طی بیش از یک دهه اخیر افزایش تعداد متقاضیان شغل و از طرفی عدم تناسب بین افراد در جستجوی کار با میزان اشتغال ایجاد شده، بیکاری را به یکی از بحران‌های اقتصادی کشور تبدیل کرد؛ چه آن که که آمار رسمی نیز از همین موضوع حکایت دارد.

در همین زمینه، مقایسه شاخص‌های مرتبط، برای بررسی وضعیت بازار کار در سالهای 95 و 94 نشان می‌دهد در کنار افزایش نرخ مشارکت اقتصادی که یک اتفاق مثبت در اقتصاد است، در کنار افزایش جمعیت شاغل، نرخ بیکاری نیز همچنان روند صعودی دارد.

بر پایه گزارشات رسمی کشور، بررسی نرخ مشارکت اقتصادی در سال 95 نشان می‌دهد که ۳۹.۴ درصد از جمعیت در سن کار، در سال 95 از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند؛ یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. همچنین این نتایج نشان می‌دهد که نرخ مشارکت اقتصادی در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی کمتر بوده است.

اما نرخ بیکاری که در سال 94 معادل یازده درصد از جمعیت فعال کشور بود، در دوازده ماهه منتهی به اسفند 95 به ۱۲.۴ درصد افزایش یافت که بر اساس این آمار نرخ بیکاری در بین زنان نسبت به مردان و درنقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است.

در عین حال در سال گذشته، نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله ۲۹.۲درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بود؛ همچنین نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29 ساله نیز حکایت از آن دارد که ۲۵.۹درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده اند.

این آمار نشان می‌دهد در سال گذشته، سه میلیون و 203 هزار و 398 نفر از جمعیت در سن کار کشور بیکار بوده اند که این میزان در سال 94 تعداد 2 میلیون و 514 هزار و 166 نفر بود؛ به عبارتی در سال گذشته 689 هزار و 232 هزار نفر به بیکاران اضافه شده است.

البته سهم اشتغال کشور در سال گذشته افزایش یافته به طوریکه جمعیت 21 میلیون و 304 هزار نفری شاغل در سا94 به 22 میلیون و 588 نفر در سال 95 افزایش یافت به عبارتی یک میلیون و 284 هزار نفر در سال گذشته به آمار جمعیت شاغل در سال 94 اضافه شده است.

همچنین در سال 95 جمعیت بیکار در سن 15 تا 24 سال، 869 هزار و 531 نفر و جمعیت بیکار در سن 15 تا 29 سال نیز یک میلیون و 827 هزار و 525 نفر بوده است.

بررسی میزان اشتغال در بخش های عمده اقتصادی حاکی از آن است که بخش خدمات با ۵۰.۱درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. همچنین بخش صنعت ۳۱.۹ درصد و بخش کشاورزی نیز 18 درصد از اشتغال به کشور را به خود اختصاص داده اند.

مقایسه آماری بازار کار در سالهای 95 و ۹۵

شاخص

۱۳۹۴

۱۳۹۵

مشارکت اقتصادی

۳۸.۲

۳۹.۴

نرخ بیکاری

11

۱۲.۴

بیکاری جوانان بین 15تا 24 سال

۲۶.۱

۲۹.۲

بیکاری جوانان 15 تا 29 سال

۲۳.۳

۲۵.۹

سهم اشتغال در بخش کشاورزی

18

18

سهم اشتغال در بخش صنعت

۳۲.۵

۳۱.۹

سهم اشتغال در بخش خدمات

۴۹.۴

۵۰.۱

اشتغال ناقص

۹.۸

۱۰.۳

نتایج این آمار نشان می دهد که نرخ مشارکت اقتصادی در سال 95 نسبت به 94 به میزان ۱.۲درصد و در عین حال نرخ بیکاری نیز در این مدت ۱.۴ درصد رشد داشته است.

علاوه بر این، نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله در سال 95 نسبت به سال ۹۴، به میزان ۳.۱ درصد و نرخ بیکاری جوانان 15 تا 29 سال نیز در سال گذشته نسبت به سال 94 به میزان ۲.۶ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

روایت آمار از روند افزایش بیکاری هم در دولت گذشته و هم در دولت فعلی، از بروز پدیده بحران بیکاری در کشور حکایت دارد؛ از همین رو در سال 96 رهبر انقلاب در کنار «اقتصاد مقاومتی» که شعار سال 95 بود، بر «تولید و اشتغال» را به عنوان محرک اقتصاد کشور تاکید کردند تا در به بحث تولید اشتغال محور بیش از گذشته تمرکز شود.