صادرات گاز ایران به اروپا شدنی است

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، حتی در روزهای پایانی عملکرد دولت دهم و فضای باز سیاسی در زمان انتخابات نیز وی باز هم تمایلی به نقد عملکرد مدیران فعلی صنعت نفت نداشت. در عوض معتقد است که وضع خوب است و در آینده بهتر هم خواهد شد.

نوذری که دارای مدرک مهندسی کاربردی نفت و مهندسی خاکشناسی و فوق لیسانس مدیریت صنعتی از دانشگاه تهران است از معدود مدیران ارشد صنعت نفت است که با تسلط بر زبان انگلیسی سخنرانی هایش را در جلسات بین المللی به ویژه اوپک بدون مترجم ایراد می کرد. البته این موضوع را می شود از کتابخانه دفتر محل کار او نیز فهمید. همچنین به گفته خودش برای تقویت زبان انگلیسی روزانه یک ساعت تمرین می کند.

وی که اکنون کاندیدای ایران برای سمت دبیر کلی سازمان کشور های تولید کننده نفت است معتقد است که ایران هم چنان یکی از قدرتمند ترین اعضای اوپک محسوب می شود به طوری که تحریم های موجود نتوانسته است از تاثیر ایران بر این سازمان بکاهد.

با وجود این نوذری از تصمیمات سیاسی بعضی از اعضاء سازمان تولید کننده نفت که مغایر با اساسنامه و منافع کشور های عضو اوپک است گله مند است.

وزیر اسبق نفت همچنین معتقد است که با تغییر شرایط موجود ایران می تواند گاز خود را حتی به اروپا صادر کند.

حسین نوذری وزیر سابق نفت

گروه ایسنا با حضور در دفتر کار مهندس غلامحسین نوذری پیرامون جایگاه ایران در بازار جهانی نفت و تصدی سمت دبیر کلی اوپک به گفت وگو با وی نشست که شرح آن در زیر آمده است.

ایسنا: با توجه به این که ایران دومین تولید کننده نفت در اوپک است جایگاه ایران را در میان اعضا چگونه ارزیابی می کنید؟

نوذری: ایران کشوری است با ذخائر بالای نفت خام که براساس آمار در حال حاضر نفت درجای آن بالای ۶۰۰ میلیارد بشکه و ذخایر قابل برداشت آن بیش از ۱۵۰ میلیارد بشکه است که این نشان دهنده ظرفیت عظیم انرژی در کشور است.

از سوی دیگر نقطه قوت ایران ذخایر گازی آن است. علاوه بر میدان گازی پارس جنوبی که بزرگ ترین مخزن گازی جهان است، ایران میادین مستقل گازی فراوانی دارد به طوری که مجموع ذخایر گاز کشور به ۳۲ تریلیون مترمکعب می رسد که اگر هر کشوری این ذخائر را داشته باشد بدون داشتن حتی یک بشکه نفت خام می تواند موتور توسعه خود را به سرعت به حرکت درآورد. این در حالیست که مصرف نفت خام بیشتر مربوط به تامین سوخت سیستم حمل ونقل می شود درحالی که مصارف گاز بسیار متنوع است.

از سوی دیگر در صورت محاسبه مجموع ذخائر نفت و گاز کشور، ایران در رتبه ی اول دارند گان ذخائر انرژی جهان قرار دارد؛ به طوری که عربستان با داشتن ۲۶۰ میلیارد بشکه نفت خام بعد از ایران قرار می گیرد چرا که مجموع ذخائر نفت وگاز ایران معادل بیش از ۳۰۰ میلیارد بشکه نفت خام است.

** خریداران نفت مجبور به حفظ بازار ایران هستند

این ظرفیت ایران قدرت بسیار خوبی برای نقش آفرینی در بازار انرژی جهان است. در حال حاضر هر کشوری که به دنبال توسعه است نیاز به انرژی دارد و پیشرفت و تحول بدون دسترسی به انرژی حاصل نخواهد شد. بر این اساس ایران می تواند یک جایگاه مطمئن در بخش تامین انرژی کشور های مصرف کننده باشد. از گذشته تا کنون ایران ثابت کرده که می تواند نقش جدی در تامین انرژی جهان داشته باشد.

