اختیارات ویژه همتی

اعطای اختیارات تازه به «عبدالناصر همتی» برای اصلاح نظام بانکی، پس لرزه های ربایش «جمال خاشقچی»، حضور روحانی در دانشگاه تهران و بررسی جایگاه رئیس دفتر رئیس جمهوری مهمترین محورهای خبری- تحلیلی روزنامه های امروز یکشنبه 22 مهرماه بود.

** اختیارات بانک مرکزی برای اصلاح نظام بانکی
در جلسه روز گذشته شورای عالی هماهنگی اقتصادی به ریاست دکتر «حسن روحانی»، اختیارات بانک مرکزی برای اجرای برنامه اصلاح نظام بانکی مورد بررسی و تصویب قرار گرفت. این خبر تیتر نخست روزنامه «جمهوری اسلامی» قرار گرفت. به نوشته این روزنامه در آغاز این جلسه، رئیس کل بانک مرکزی در مورد مشکلات ساختاری نظام بانکی و طرح بانک مرکزی برای اصلاح آن گزارشی را به جلسه ارائه نمود و سپس مواد لازم در این زمینه به تصویب رسید.
«اختیار ویژه به رئیس‌کل» عنوان روزنامه «ایران» بود که ذیل آن می خوانیم: «اختیارات بیشتر بانک مرکزی برای اجرای برنامه اصلاح نظام بانکی»، خروجی جلسه دیروز شورای عالی هماهنگی اقتصادی به ریاست حسن روحانی، رئیس ‌جمهوری بود. البته جلسه دیروز مصوبات دیگری هم داشت: وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف شد برای ارائه رفع موانع جذب و تشویق سرمایه‌گذاری، طرح‌های لازم را سریعاً تهیه کند. شورای عالی جهت‌گیری‌های لازم برای برنامه اصلاح نظام بانکی را به تصویب رساند. طرح وزارتخانه‌های نیرو و راه برای تقویت زیرساخت‌های نیروگاهی و تجهیزات ناوگان حمل و نقل ریلی کشور مطرح و تصمیمات لازم برای همکاری و تسریع در اجرای این طرح‌ها اتخاذ شد.
به نوشته ایران، بر اساس تصویب شورای‌ عالی هماهنگی اقتصادی، چهار ابزار جدید برای مدیریت سیاست‌های ارزی و پولی پیش‌بینی شده است. بر این اساس بانک مرکزی از این پس، مجاز به انتشار اوراق مشارکت ارزی-ریالی در بازار سرمایه، اخذ موقعیت خرید و فروش در بازار دوم و عملیات بازار باز شده است. در عملیات بازار باز، بانک مرکزی می‌تواند بدهی دولت به بانک‌ها را به اوراق قابل معامله تبدیل کند. علاوه ‌بر اینها، شورای عالی هماهنگی اقتصادی در ابزار چهارم تصمیم گرفت تا اقامت پنج ‌ساله به اتباع خارجی اهدا کند که حداقل به میزان 250 هزار دلار در کشور سرمایه‌گذاری کنند.
روزنامه «جوان» هم توجه ویژه ای به این موضوع نشان داد. به نوشته جوان، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در صفحه اینستاگرام خود نوشته بود: رهبر معظم انقلاب بر اتخاذ تدابیر و تصمیمات جدی و عملیاتی برای حل پنج مشکل کلیدی اقتصاد تأکید کردند. از پنج مورد، سه مورد آن یعنی مشکلات نظام بانکی، نقدینگی و تورم در حیطه مسئولیت مستقیم بانک مرکزی است. او ادامه داد: اگر موضوع ارز را هم به آن اضافه کنیم، خطیر بودن مسئولیت بانک مرکزی و اهمیت اقدامات و برنامه‌های آن برای اجرای فرامین رهبری را آشکار می‌کند. رئیس کل بانک مرکزی نوشت: همراهی اعضای محترم دولت در پیشبرد سیاست‌های بانک مرکزی و پشتیبانی دو قوه محترم دیگر، شرط اساسی فائق آمدن بر مشکلات است.
