد اقتصادی جهان را به خود اختصاص داده است و جایگاه خود را به ردیف سیزدهمین اقتصاد بزرگ دنیا رسانده است. تولید ناخالص داخلی6 (GDP) 1400 میلیارد دلاری و درآمد سرانه 36 هزار دلاری با «رشد اقتصادی»7 3.3درصدی از جمله شاخصهای اقتصاد این کشور است. این میزان رشد اقتصادی را کره جنوبی در شرایطی به دست آورده است که در شرایط رکود حاکم بر جهان، بسیاری از کشورهای صنعتی در سال گذشته از جمله انگلیس، ایتالیا و ژاپن رشد اقتصادی منفی یا اعشاری (کمتر از 1 درصد) کسب کردهاند.
در سال 2016 فقط شرکت سامسونگ 463 میلیارد دلار درآمد و 156 میلیارد دلار سود کسب کرد. این شرکت حدود یک میلیون نفر پرسنل در سراسر جهان دارد. شرکت الجی نیز در همین سال بیش از 150 میلیارد دلار درآمد کسب کرد. این در حالی است که غول آمریکایی جنرال الکتریک که از زمان ادیسون با اختراع لامپ در سال 1892 بنیانگذاری شده است و از لامپ و رادیو ترانزیستوری تا موتور جنگنده اف18 تولید میکند در سال 2016 میلادی فقط 123 میلیارد دلار درآمد کسب کرد که این رقم حدود یکسوم درآمد سامسونگ است. شرکت آمریکایی لوازم خانگی ویرلپول نیز در این سال فقط 21 میلیارد دلار درآمد داشت.
آمریکاییها از مجموعه رفتار اقتصادی و جهش تجاری این کشور، عملاً مفهوم «نبرد با آمریکا» را استنباط میکنند. کرهجنوبی که در اذهان سیاستمداران کشوری آمریکایی تلقی میشود، در نظرگاه اقتصاددانان یکی از بزرگترین خطرات برای آمریکا بهشمار میرود. از اینرو، ایالات متحده در برابر این اقتصاد انفجاری، رفتاری تدافعی به خود گرفته است. کافیست بدانیم در شرایطی که خودروسازان آمریکایی نظیر جنرالموتورز و فورد، طی دو دهه اخیر سهمشان را در بازار جهانی بشدت از دست دادهاند، چهار خودروساز کرهای یعنی هیوندایی، کیاموتورز، دوو و سانگیانگ 26 درصد بازار آمریکا را گرفتهاند.
درباره اینکه در روند توسعه، آیا توسعه اقتصادی مقدم است یا توسعه سیاسی، سخنهای بسیاری گفتهاند. اما نمونه عملی توسعه در نیمه دوم قرن بیستم و دو دهه نخست قرن بیست و یکم نشان داد که کرهجنوبی که با ظهور پدیده «پارک چونگهی»8 روند توسعه شتابناک و توقفناپذیر را پیش گرفته است، بدون شک از عضویت در گروه9 G20 به سمت عضویت در گروه10 G8 حرکت خواهد کرد و آنگاه نقشآفرینی بزرگتری در همه رخدادهای سیاسی و بینالمللی نیز خواهد یافت.
اقدام دونالد ترامپ برای تنبیه دو شرکت معظم کرهای، از یکسو اقدامی از سر ضعف و مقابله غیراقتصادی با توان اقتصادی کره است و از دیگر سو، بر جایگاه این کشور در سازمان تجارت جهانی لطمه جدی خواهد زد. تردیدی نیست که قدرت اقتصادی زردهای آسیا، صحنه اقتصاد را به نفع آنها حفظ خواهد کرد. امروز کره شمالی فقیر و گرسنه، با همه شعارهایش، خطری و هماوردی برای آمریکا نیست،نبرد واقعی آمریکا در آینده، نبرد اقتصادی با کرهجنوبی است. نبردی که در آن، ببر شرق آسیا، بدون شلیک یک گلوله، پیروز خواهد بود.
1 شرکت جنرال الکتریک(GE) یک شرکت خوشهای آمریکایی است که از سال 1892 شروع به فعالیت کرد. این شرکت در زمینه انواع محصولات الکتریکی، نیروگاهی، هواپیمایی و لوازم خانگی فعال است و تا قبل از دهه 1990 میلادی به عنوان بزرگترین شرکت جهان شناخته میشد.
2 ویرلپول در سال 1911 در میشیگان آمریکا تأسیس شد. در برخی سالهای میانه قرن بیستم در ردیف 10 شرکت برتر بود اما در سال 2013 به رتبه 132 تنزل یافته بود.
3 وستینگهاوس در سال 1889 بنیانگذاشته شد. در سالیان نخست صرفاً لوازم و تجهیزات برقی و نیروگاهی تولید میکرد اما از نیمه قرن بیستم به سلک تولید کنندگان بزرگ لوازم خانگی پیوست. این شرکت در دو دهه اخیر دچار تنزل شد به طوری که در فروردین گذشته رسماً اعلام ورشکستگی کرد.
4 مازاد تجارت خارجی به معنای فزونی صادرات بر واردات از لحاظ ارزش است.
5 WTO یا سازمان تجارت جهانی (World Trade Organization) در سال 1995 به رهبری آمریکا و چند کشور دیگر تأسیس شد.
این سازمان که هماکنون 164 عضو دارد، در واقع مسئولیت حمایت از مصرفکنندگان را در سراسر جهان به عهده دارد.
طبق یکی از اصول سازمان تجارت جهانی، تعرفهها باید یکسان باشد و اگر کشوری تعرفه ویژهای بریک محصول از یک کشور وضع کند باید این تعرفه را برای همه 160 عضو اعمال کند. استفاده از محدودیتهای غیر تعرفهای، نظیر محدود کردن واردات (سهمیهبندی) یا صدور پروانه واردات نیز ممنوع است.
6 GDP یا تولید ناخالص داخلی (Gross Domestic Product) به معنای مجموعه تولید کالاها و خدمات در طول یک سال در یک کشور است که معمولاً با دلار محاسبه میشود.
7 «رشد اقتصادی» به معنای میزان درصدی افزایش GDP در طول یکسال نسبت به سال گذشته است.
8 پارک چونگهی (1979 1917) رئیس جمهور کرهجنوبی از سال 1963 تا 1979 بود. او طی قریب 17 سال جهش اقتصادی بزرگی در کرهجنوبی ایجاد کرد که تاکنون تداوم یافته است.
9 (Group 20) صاحبان بیست اقتصاد برتر دنیا هستند که هرساله گردهم میآیند تا درباره مسائل اقتصادی و سیاسی جهان رایزنی کنند.
10 (Group8) به معنای 8 قدرت برتر اقتصادی و سیاسی جهان است که 50 درصد اقتصاد جهان را در دست دارند. شامل: آمریکا، فرانسه، آلمان، بریتانیا، ایتالیا، ژاپن، کانادا و روسیه.
*منبع:روزنامه اطلاعات،1396،11،7
**گروه اطلاع رسانی**1893**2002**انتشاردهنده: فاطمه قناد قرصی
ارسال نظر