تهیه ارز مسافرتی برای جام جهانی

با رویه جدیدی که بر بازار ارز ایران حاکم شده و بیش از یک ماه از آن می‌گذرد دیگر خبری از خرید و فروش رسمی ارز در بازار آزاد و صرافی‌ها نیست و متقاضیان باید ارز مورد نیاز خود را از طریق بانک‌ها و یا سامانه یکپارچه ارزی (نیما) تهیه کنند. در روال اخیر اجرایی شده در بازار ارز، بانک مرکزی تنها یک نرخ را برای ارزها تعیین کرد و در معاملات ارزی در محدوده تعیین شده با نرخ مشخصی که ممکن است روزانه تغییر کند انجام می‌شود.

در سیاست جدید ارزی مسافران نیز با تغییر شرایط مواجه شده‌اند به طوری که دیگر نمی‌توانند با مراجعه به صرافی بانک‌ها و ارائه بلیت و یا ویزا ارز مورد نیاز را دریافت کنند. تا پیش از این هر مسافر می‌توانست تا 5000 دلار به صورت سالانه از صرافی بانک‌ها ارز تهیه کند که با قیمتی حدود 20 تا 30 تومان ارزان‌تر از سایر صرافی‌ها بود. اما در وضعیت موجود و تغییر روش قبلی هر مسافر حداکثر 1000 یورو و یا معادل آن در ارزهای دیگر امکان دریافت ارز از بانک‌ها را دارد. همچنین ارز مسافرتی پرداختی به مسافران کشورهای هم مرز و مشترک‌المنافع به غیر از عراق 500 یورو و یا معادل به سایر ارزها است. کشورهای هم مرز و مشترک المنافع یعنی آنهایی که برای سفر فقط 500 یورو به مسافر در ازای ارائه اسناد اختصاص پیدا می‌کند، عبارتند از: ارمنستان، آذربایجان، بلاروس، استونی، لتونی، لیتوانی، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، ملداوی، روسیه، تاجیکستان، ترکمنستان، اوکراین، ازبکستان، ترکیه، بحرین، کویت، قطر، پاکستان، عمان، امارات و قبرس.

در روزهای نزدیک به شروع جام جهانی مسافران ایرانی که قصد سفر به روسیه و تماشای مسابقات را دارند، در تکاپو برای تهیه ارز مورد نیاز هستند. آنها در هر صورت فقط می‌توانند در چارچوب تعیین شده ارز پرداختی بانک مرکزی را دریافت کنند. با توجه به اینکه روسیه جزو کشورهای هم مرز و مشترک‌المنافع تقسیم‌بندی می‌شود در نهایت مسافران جام جهانی فقط 500 یورو یا معادل آن امکان دریافت از شعب بانک‌های عامل را دارند.

مراجعه به شعب ارزی بانک‌های عامل (تجارت، ملت، ملی و سامان) از این حکایت دارد که مسافران می‌توانند در فاصله حداکثر هفت روز مانده به سفر خود با ارائه اصل گذرنامه و اصل شناسنامه و کارت ملی و همچنین اصل بلیت سفر فرآیند دریافت بلیت را انجام دهند. ارز فقط به یورو و یا معادل سایر ارزها خواهد بود، ولی در نهایت بستگی به ارزی که در آن زمان در اختیار بانک است، دارد. یعنی ممکن است یورو و یا معادل آن روبل به متقاضی سفر به روسیه پرداخت شود، اما مشخص آن است که اصلا دلار در این سبد ارزی قرار ندارد. در حال حاضر قیمت هر یورو با نرخ مرجع حدود 5000 تومان است که برای 500 یورو هزینه‌ای نزدیک به دو میلیون و 500 هزار تومان برای متقاضی به همراه دارد. تاکید بانک بر این است که طبق بخشنامه بانک مرکزی به افراد زیر 12 سال امکان دریافت ارز مسافرتی را ندارند. در صورتی که قرار باشد مسافر جام‌جهانی روبل دریافت کند، اکنون قیمت اعلامی بانک مرکزی حدود 68 تومان است.

با این که در اطلاعیه بانک مرکزی اعلام شده بود که متقاضیان ارز مسافرتی موظف هستند گذرنامه معتبر، بلیت هواپیما، ویزای کشور مقصد (کشورهایی که نیاز به ویزا دارند) و رسید پرداخت عوارض خروج از کشور را به بانک پرداخت کنند، گفت‌و گو با شعب ارزی از این حکایت دارد که نیازی به ارائه رسید پرداخت عوارض برای انجام فرایند دریافت ارز سفر نیست. ارز خریداری شده از بانک عامل، در هنگام خروج از کشور و در فرودگاه از طریق شعب مستقر بانک به مسافر تحویل می‌شود.

اما اینکه مسافر بخواهد بالغ بر 500 یورو و یا 1000 یوروی اختصاص یافته بر اساس تقسیم بندی محل سفر، ارز تهیه کند موضوعی است که بانک‌ها عنوان می‌کنند امکان پرداخت بیش از این برای آن‌ها وجود ندارد و مسافر باید به بازار آزاد و صرافی‌هایی که به طریقی ارز می‌فروشند مراجعه و مازاد مورد نیاز خود را تهیه کنند.