«محمد کهندل» در روزنامه «قانون» درباره وظایف پیش روی بانک مرکزی به خصوص در زمینه مدیریت بازار ارز نوشت: اکنون بازار نیازمند سیاست‌هایی است تا ارز را به بازار بازگرداند و عرضه و تقاضا را به حالت تعادل برساند. اگر این اتفاقات صورت بگیرد، ‌می‌توانم به جرات بگویم که نرخ ارز تا 4200 تومان هم خواهد رسید، مگر اینکه دولت نخواهد. ...دولت باید انتظارات افزایش قیمت ارز را هدف قرار دهد و موقعیتی به وجود بیاورد که انتظار افزایش قیمت جایگزین انتظار کاهش قیمت ارز شود. اگر این کار صورت بگیرد قیمت ارز به شدت کاهش خواهد یافت.
«جهان صنعت» در گزارشی نخست خود با عنوان «در انتظار نسخه شفابخش» آورد: همتی تاکید می‌کند که برای کنترل و هدایت نقدینگی، کند کردن روند رشد تورم و متعاقبا کاهش تدریجی آن، اولویت‌بندی مشکلات در هم تنیده نظام بانکی و اخذ مجوزهای لازم برای اصلاح تدریجی آن و تبدیل شبکه بانکی به موتور محرکه اشتغال و تولید و خصوصا ساماندهی بازار ارز و حرکت در مسیر نرخ ارز تعادلی با توجه به شرایط اقتصادی کشور، برنامه‌های مشخصی دارد که با مشورت صاحبنظران اقتصادی، بانکی و ارزی و همراهی مدیران و کارشناسان بانک مرکزی وسیستم بانکی، آن را عملیاتی و اجرا خواهیم کرد.
موضوعی که در این بین مهم به نظر می‌رسد این است که بانک مرکزی و دولت چه تدابیر و برنامه‌هایی برای حل مشکلات موجود دارند؟ چه آنکه رییس شورای پول و اعتبار تنها به بیان مصائب موجود پرداخته و برنامه مشخصی از سوی وی برای عبور از آن ارائه نشده است.
در ادامه می خوانیم: اگر شرایط امروز اقتصاد را از نظر بگذرانیم، به روشنی می‌بینیم که اقتصاد ایران با مشکلات در هم تنیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند، مشکلاتی که در قالب تورم بالای 30 درصدی خود را نمایان ساخته و کوچک شدن سفره معیشتی خانوارهای کم‌درآمد را موجب شده است. از سوی دیگر برداشت‌های بی‌رویه دولت از منابع بانکی نه تنها صرف بازار اقتصادی نشده و نتوانسته به سمت فعالیت‌های تولیدی هدایت شود، که همواره صرف کاستی‌های دولت و کسری‌های به بارآمده‌اش شده است و حتی به انباشت طرح‌های نیمه‌تمام در طول این سال‌ها انجامیده است.

** عربستان آماج ملامت جهانیان
پس‌لرزه‌های مرگ «جمال خاشقجی»، روزنامه‌نگار سعودی که در 2 اکتبر در کنسولگری عربستان در آنکارا به قتل رسید، همچنان ادامه دارد. به نوشته «دنیای اقتصاد»، در این زمینه روز گذشته «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا در گفت‌وگو با شبکه «سی‌بی‌اس» تاکید کرد که اگر ثابت شود قتل‌ خاشقجی کار سعودی‌ها باشد، تنبیه سختی در نظر خواهد گرفت. در جدیدترین خبر در این مورد اعلام شد که مقتول ممکن است با استفاده از ساعت هوشمند اپل خود صداها را ضبط کرده باشد. این خبری است که روزنامه‌های ترکیه در مورد آن سخن گفته‌اند.
