صدرنشینی حاشیه‌نشین‌ها در بازار سهام

به گزارش پارس به نقل از دنیای اقتصاد، بهار ۹۲ را شاید بتوان رویایی ترین فصل کاری بورس در ۴۶ سال گذشته نامید، فصلی که در آن سودآوری ۶/۲۸ درصدی برای بازار سهام به ثبت رسید. بازدهی که ۶/۸ درصد بالاتر از سود یک سال کامل سیستم بانکی است. این بازدهی اعجاب انگیز بهاره بورس به معنای رشد ۱۰ هزار و ۸۷۶ واحدی دماسنج بازار سهام است، شاخصی که این روزها خود را برای صعود به ارتفاع ۵۰ هزار واحدی آماده می کند. اما چرا بازار سرمایه در بهار ۹۲ چنین شرایط عجیب و شگفت انگیزی را تجربه کرد؟ پرسشی است که پاسخگویی به آن نیاز به تحلیل دقیق شرایط سیاسی و اقتصادی کشور در شروع سال ۹۲ دارد. شرایطی که از آن بیش از هر چیز به عنوان شرایط تورمی یاد می شود.

وقتی کمربندهای نظارتی سفت تر می شود

اقتصاد کشور در شرایطی به سال ۹۲ ورود پیدا کرد که همچنان رکود بر سر بازارهای سرمایه گذاری سایه افکنده بود و برای رفع این شرایط، همه منتظر انتخابات ریاست جمهوری بودند، اما رشد بورس در بهار ۹۲ را شاید بتوان پیش از هر چیز مرهون کنترل بازارهای موازی دانست، به طوری که دلار، سکه و طلا نه تنها در این فصل پرهیجان بیش از گذشته کنترل شدند، بلکه شرایط جهانی هم در بهار ۹۲ با این بازارهای سرمایه گذاری همراه نبود، چراکه در این مدت هم دلار تضعیف شد و هم طلا در بازارهای جهانی.

اما برسیم به تورم و اینکه چگونه بورس از شرایط تورمی کشور در بهار ۹۲ منتفع شد؟

اگر نگاهی به وضعیت بازارهای سرمایه گذاری در فصل گذشته بیندازیم، مشاهده می کنیم که در این مدت صنایعی توانسته اند بازدهی های سنگینی را به سرمایه گذاران خود برسانند که موفق به دریافت مجوز افزایش نرخ محصولات تولیدی خود شده اند.
صنایعی همچون سیمان، تایرسازی، کاغذسازی، شیمیایی و از همه مهم تر گروه غذایی؛ از جمله صنایعی هستند که در بهار ۹۲ توانستند افزایش نرخ هایی را دریافت کنند و همین شرایط به تعدیل مثبت های سنگین و به تبع آن افزایش قیمت سهام این شرکت ها در بازار سهام منتج شد. تا به این ترتیب، شاخص بورس هم تکانی به خود داده و تقریبا برای همیشه از کانال
۳۰ هزار واحدی خداحافظی کند.
فرصتی برای صنایع حاشیه نشین
اما رشد رویایی بورس تهران در بهار ۹۲ فرصتی بود برای عرض اندام گروه های کوچک و بعضا حاشیه نشین بازار سهام.

همان طور که اشاره شد، بازار سهام در عملکرد

۳ ماهه منتهی به خردادماه ۹۲ بازدهی ۶/۲۸ درصدی را به ثبت رساند و این در حالی است که در بهار رویایی امسال سودآوری برخی از گروه ها بسیار بالاتر از کل بازار و حتی چیزی در حدود ۵ برابر بازدهی میانگین کل بورس بوده است. این بررسی حاکی از آن است که در عملکرد ۳ماهه بازار سهام، شاهد بازدهی بیش از ۱۳۴ درصدی شاخص گروه لاستیک هستیم، شاخصی که سهام شرکت هایی همچون گروه صنعتی بارز، ایران تایر، لاستیک سهند، ایران تایر و سایر شرکت های تایر ساز را در دل خود جای داده و به دلیل رشد بالای قیمت سهام حاضر در این گروه ناشی از افزایش قابل توجه سود شرکت های صنعت، شاهد بازدهی عالی سهام این گروه هستیم. اما در پله دوم بهترین بازدهی ۳ ماهه سال ۹۲ شاهد بازدهی بیش از ۱۰۷ درصدی گروه محصولات کاغذی هستیم، گروهی که شامل دو سهم کاغذ سازی ایران و کارتن ایران است. دو سهمی که روند صعودی خوبی را در یک ماه اخیر در پیش گرفته و بازدهی بسیار خوبی را نصیب سهامداران خود کرده اند. سومین رتبه بیشترین بازدهی ۳ماهه سال ۹۲ نیز نصیب گروه سیمانی شده است، گروهی که به واسطه افزایش نرخ سیمان و تعدیل مثبت های سنگین در سود سال ۹۲ خود و بازگشایی های رویایی رشد خوبی را اخیرا از خود به نمایش گذاشته است.
اما برویم به سراغ بیشترین بازدهی منفی در ۳ماهه سال ۹۲. در بهار ۹۲؛شاخص محصولات چوبی با بازدهی منفی ۱۹.۵ درصدی بیشترین زیان را در این مدت به ثبت رسانده، گروهی که تک سهم فیبر ایران را در دل خود جای داده است.

