موضع آمریکا در قبال کودتای ترکیه چیست؟

یکی از زوایای عجیب کودتای نافرجام شب گذشته در ترکیه، عدم مشخص بودن قطعی رهبر این حرکت است. اگرچه در ابتدا فتح الله گولن، با تفکر میانه رو منتسب به امریکا، به عنوان رهبر کودتا اعلام شد و گمانه ها برای دست داشتن ایالات متحده در این حرکت را تقویت نمود، اما گولن این اتهام را به شدت رد کرده و آن را توهین آمیز دانست. 

بدین ترتیب کاخ سفید که حمایت خود از اردوغان را اعلام کرده بود، دامان خود را از این اتهام مبرا نمود تا مشخصات رهبر و حامیان کودتا فعلا در هاله ای از ابهام باقی بمانند.

اما تحلیل امروز (شنبه) نیویورک تایمز، از دوراهی ایالات متحده درباره حمایت یا عدم حمایت از کودتا، نکات جالبی را شامل می شود. نیویورک تایمز نوشت: "تلاش برای کودتا در ترکیه، امریکا و اروپا را بر سر یک دوراهی سخت قرار داد: حمایت از یک کودتای غیردموکراتیک یا حمایت از رهبری که به نحو فزاینده ای در حال غیردموکراتیک شدن است؟ قطعا آنها گزینه دوم را انتخاب خواهند کرد زیرا اردوغان صرفنظر از سیاست های داخلی خویش، متحد خوبی برای امریکا در منطقه است و امریکا برای مقابله با داعش به او نیاز دارد."

طبق تحلیل نیویورک تایمز، در اوایل دولت اردوغان، نگاه جامعه آمریکا به ترکیه به مثابه ی مدلی موفق از جهان اسلام و اسلام اعتدالی بود اما این تصویر در سالهای اخیر به دلیل برخی عملکردهای خاص دولت ترکیه خدشه دار شده که شامل محدود کردن مخالفان و کاهش سطح آزادی بیان در این کشور است.

با این حال کاخ سفید نگران است در صورت سقوط دولت اردوغان، دولتی زمام امور را در دست بگیرد که سطح همکاری کنونی را با ایالات متحده نداشته باشد. خاک ترکیه یکی از استراتژیک ترین مکان های موجود است که امریکا در آنجا پایگاه نظامی دارد. 

علاوه بر این، مواضع مشترک دولت اردوغان و کاخ سفید در قبال داعش باعث می شود امریکا در حال حاضر تمایلی به تغییر حکومت در ترکیه نداشته باشد. واشنگتن پست نیز در مطلبی عنوان کرد در شرایط کودتا ادامه عملیات های مشترک ترکیه و امریکا ضد داعش در هاله ای از ابهام قرار گرفته است.

بنابراین به نظر می رسد اگر این کودتا در شرایطی دیگر و زمانی دیگر انجام میشد، شاید حمایت امریکا را نیز به همراه داشت. زیرا اگرچه کاخ سفید نمی تواند تمام رفتارهای حکومت اردوغان را بپذیرد اما در حال حاضر ناچار است برای روشن نگه داشتن آتش جنگ در سوریه و عراق، همچنان از وی حمایت کند.