«اعتماد» در گزارشی با عنوان «خشکسالی در داووس بیابانی» نوشت: همزمان خبرگزاری رسمی عربستان سعودی بیانیه‌ای از سوی وزیر کشور این پادشاهی، عبدالعزیز بن سعود بن نایف منتشر کرده است که در آن اخبار در مورد نقش دولت عربستان و دستور محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی برای قتل خاشقجی را «دروغ‌هایی با هدف تخریب دولت عربستان» توصیف کرده است. اما همین بی‌خبری و حساسیت رسانه‌ای به یک اهرم فشار به دربار سعودی تبدیل شده است که منافع و جاه‌طلبی‌ها اقتصادی محمد بن سلمان، ولیعهد و حاکم بالفعل سعودی در خطر قرار بگیرد. نیل کیلیام، پژوهشگر موسسه چتم‌هاوس بریتانیا به سی‌ان‌ان می‌گوید: «این یک مانع قطعی است، از ابتدا کسی فکر نمی‌کرد، چشم‌انداز بلندپروازانه 2030 ولیعهد سعودی کاملا موفق باشد و پیش‌بینی‌ها شاید روی 50درصد موفقیت بود، اما حالا همه پیش‌بینی‌ها به صفر نزدیک می‌شود.»
در ادامه گزارش می خوانیم: بسیاری از شخصیت‌های شناخته‌ شده بین‌المللی و رسانه‌ها اعلام کرده‌اند تا زمانی که این موضوع روشن نشود، حاضر به همکاری با ریاض نیستند. از جمله ریچارد برانسون، سرمایه‌دار مشهور بریتانیایی که همکاری‌های میلیارد دلاری خود با سعودی در زمینه گردشگری دریای سرخ و گفت‌وگو در مورد پروژه بلندپروازانه گردشگری فضایی را معلق کرد. در این میان، اجلاس بزرگ اقتصادی ریاض مشهور به داووس بیابانی که قرار است هفته آینده در عربستان برگزار شود، با خیلی از انصراف‌ها و لغو سفرهای مهمانان بلندپایه مواجه شده است.
«مغضوب جهان» عنوان گزارش روزنامه جوان بود. به نوشته این روزنامه هرچند ولیعهد سعودی دست داشتن مقامات ریاض در قتل جمال خاشقجی را رد کرده است اما اخبار و شواهد حاکی از این است که این اقدام به دستور شخص محمد بن سلمان انجام شده است. روزنامه ینی‌شفق ترکیه روز ‌‌‌‌شنبه در گزارشی نوشت که قتل خاشقجی و مثله شدن جسد وی به دست محافظان شخصی ولیعهد عربستان انجام گرفته است.
در گزارش روزنامه «کیهان» می خوانیم: منابع ترکیه‌ای از دیدار غیرعلنی امیر مکه با رئیس‌جمهور ترکیه برای دستیابی به توافقی با آنکارا درباره پرونده ناپدید شدن روزنامه‌نگار مخالف عربستانی خبر دادند. بر اساس اعلام منابع ترکیه‌ای، خالد الفیصل طی دو روز گذشته (پنج شنبه و جمعه) به صورت غیرعلنی با اردوغان دیدار کرده است. این دیدار در شرایطی صورت گرفته که ترکیه گفته درباره ماجرای ناپدید شدن جمال خاشقجی، تحقیق می‌کند. منابع عربی هدف از سفر امیر مکه به ترکیه را تلاش برای دستیابی به توافقی با مقامات این کشور، درباره این پرونده می‌دانند. پیش از این نیز برخی رسانه‌ها از پیشنهاد 5 میلیارد دلاری بن سلمان به اردوغان برای مختومه کردن این پرونده خبر دادند. گویا اردوغان نیز هوس کرده مثل ترامپ، بن‌سلمان را بدوشد.