البته این گروه تنها صنعتی بود که در ۳ ماهه ابتدایی سال با بازدهی منفی همراه بوده است و به تعبیری واضح تر در بهار امسال به جز یک گروه، بقیه گروه ها با بازدهی مثبت مواجه بوده اند.

بازارهای موازی چگونه بودند؟

اما بهار ۹۲ در حالی سپری شد که همه بازارهای به اصطلاح موازی و رقیب بورس نزولی بودند. در این پروسه زمانی دلار ۳۴۰۰ تومانی آخر سال ۹۱، خود را توانست در سطح ۳۲۹۰ تومان حفظ کند، هر چند با ورود به فصل تابستان دلار مرز ۳ هزار تومان را هم از دست داد، اما در بهار ۹۲ کاهش نرخ دلار به عنوان پرمعامله ترین ارز مجموعا معادل ۲/۳ درصد بود.

در همین حال، سکه بهار آزادی یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومانی آخر سال ۹۱ به نرخ یک میلیون و ۱۷۵ هزار تومان سقوط کرد و ۳ درصد زیان را به خریداران ابتدای سال خود رساند. در این میان هر گرم طلای ۱۸ عیار ۱۲۷ هزار تومانی پایان سال ۹۱ هم به سطح ۱۱۰ هزار تومان در پایان خردادماه ۹۲ تنزل پیدا کرد و افت ۴/۱۳ درصدی را تجربه کرده است، اما همان طور که در ابتدای این نوشتار اشاره شد وضعیت جهانی طلا هم در افت ارزش این فلز گرانبها در ایران بی تاثیر نبوده است، تا جایی که اونس هزار و ۵۹۲ دلاری پایان اسفند ۹۱ در آخر خرداد ۹۲ به۱۳۰۰ دلار سقوط کرد تا معامله گران جهانی طلا زیان ۳/۱۸ درصدی را شناسایی کنند و در ایران هم همزمان با این افت بی سابقه اونس، قیمت سکه و طلا نیز با کاهش محسوسی مواجه بود.

اما در بازار مسکن هم خبرهای رسیده از تمایل دارندگان ملک و آپارتمان به فروش دارایی های خود، آن هم پس از انتخابات ریاست جمهوری حکایت دارد. رشد قیمت مسکن در گمانه زنی های غیررسمی در بهار ۹۲،۲۰ درصد و در برخی مناطق شمالی، حتی بالاتر از این سطح ارزیابی می شود، حال آنکه هنوز آماری در این خصوص منتشر نشده است و با توجه به فروکش شدن هیجان سرمایه گذاری در بازار طلا و ارز و سکه به نظر می رسد که بازار مسکن در خوش بینانه ترین حالت قیمت های فعلی را حفظ کند و حتی با فرض ورود نقدینگی جدید به این بازار، تحلیلگران معتقدند که بازار مسکن بیش از سطوح کنونی جای رشد ندارد. همه این اتفاقات در شرایطی رخ داد که دلار در سال گذشته ۸/۹۶ درصد رشد قیمت داشت و سکه هم سودی ۸۷ درصدی را به خریداران خود داده بود و خریداران هر گرم طلای ۱۸ عیار ایرانی هم سودی معادل ۸۴ درصد را در سال ۹۱ شناسایی کرده بودند.

رشد ارزش بازار سهام؛ ۳۳/۳۶ درصد

اما بورس تهران در حالی پرونده خرداد ماه را بست که در این سه ماه با رشد و رونق همراه بود تا جایی که ارزش بازار در این مدت نزدیک به ۳۳/۳۶ درصد رشد کرد.