حسین نوذری وزیر سابق نفت

در بخش انرژی بین الملل نیز با توجه به وجود انواع نفت خام در کشور، تعداد زیادی از پالایشگاه های جهان سیستم پالایشی خود را براساس نفت خام ایران تنظیم کردند که اگر قرار باشد نفت خام خود را تغییر دهند باید هزینه های زیادی را بابت آن بپردازند؛ پس آنها نیز ناچارند بازار نفت خام ایران را حفظ کنند.

** صادرات گاز ایران به اروپا شدنی است

ایران هم در بخش نفت و هم در بخش گاز - که تاکید بیشتر بر توسعه ی صنعت گاز است- فرصت فرصت سازی زیادی در منطقه و بعد از آن در اروپا دارد. هم چنین با تکمیل طرح های LNG ایران، فرصت کشور برای صادرات گاز به تمام نقاط جهان فراهم می شود چرا که با مایع شدن گاز بازاریابی آن مانند بازاریابی نفت خام آسان تر خواهد شد.

قرار داد صادرات گاز به پاکستان قرار داد بسیار مهمی است؛ چرا که پاکستان کشوری بزرگ و در حال پیشرفت است. این کشور بیش از ۱۸۰ میلیون نفر جمعیت دارد که بخش عمده ای از آن فاقد انرژی است؛ به طوری که ۳۰ درصد از جمعیت این کشور فاقد انرژی برق است. بر همین اساس قرار است که گاز وارداتی ایران به نیروگاه های این کشور برای تامین قسمتی از برق مورد نیاز این کشور اختصاص یابد. البته امیدوارم که هند هم به این قرار داد بپیوند.

علاوه بر این که صادرات گاز به عراق به زودی عملی می شود امیدوارم که قرارداد صادرات گاز به سوئیس هم عملیاتی شود. خوشبین هستم که ایران بتواند یک خط لوله صادرات گاز به اروپا داشته باشد؛ چرا که شرایط قابل تغییر است. یک حرکت سیاسی می تواند مجموع تحریم ها را دور بزند. اروپایی ها همیشه به دنبال این بوده اند که منابع انرژی خود را متنوع کنند بنابراین اگر چه در شرایط غیرعادلانه ای تحریم فرصت های زیادی از ایران گرفته شد اما این شرایط بلند مدت نخواهد بود.

** ایران علمدار کاهش سقف تولید اوپک بود

*** ایسنا: با وجود جایگاهی که شما تصویر کردید، این انتظار وجود دارد که متناسب با آن ایران نقش تاثیرگذاری در بازار انرژی داشته باشد، اما عملا چنین چیزی احساس نمی شود، به طور مثال با وجود این که ایران یکی از موسسان اصلی مجمع کشورهای صادر کننده گاز (GECF) است اما شاهدیم که قطر و روسیه نقش بیشتری از ایران در این سازمان دارند.

حسین نوذری وزیر سابق نفت

نوذری: انصافا ایران در اوپک فعال است، اگر برگردیم به سال های نه چندان دور - سال ۸۶ - زمانی که قیمت نفت با یک افت شدید به ۳۰ تا ۴۰ دلار برای هر بشکه نزدیک شد، اعضای اوپک طی سه مرحله در مجموع ۴.۵ میلیون بشکه در روز تولید نفت را کاهش دادند تا این که قیمت نفت روند صعودی گرفت. از آن زمان تاکنون نیز کاهش شدید قیمت نداشتیم. در واقع علمدار کاهش سقف تولید ایران بود که این یعنی تاثیر گذاری ایران بر اوپک.

البته کشور های دیگر هم کمک کردند و فضا طوری فراهم شد که در هر مرحله به ترتیب ۵۰۰ هزار بشکه، ۱.۵ میلیون بشکه و دو میلیون بشکه تولید اوپک کاهش یافت. در باقی موارد هم همین طور است. پست های کلیدی اوپک در دست ایرانی هاست و در جلساتی که برگزار شده است موضع ایران شفاف بود و تلاش کرده که انسجام این سازمان با وجود گذشت بیش از ۵۰ سال حفظ شود.