«عربستان سعودی از خانواده‌سالاری تا فاشیسم» عنوان یادداشت روز «اطلاعات» به نوشته این روزنامه، بن سلمان، با الهام‌گرفتن از ماهیت نژادپرستانه و رادیکالی که در حال شیوع جهانی است و در آمریکا و اسرائیل ظهور و بروز تام یافته است، به دنبال دگرگون ساختن مناسبات حکومتی خود است. این رژیم چه در ارتباط با دوستان جهانی و چه در ارتباط با مخالفان منطقه‌ای و چه در برخورد با مخالفان و منتقدان به شیوه‌ای افراطی و رادیکال عمل می‌کند. حتی در لایه‌های اصلاحات فرهنگی و اجتماعی اخیراً نیز نوعی عدم توازن به چشم می‌خورد. نگاهی به عملکرد این رژیم در چند صحنه به خوبی روشن می‌سازد که ما با عربستان و رژیم جدیدی مواجه هستیم که بر خصوصیاتی رادیکال استوار شده و در صدد تحکیم عرفی جدید بر روابط داخلی و منطقه‌ای است.

** روحانی در دانشگاه تهران
رئیس‌جمهوری کشورمان امروز ساعت 9 صبح به منظور شرکت در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی به دانشگاه تهران می‌رود. در این مراسم غلامی وزیر علوم، حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت، اساتید، روسای دانشگاه‌ها و دانشجویان از مهمانان مراسم آغاز سال تحصیلی 97 دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی کشور خواهند بود.
روزنامه «آرمان» در گزارش خود با عنوان «حضور دیرهنگام رئیس جمهور در دانشگاه» با «غلامرضا ظریفیان» معاون وزیر علوم در دولت اصلاحات به نقل از وی نوشت: کته اولی که آقای رئیس‌جمهور باید در سخنرانی‌شان به آن توجه داشته باشند چگونگی کمک دانشگاه‌ها در حل مسائل جامعه است به آن معنا که دانشگاه نقش بسیار مهمی در ارتباط با حل مسائل جامعه دارد. نکته دوم آن است که دانشگاه بتواند به حل مسائل جامعه بپردازد و آنکه چه نیازها و مقتضیاتی لازم است تا بتوان یک فضای امنی را در دانشگاه ایجاد کرد. چگونه دانشگاه و دولت می‌توانند با یکدیگر متصل باشند، چراکه یکی از مشکلاتی که طی سالیان گذشته وجود داشته اتصال میان توسعه علمی و توسعه ملی است و ارتباط ارگانیک میان این دو برقرار نمی‌شود. البته باید به این موضوع هم توجه کرد که بخشی از این موضوعات به ضعف‌های دولت در این زمینه بازمی‌گردد. انتظار دانشگاه آن است تا یک ارتباط ارگانیک میان توسعه علمی و توسعه ملی ایجاد شود که در صورت وقوع این اتفاق، توسعه دانش‌بنیان شکل می‌گیرد؛ زیرا بدون ارتباط دانشگاه‌ها و توسعه ملی، توسعه دانش بنیان به وجود نمی‌آید.
در یادداشت این روزنامه آمده است: آقای روحانی امروز به مناسبت آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها در دانشگاه تهران حضور می‌یابند و بخشی از مخاطبانشان دانشجویان هستند. رئیس‌جمهور کشور باید به مطالبات دانشجویی توجه داشته باشند. از جمله توجهاتی که باید به دانشجویان داشته باشند می‌توان به بحث ستاره‌دار و زندانی بودن دانشجویان اشاره کرد که هنوز این موضوع خاتمه پیدا نکرده است. عمدتا دانشگاهیان برای خود چیزی نمی‌خواهند و فقط برای جامعه و منافع ملی درخواست‌هایی دارند. بنابراین انتظار آن است که آقای روحانی به مطالبات دانشگاهیان که مطالبات مردم است توجه ویژه داشته باشند.
