هشدار اشتاین مایر به سران ناتو

اخیرا و در آستانه برگزاری نشست مشترک ناتو-روسیه، وزیر امور خارجه آلمان هشدار قابل تاملی را به مقامات اروپایی و ناتو مخابره کرده است.

فرانک والتر اشتاین مایر درباره یک جنگ سرد جدید و مسابقه تسلیحاتی با روسیه هشدار داده و در این خصوص تاکید کرده است: "ما بر سر تعهدات و مسئولیت های خود در ناتو هستیم اما خواهان هیچ گونه مسابقه تسلیحاتی و جنگ سرد جدیدی نیستیم. برگزاری نشست ناتو –روسیه سیگنال مهمی است. من امیدوارم که ما به یک گفتگوی دائمی و مستمر با روسیه وارد شویم."

این اظهارات اشتاین مایر در حالی صورت می گیرد که به دلیل وقوع بحران اوکراین، روابط میان مسکو و ناتو متشنج شده است. تلاش ناتو برای گسترش به شرق و استقرار نیروهای واکنش سریع در خاک لهستان و چند کشور دیگر اروپای شرقی بر شدت این تقابل افزوده است.

این در حالیست که تشنج در اوکراین همچنان به قوت خود باقی مانده است. به عبارت بهتر، نشانه‌ای دال بر بهبود اوضاع امنیتی اوکراین و متعاقبا بهبود مناسبات مسکو و ناتو در حال حاضر مشاهده نمی شود. نه تنها گذشت زمان منجر به کاهش شدت  این منازعه ( منازعه مسکو-ناتو) نبوده است، بلکه شاهد تشدید دامنه آن  هستیم.

در این میان اظهارات وزیر امور خارجه آلمان به عنوان فردی سوسیال دموکرات ، در قالب هشداری به ناتو قابل فحص و بررسی است. اشتاین مایر به خوبی این نکته را می داند که ایالات متحده آمریکا و انگلیس در صدد پررنگ تر ساختن نقش اروپا درهرگونه مناقشه احتمالی با مسکو هستند. تعهدات و مناسبات درونی اعضای ناتو نیز این روند را به صورت خودکار تشدید می کند. با این حال سوسیال دموکراتهای آلمان و متعاقبا اشتاین مایر به عنوان یک سوسیال دموکرات نسبت به هزینه های افزایش شدت و حدت تقابل ناتو و مسکو آگاه هستند. سوسیال دموکراتهای آلمان از اصلی ترین طرفداران گفت و گو و مراوده با روسیه هستند. از این رو اشتاین مایر همواره نسبت به تقابل با روسیه هشدار می دهد. در این میان آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان رویکردی کاملا دوگانه دارد. او از یک سو سعی دارد خود را عضوی فعال و همگام با دیگر اعضای ناتو مخصوصا آمریکا و انگلیس نشان دهد و از سوی دیگر، نیم نگاهی نیز به بهبود روابط با مسکو دارد.

هشدار اخیر اشتاین مایر نشان می دهد که وی نسبت به روند موجود در مناسبات مسکو و ناتو دید مثبتی ندارد. اظهارات هشدار گونه اشتاین مایر نشان از اختلاف نظر علنی میان اعضای ناتو بر سر تقابل با مسکو دارد. در این میان ایالات متحده آمریکا و انگلیس فشار زیادی بر دیگر اعضای ناتو در راستای تشدید منازعه با مسکو وارد می سازند.

از سوی دیگر، اخیرا ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه هشدار داده است که کشورش پاسخ مناسبی نسبت به توسعه طلبی های ناتو خواهد داد. در سال گذشته میلادی نیز سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه هشدار داد که هرگونه گسترش ناتو به شرق، منجر به تغییر نقشه ژئو استراتژیک اروپا خواهد شد.

آنچه از مجموع این هشدارها بر می آید، غیر طبیعی بودن مناسبات مسکو و ناتو و احتمال وقوع منازعه ای جدی میان طرفین است. بی دلیل نیست که افرادی مانند میخاییل گورباچف به عنوان آخرین رئیس جمهور شوروی سابق نسبت به وقوع منازعه ای جدید میان روسیه و ناتو هشدار می دهد.

در چنین شرایطی، اشتاین مایر قصد دارد به عنوان وزیر امور خارجه آلمان از اکنون جلوی وقوع چنین منازعه‌ای را بگیرد، حتی اگر این کار مستلزم اعطای امتیازاتی از سوی غرب به مسکو باشد. بدیهی است که در صورت وقوع هر گونه منازعه‌ای جدی میان روسیه و ناتو، خصوصا در ابعاد نظامی، کشورهای اروپایی به نسبت آمریکا در معرض خطر بیشتری قرار خواهند داشت.

انگلیس نیز هم اکنون در عین عضویت در ناتو، از اتحادیه اروپا خارج شده و منافع اروپای واحد کمتر برای آن مطرح می باشد. در چنین فضایی احساس خطر اشتاین مایر و هشدار وی به غرب و سران ناتو بیش از پیش قابل درک است.