** ایران برای مجمع کشورهای صادر کننده گاز برنامه دارد

درباره مجمع کشورهای صادر کننده گاز هم باید توجه داشت که این سازمان نیز در ابتدای کار است و باید به آن نگاه بلند مدت شود. نمی توان از ابتدا همان انسجامی که در اوپک است را بین کشور های صادر کننده گاز مشاهده کرد. اوپک سابقه ۵۴ ساله دارد در حالی که از تاسیس مجمع کشورهای صادر کننده گاز چند سال بیشتر نمی گذرد. البته محدودیت تولید نفت می تواند در آینده نقش بیشتری به مجمع کشورهای صادر کننده گاز در بازار انرژی بدهد.

حسین نوذری وزیر سابق نفت

گاهی اوقات برای تاسیس یک سازمان باید از حق خود گذشت. فراموش نکنیم که کنار هم قرار گرفتن کشور هایی که نگاه های متفاوتی نسبت به یک موضوع دارند حاصل فعالیت های ایران بود. ایران بنیان گذار مجمع کشورهای صادر کننده گاز است و برای این سازمان برنامه دارد اما در حال حاضر این سازمان نوپاست و باید اجازه داد تا کمی جلوتر رود.

** انتخاب دبیر کل یک تصمیم سیاسی است

ایسنا: این سئوال همیشه در ذهن کسانی که بازار جهانی انرژی را دنبال می کنند وجود داشته که آیا در اوپک قدرتی وجود دارد که مانع حضور موثر ایران در بازار انرژی شود؟ به طور مثال ایران بعد از گذشت ۵۰ سال تاکنون نتوانسته دوباره تصدی دبیر کلی اوپک را به دست آورد.

نوذری: تصمیم انتخاب دبیر کل پیش از آن که به توانایی های کاندیداهای کشورهای عضو مربوط شود یک تصمیم سیاسی است. ضمن این که براساس اساسنامه اوپک انتخاب هر فردی برای این سمت با اجماع کل اعضا صورت می گیرد.

از سوی دیگر فشاری از بیرون بر روی اعضاء وجود دارد که مانع از رسیدن ایران به سمت دبیر کلی می شود. اوپک علی رغم این که یک بنگاه اقتصادی است اما رفتار برخی کشور ها در بعضی بخش های آن سیاسی است. به طور مثال در زمان جنگ عراق علیه ایران، عربستان سهمیه تولید نفت عراق را جایگزین کرد و یا سهمیه لیبی را در زمان وقوع انقلاب دراین کشور، برخی کشور های عضو برعهده گرفتند، اما بعد از عادی شدن شرایط این کشورها سهمیه تولید آنها بازگشت نکرد. یا کاهش نفت ایران در زمان انقلاب که می توانست قیمت نفت را بسیار بالا ببرد، اما تصمیم کشور های عضو در آن زمان تصمیمی سیاسی بود در حالی که براساس عضویت در اوپک باید تصمیم دیگری را می گرفتند.

حسین نوذری وزیر سابق نفت

الان هم برخی از کشور های عضو اوپک تلاش می کنند در شرایط تحریم سهم تولید نفت ایران را تصاحب کنند. در حالی که سازمان می توانست این حمیت را در وجود خود داشته باشد که وارد تصمیم های سیاسی نشود. البته یک بار در مورد تحریم ونزوئلا توسط آمریکا سازمان موضع گرفت.

در واقع انتخاب نشدن دبیر کل از ایران مربوط به توانایی های کاندیداهای کشورمان نبوده است؛ چرا که ایران کاندیداهایی داشته که نسبت به کسانی که انتخاب شدند توانایی های بیشتر داشتند اما به دلیل وجود اصل اجماع و تصمیم گیری های سیاسی برخی اعضا ایران تاکنون به این سمت دست نیافته است.

علت اساسی آن به نوع تعامل کشور های عضو اوپک بر می گردد. وگرنه از نظر موقعیت ایران در اوپک و جایگاه آن در بین سایر اعضا از نظر تولید و سایر مسائل همه کاندیدای ایران صلاحیت احراز این پست را داشتند.

** دبیر کل شدن ایران نیازمند لابی های سیاسی

ایسنا: ایران چقدر در این مرحله شانس تصدی سمت دبیر کلی اوپک را دارد؟

نوذری: نیاز است که وزارت امور خارجه ایران فعالیت جدی دراین زمینه داشته باشد. با توجه به این که تصمیم های سیاسی منجر به انتخاب دبیر کل اوپک می شود، لابی های سیاسی وزارت خارجه ایران با کشور های دیگر می تواند منجر به اجماع اعضا بر سر کاندیدای ایران شود.