برنامه‌ریزی بورس کالا برای جلوگیری از تکرار اتهام‌ها

به گزارش پارس به نقل از اقتصادپرس، این در حالی بود که مسولان بورس کالا دستکاری در مکانیسم و محدودیتهای دولتی در بورس کالا را تهدیدی برای قیمت گذاری آزاد بر مبنای قیمت های جهانی اعلام کردند.

به گفته این مسوولان در جایی که سازمان حمایت بر بسیاری از قیمت ها نظارت دارد و قیمت های بازار را کنترل می کند اختلاف قیمت حاصل شده در بورس کالا با بازار به معنی ایجاد رانت و فساد است. بنابر این یا سازمان حمایت نباید قیمت گذاری کند یا مکانیسم های بورس کالا را تغییر داد

در همین راستا جلسات مداومی در وزارت صنعت و معدن و تجارت برگزار شد و مسوولان بورس در این جلسات به رفع این اتهام و دفاع از عملکرد بورس کالا پرداختند.

با آغاز سال جدید بر آن شدیم تا در گفت و گویی با مدیر عامل شرکت بورس کالا برنامه های این بازار را برای جلوگیری از تکرار اتهامات سال گذشته بدانیم.

حسین پناهیان معرفی کارکرد بورس کالا را مهمترین برنامه سال جاری برای جلوگیری از چنین اتهاماتی دانست. شرح این گفت و گو را در زیر می خوانید.

- سال گذشته وزیر صنعت اعلام کرد عامل برخی از گرانی ها بورس کالا بود برای امسال چه برنامه ای دارید که دوباره متهم نشوید؟

مهم ترین نقشی را که امسال پیگیری و از سال گذشته هم آغاز کرده بودیم، مباحثی در مورد کارکرد بورس کالا بود. بر همین اساس برنامه ریزی هایی را انجام دادیم تا عملکرد بورس کالا را به تمامی فعالان اقتصادی بشناسانیم.

- شناسایی و معرفی کارکردهای بورس کالا در خصوص جلوگیری از ایجاد مشکلات و اتهام هایی که سال گذشته تجربه کردید، کارگشاست؟

بله - این اتفاق نتایج بسیار مثبتی را به همراه آورد. اولین و بهترین اثرش این بود که نسبت به ۶ ماهه دوم سال قبل رشد ۲ برابری را داشتیم الان هم آمادگی کامل برای ادامه این روند را داریم چراکه بورس کالا یک نهاد ملی است و در خدمت اقتصاد ملی قرار دارد و آمادگی کامل داریم که در چهارچوب قوانین خودمان به اقتصاد ملی کمک کنیم.

- برنامه شما برای کمک به اقتصاد ملی چیست؟

در این راستا مهم ترین بحثی که درخصوص قیمت ها مطرح شده است تقویت بخش عرضه از یک سو و مدیریت تقاضا از سوی دیگر است. برای این منظور مذاکرات خوبی را با وزارت صنعت و معدن و تجارت انجام داده ایم. در این مذاکرات نتیجه گیری شد که برای منصفانه بودن قیمت ها و کشف شفاف قیمت ها مهم ترین راهکار تقویت سمت عرضه است. هرمیزان که سمت عرضه به صورت منطقی تقویت شود و بتوانیم تعادل سمت عرضه و تقاضا را ایجاد کنیم، بورس هم مکانیزم های خود را به سادگی انجام می دهد و می تواند نشان دهد ما نقطه تعادلی قیمت را داریم.

- اتفاقی که سال گذشته روی داد به دلیل عدم عرضه محصول از سوی تولیدکنندگان بود در همین راستا مقرر شد تا به منظور تقویت بخش عرضه به منظور تعادل قیمت تدبیری اتخاذ شود تا عرضه کنندگان در صورتی که نسبت به عرضه محصول اقدام نکنند از بورس کالا اخراج شده و مشمول قیمت گذاری دولتی شوند در این راستا آیا اقدامی صورت گرفته است؟

درست است در ارتباط با شرکتهای عرضه کننده طرحی را مبنی بر تعهد عرضه داریم بر این اساس تولیدکننده ها در زمان پذیرش در بورس کالا تعهد عرضه می دهند به طوری که ۷۰ درصد تولیدشان را باید در بورس عرضه کنند.