«دانشجو می‌میرد سخن تکراری نمی‌پذیرد»؛ عنوان روزنامه قانون بود. به نوشته این روزنامه هر ساله روسای دولت‌های مختلف در دو بازه متفاوت یعنی 16آذر همزمان یا روز دانشجو و نیز به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید به دانشگاه‌ها می‌روند وسخنانی را به زبان می‌آورند که در راستای منافع آن‌هاست. امسال این وضعیت تفاوت دارد و دانشجویان علاقه‌ای به شنیدن سخنان تکراری رییس دولت ندارند و منتظر هستند که روحانی به عنوان رییس‌قوه‌مجریه تریبون دانشگاه را با منبر اشتباه نگیرد و به جای خطابه خواندن از راهبردهایی سخن بگوید که می‌تواند برای آینده کشور اساسی و راهبردی باشد.

** جایگاه رئیس دفتر رئیس جمهوری
وظایف، اختیارات و نحوه عملکرد «محمود واعظی» رئیس دفتر رئیس جمهوری محل بحث و نظر برخی مطبوعات قرار گرفت. به نوشته آرمان، رئیس دفتر رئیس‌جمهور درباره انتقاد برخی‌ درباره دخالت افراد دفتر رئیس‌جمهور در انتخاب‌های رئیس دولت از جمله انتخاب وزرا گفت: این حرف، حرف بی‌مبنایی است. رئیس‌جمهور در تمامی زمینه‌ها تصمیم نهایی را شخصا می‌گیرند. محمود واعظی درباره انتقاد برخی که می‌گویند دفتر رئیس‌جمهور در انتخاب وزرا نقش دارد و به نوعی آن را دخالت می‌دانند، به ایلنا‌ گفت: اول اینکه این حرف، حرف بی‌مبنایی است. سوال این‌جاست رئیس‌جمهور چرا دفتر دارد؟ دفتر ریاست جمهوری برای این ایجاد شده است که مقدمات آنچه که رئیس دولت در نظر دارد را فراهم کند. رئیس دفتر رئیس‌جمهور ادامه داد: وظیفه ماست آنچه رئیس‌جمهور از ما می‌خواهد را انجام دهیم.
به نوشته این روزنامه، اهمیت این جایگاه به اندازه‌ای است که برخی اوقات روسای جمهور از اقوام نزدیک به خود برای این جایگاه استفاده می‌کنند، مانند حسین مرعشی پسرعموی عفت مرعشی که رئیس دفتر آیت‌ا... هاشمی در دولت دوم بود و پس از آن محسن هاشمی در این جایگاه حضور یافت و یا برادر رئیس دولت اصلاحات که او هم رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت دوم اصلاحات بود. روسای دفاتر آیت‌ا... هاشمی و رئیس دولت اصلاحات بی‌حاشیه‌ترین روسای دفتر بودند، اما از زمان آغاز به کار دولت احمدی‌نژاد بود که این جایگاه حاشیه‌ساز شد. غلامحسین الهام و عبدالرضا شیخ‌الاسلام روسای دفتر احمدی‌نژاد در دولت نهم بودند، اما پس از آنها اسفندیار رحیم مشایی بود که این کرسی را حاشیه‌ساز کرد؛ انتخاب احمدی‌نژاد هم از میان اقوام بود و پدر عروس احمدی‌نژاد بیشترین حاشیه‌ساز کرسی رئیس دفتر شد.
«شرق» در گزارش خود نوشت: نقش و جایگاه محمود واعظی را می توان فراتر از یک رئیس دفتر دانست؛ هر چند او مانند رئیس دفتر محمود احمدی نژاد، رابطه مریدی و مرادی با رئیس خود ندارد. نشانه های زیادی هست که می توان برای جایگاه واعظی آن ها را مثال زد؛ چند ماهی از استعفای محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت گذشته است و تقریبا محمود واعظی است که جور او را در حاشیه هیات دولت به دوش می کشد و اخبار دولت را به گوش خبرنگاران می گوید. واعظی چند باری هم به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور به کشورهای مختلف سفر کرده و حتی برای رساندن پیام حسن روحانی به مراجع تقلید به قم رفته که این نشان می دهد او کارهای زیادی در دولت بر عهده گرفته است.
پژوهش**9279