انتخابات ریاست جمهوری دلیل افزایش قیمت ارز در کشور

پایگاه تحلیلی خبری «پارس» - نرخ دلار این روزها خیز برداشته، همچنان صعود می کند. هر چند همه دوست داریم آرامش به بازار ارز بازگردد، ظاهراً اما چشم انداز روشنی از برگشت نرخ در کوتاه مدت دیده نمی شود. رئیس محترم بانک مرکزی البته خلاف قاطبه کارشناسان اقتصادی، معتقد است کسانی که از افزایش نرخ ارز  خوشحال شده اند، به زودی ناراحت خواهند شد. چرا که نرخ ارز در آینده نزدیک به وضعیت سابق باز خواهد گشت. اینها اما شاید هیچ کدام چندان مهم نباشد. چرا؟ پاسخ روشن است: مهم تر از حرف زدن درباره آینده نوسانات نرخ ارز، یافتن ریشه های اصلی تلاطم ها در این عرصه است. چرا که علاج علل، خواهد توانست موجودیت معلول را به طور کلی ساقط نماید.

علت اما چیست؟ قاطبه کارشناسسان اقتصادی، پاسخی مشابه دارند! آنها مهم ترین دلیل را تاکید رئیس جمهور بر کنترل مصنوعی نرخ ارز در مقطع پیش از انتخابات ریاست جمهوری و حراج منابع ارزی کشور به همان دلیل تلقی می کنند. سخن بیشتر بر سر فنری است که حالا پس از فشرده شدن به صورتی دستوری و ناصحیح، میل رها شدن دارد. واقعیت دیگری که بیشتر به آن اشاره می شود، پابرجا ماندن معضل انتقال ارزی در مقطع پسابرجام است. مسئولین وزارت خارجه اما اصرار دارند که برجام، مشکل تبادلات ارزی را حل کرده و دلار حاصل از فروش نفت به داخل کشور می آید!

شواهد اما چیز دیگری می گوید. مثلاً اواخر فروردین ماه سال جاری،  یکی از انجمن‌های صنفی صنعت پتروشیمی با نگارش نامه ای خطاب به روحانی، از وجود مشکل تبادلات ارزی در این صنعت گلایه کرده است. بیژن زنگنه، وزیر نفت نیز نهم بهمن ماه جاری گفته است:« در برخی کشورها مانند کره جنوبی و مقدار کمتری چین در انتقال پس از وصول مشکل داریم.» مسئله البته ریشه دارتر از اینهاست. یادمان نرفته که ولی الله سیف، فروردین ماه 95، گفته بود دستاورد اقتصادی ایران از برجام، «تقریباً هیچ» بوده است، بهتر است اما این واقعیت را به یاد بیاوریم که تیر ماه همان سال 95، سفیر کره جنوبی در تهران، گفته است:« تاسف‌آور است که سفارت کره جنوبی با وجود سپری شدن 6 ماه از اجرایی شدن توافق برجام هنوز پول سفارت خود را از طریق قاچاق به ایران می‌آورد.»

با این وجود، مقامات دولتی حرفی جز واقعیات کف میدان را بر زبان می آورند. بر این اساس، می توان اینگونه نتیجه گرفت که تمهیدات احتمالی دولت در مسئله کنترل نرخ ارز نیز نسبتی با واقعیات نخواهد داشت. دولت، مشخصاً در مسئله مهمی چون نرخ ارز، رو به ابهام گویی  و عدم شفافیت آورده است و در حالی بر تکرار ادعاهای خود در این مسیر اصرار دارد که چنان گفته هایی با واقعیات کف بازار همخوانی ندارد. بر این اساس، شاید بهتر باشد برای حل معضل افزایش نرخ ارز، به راهکار حسن روحانی در سال 92 رجوع کنیم. روحانی در تبلیغات انتخاباتی خود گفته بود:« ما شاهد هستیم که دلار بعد از چند ماه به چندین برابر قیمت افزایش پیدا می‌کند، مشکل کجاست؟ مشکل عدم مشورت، خودشیفتگی، عدم استفاده از ابزار علمی برای اداره کشور و بی‌ثباتی‌ها است!»