خشم سعودی ها از دیدار وزرای ایران و مصر

ملاقات «سامح شکری» وزیر امور خارجه مصر با «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در حاشیه جلسات مجمع عمومی سازمان ملل خشم مقامات عربستان سعودی را بر انگیخته است.

به گفته یکی از دیپلمات های بلندپایه وزارت امور خارجه مصر که قبلا در ایران مامور بوده مقامات سعودی اعتراض خود به این دیدار طی تماس تلفنی با «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر بیان داشته اند.

طبق اظهار نظر این دیپلمات، مقامات سعودی از علاقه مصر به نزدیکی با ایران بسیار ناخشنود هستند و در مورد اخباری مرتبط با اظهار نظر سامح شکری مبنی بر اینکه مصر بر عکس عربستان سعودی با رفتن بشار اسد و از بین رفتن ساختار حکومتی سوریه مخالف است منتشر شده توضیح خواسته اند. این دیپلمات در پایان گفت مقامات عربستانی حتی در این تماس مصر را تهدید به قطع کمک های خود کرده اند.

اسپوتنیک در ادامه می نویسد: مصر بزرگترین کشور عرب به دلیل مشکلات مالی وابستگی شدید به کمک های مالی عربستان سعودی و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس دارد وبسیاری از اتباع آن در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس مشغول به کار هستند. روابط ایران و مصر پس از انقلاب اسلامی در ایران به دلیل امضای توافقنامه کمپ دیوید قطع شد.

به نوشته این رسانه روسی، علیرغم تلاش های زیاد برای بهبود روابط ایران و مصر اما همه این تلاش ها به دلیل سنگ اندازی های عربستان سعودی و فشار بر مصر به ناکامی انجامیده است. به دلیل روابط دیرینه ملت های ایران و مصر دو ملت دیدگاه های بسیار مثبتی نسبت به یکدیگر دارند. در مقابل درون مصر نوعی کینه و نفرت دیرینه نسبت به عربستان سعودی وجود دارد که پس از واگذاری دو جزیره مصری طیران و صنافیر به این کشور شدیدا فضای منفی بر علیه عربستان سعودی در مصر اوج گرفت.

البته این کینه و نفرت مصری ها نسبت به عربستان سعودی ریشه ای عمیق تر نیز دارد و زمان انقلاب مردم مصر بر علیه حسنی مبارک شاهد آن بودیم که مردم مصر به سمت دو سفارت خانه اسرائیل و عربستان سعودی حمله کردند و آنها را تخریب نمودند. ریشه این خصومت در دوران نوین به تاسیس اولین حکومت سعودی در جزیره العرب بر می گردند که در آن زمان ابراهیم پاشا فرمانده ارتش مصر حکومت سعودی را سرنگون کرد و پایتخت آنها «درعیه» را با خاک یکسان نمود.

در دیدار ملک سلمان از قاهره شاهد آن بودیم که به بهانه ترمیم مجسمه ابراهیم پاشا این مجسمه به احترام ملک سلمان پوشانده شد و موجب اعتراض جوانان مصری گردید. خصومت میان مصری ها و سعودی ها مجددا در دوره دوم خاندان سعودی نیز بروز کرد و سپس زمان به قدرت رسیدن جمال عبد الناصر اختلاف دیدگاه میان رهبران ناسیونالیست عرب و رهبران سلفی سعودی منجر به یک جنگ تمام عیار در یمن گردید. تا زمان امضای توافقنامه کمپ دیوید مصر به همراه دیگر رهبران ملی گرای عرب همچون صدام حسین و حافظ الاسد و معمر القذافی و رهبران الجزایر مانند بن بلا و بوتفلیقه فضایی برای تحرک عربستان سعودی که تلاش داشت رهبری کشورهای عربی را دست بگیرد نگذاشته بودند.

پس از خروج مصر از اتحادیه عرب به دلیل توافق کمپ دیوید و همچنین شکست های مکرر صدام حسین در پی جنگ با ایران و کویت و ایالات متحده و درگیری های داخلی ای که الجزایر با اسلامگراهای مورد حمایت عربستان سعودی پیدا کرد فضا برای خودنمایی عربستان سعودی به دلیل نبود رقیب باز شد. در این راستا عربستان سعودی و همپیمانانش نقش بسزایی در سرنگونی معمر القذافی در لیبی و تلاش برای سرنگونی بشار اسد در سوریه برای حذف رقبا بازی کردند.

این تلاش های عربستان سعودی مضاف بر رفتارهای ارباب رعیتی عرب های حوزه خلیج فارس با عرب های دیگر منجر به آن شده که فضای خشم و نفرت نسبت به عرب های حوزه خلیج فارس میان عرب های دیگر کشورهای عربی مخصوصا مصر گسترش یابد. زمانی که عربستان سعودی تصمیم خود برای حمله به یمن را اعلام کرد لیستی از کشورهای عربی و اسلامی که مواجب بگیر آن هستند را به عنوان ائتلاف حمله به یمن اعلام کرد و اظهار داشت که اینان قرار است نیرو برای کمک به عربستان ارسال کنند اما بلا فاصله مصر و پاکستان اعلام کردند که به هیچ وجه در جریان چنین ائتلافی نبودند و در آن شرکت نخواهند کرد و همین امر منجر به آن شد که بقیه هم جسارت پیدا کنند به صورت علنی یا ضمنی از مشارکت در ائتلاف خودداری کنند. به همین دلیل هم هست که عربستان سعودی از برقراری رابطه ایران و مصر بسیار بیمناک است. در صورتی که روابط ایران و مصر برقرار گردد و همچنین روند فعلی همکاری های ایران و روسیه با ترکیه نتیجه دهد عربستان سعودی بیم آن را دارد که همه تلاش ها و هزینه های چند دهه اخیر آن به باد رود و دیگر کشورهای منطقه بر علیه آن دست به یکی کنند.