- اگر عرضه نکنند چه اتفاقی روی می دهد؟

برای متخلفان چندین مکانیزم طراحی شده است. اولین سیاست ما تعلیق شرکتی است که نسبت به عرضه محصول تعلل می کند، اقدام بعدی اخراج و لغو پذیرش شرکتها است که این عمل از سوی کمیته و هیات پذیرش انجام می شود. بر این اساس زمانی که شرکتی از این محدوده خارج می شود مشمول قیمت گذاری دولتی خواهد شد به همین منظور به صورت دائمی شرکتها را مورد بررسی قرار می دهیم. با این وجود همکاری خوبی را از سوی شرکتهای بورسی داشتیم و اگر هم مواردی وجود داشته باشد به آنها تذکر داده ایم

- چه شرکتهایی تاکنون مشمول این تنبیه ها شده اند؟

بورس کالا یک فهرست شناور دارد چراکه به فرض یک شرکت تعهد یکسال را برای عرضه یک محصول دارد به همین منظور ما در ماه ششم و یا ماه هفتم بررسی را انجام می دهیم و در این چند ماه به تعبیری به شرکت مزبور فرصت می دهیم تا تعهدش را عمل کند در واقع این فهرست به طور معمول تغییر می کند و ما هم به دنبال این نیستیم که شرکتها از بورس خارج شودند و تمام توانمان بر این است که تمام عرضه کنندگان و تقاضا کنندگان اطمینان به عملکرد این سازمان داشته باشند.

گفتنی است مسوولان بورس کالا و بازار سرمایه کشور معتقدند که بورس کالا مانند آینه عمل کرده و نشان دهنده عوامل گرانی است نه عامل گرانی، زیرا آنچه که در بورس کالا و بورس اوراق بهادار اتفاق می افتد تقابل عرضه و تقاضا است.

به این ترتیب بورس کالا برای این که به سمت تعادل حرکت کند یک بخش عرضه و یک بخش تقاضا را دارد که در بخش تقاضا سایت بهین یاب وجود دارد و خریدارانی که پروانه دارند از طریق این سایت به بورس معرفی شده و بورس کالا براساس آن اجازه معامله صادر می کند.

ولی برخی افراد هستند که پروانه دارند و لزوما به اندازه توان خود تولید نمی کنند و یا کمتر از پروانه تولید می کنند که در این خصوص پالایش های مطلوبی انجام میشود، ولی هنوز به پالایش نیاز است تا یکسری از پروانه هایی را که فعال هستند ولی تولید نمی کنند، حذف شوند که این امر تقاضا را واقعی تر می کند.

از طرف دیگر و در سمت عرضه سه نکته وجود دارد اول این که در کالاهایی که کمبود داریم نباید اجازه ی صادرات داده شود و این کالاها در بورس عرضه شود.

علاوه بر این شرکت هایی که تعهد عرضه دارند ولی کمتر از تعهد خود عرضه می کنند بورس آمادگی خود را اعلام کرده است که آنها را از بورس کالا خارج کند، ولی سازمان حمایت نیز باید آنها را قیمت گذاری کند.

در راهکار سومی که مسوولان بورس کالا مطرح کردند، این است که باید در جایی کالایی که کمبود داریم معامله انجام و در بورس عرضه شود.

به این ترتیب می توان عرضه و تقاضا را به سمت تعادلی سوق داده و تقاضای کاذب را کم و عرضه را زیاد کرد که با این راهکارها عرضه و تقاضا متعادل می شود.