اداره آمار شرکت بورس در آخرین گزارش اعلام شده، ارزش بازار صنایع بورس تهران را تا ۲۶ خردادماه، دو میلیون و ۲۲۶ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال اعلام کرد. بررسی ها از روند ارزش بازار صنایع نشان می دهد که این متغیر در پایان اردیبهشت ماه در رقم ۲ میلیون و ۸۳ هزار میلیارد ریال قرار داشته و تا ۲۶ خرداد ماه با رشدی ۱۴۳ هزار و ۱۵۶ میلیارد ریالی معادل ۸/۶ درصد مواجه شده است.

ارزش بازار برترین های بازار

افزون بر این، با نگاهی به ۳۸ صنعت حاضر در بورس تهران می بینیم که ۶ صنعت برتر بورس، بیش از ۷۰ درصد ارزش بازار را در اختیار دارند. به این ترتیب ارزش بازار صنایع محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، فرآورده های نفتی، کک و سوخت هسته ای، بانک ها، موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی، استخراج کانه های فلزی و شرکت های چندرشته ای که در پایان اردیبهشت ماه یک میلیارد و ۶۵۹ هزار و ۱۴۴ میلیارد ریال بود در ۲۶ خرداد ماه به رقم یک میلیون و ۷۹۹ هزار و ۹۱۲ میلیارد ریال رسیده است.

در بررسی جداگانه صنایع مورد نظر، محصولات شیمیایی که بزرگ ترین صنعت بازار سرمایه است با رشد ۸ درصدی ارزش بازار نسبت به اردیبهشت ماه در رقم ۵۲۴ هزار میلیارد ریال قرار دارد. همچنین صنعت فلزات اساسی در حالی اردیبهشت ماه ارزش بازاری ۳۲۸ هزار میلیارد ریالی داشت که در ۲۶ خردادماه این رقم به ۳۷۱ هزار میلیارد ریال رسید.

صنعت فرآورده های نفتی نیز که در رتبه سوم برترین های بازار قرار دارد با رشدی ۱۵ هزار میلیارد ریالی، ارزش بازار ۲۷۲ هزار میلیارد ریالی را ثبت کرده است. بر اساس آخرین گزارش بورس تهران ارزش بازار بانک ها نیز با رشد مواجه شده و به رقم ۲۳۹ هزار میلیارد ریال رسیده است. ارزش بازار استخراج کانه های فلزی نیز در آخرین گزارش ۲۱۳ هزار میلیارد ریال است.

سهام گران شد

در همین حال، بررسی عملکرد بورس تهران در خرداد ماه نشان می دهد که در این بازار، متغیر مهم دیگری نیز با رشد مواجه شده است و آن نسبت قیمت به درآمد (P/E) بورس تهران است. به این ترتیب رشد نزدیک به ۹ درصد نسبت قیمت به درآمد در بازار خرداد ماه نشان می دهد که در این ماه قیمت سهام در بورس تهران رشد داشته است. بر همین اساس آخرین P/E بورس تهران توسط اداره آمار شرکت بورس ۰۹/۶ مرتبه اعلام شده است. این رقم در پایان اردیبهشت ماه ۶۶/۵ مرتبه بوده است.

EPS ها رشد کرد

رونق معاملات در بورس تهران باعث شده است تا در خرداد ماه پیش بینی سود صنایع نیز رشد کند و نسبت به اردیبهشت ماه نزدیک به ۵هزار میلیارد ریال افزایش داشته باشد. با رصد صنایع برتر بازار می بینیم که صنعت محصولات شیمیایی با سرمایه ۵۰ هزار و۴۰۳  میلیارد ریال، آخرین سود پیش بینی شده خود را ۷۶ هزار و۹۸۰ میلیارد ریال اعلام کرده است که نسبت به ماه قبل نزدیک به هزار و ۵۰۰میلیارد ریال رشد داشته است. سهامداران بزرگ ترین صنعت بازار سرمایه به ازای هر سهم تا امروز هزار و۵۲۷ ریال سود برده اند. صنعت فلزات اساسی نیز که رتبه دوم را در بین بزرگ ترین های بورس از آن خود کرده است با سرمایه ۷۴ هزار و ۵۰۱ میلیارد ریالی، برای سال جاری عایدی ۵۶ هزار و ۴۶۹ میلیارد ریالی پیش بینی کرده است.
سود این گروه نیز نسبت به ماه قبل ۱۵۷ میلیارد ریال رشد کرده است.