سقوط ارزش پول ملی و التهاب در بازار ارز ترکیه

 در دوره اخیر امید می رفت که با کمپین به راه افتاده از سوی رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری این کشور، روند سقوط ارزش پول ملی ترکیه متوقف شود، ولی شواهد حاکم بر بازار خلاف این پیش بینی را نشان می دهد.
نرخ برابری دلار در برابر لیر ترک امروز در اولین روز کاری هفته، همسو با رشد ارزش جهانی آن و افزایش نگرانی ها از فرایند اوضاع امنیتی، سیاسی و اقتصادی ترکیه سیر صعودی داشت و در ساعت تهیه گزارش در بازار ارز این کشور به مرز 3.74 لیرترک رسید و نرخ برابری یورو نیز به بیش از 3.94 لیر ترک رسید.
نرخ هر دلار در بازارهای جهانی آخر هفته کاری گذشته (جمعه) به دنبال داده های مثبت در افزایش دستمزدها در خارج از بخش کشاورزی در آمریکا که انتظار افزایش نرخ بهره ها در آن کشور را به دنبال داشت، سیر صعودی به خود گرفت و شاخص دلار به قله خود در 14 سال اخیر نزدیک شد.
اما بازار ارز در ترکیه متفاوت از سایر بازارهای در حال رشد، پر تحرک است و در حالی که میزان افت در کشورهای در حال رشد در قبال دلار در حدود 0.1 درصد تا یک درصد بوده است، تضعیف ارزش لیر ترک در قبال دلار به دو درصد رسید.
لیر ترک در سال گذشته نیز در قبال دلار سقوط کرده و ارزش آن بیش از 20 درصد افت داشت.
بررسی عملکرد لیر ترک در مقایسه با پول کشورهای در حال رشد نشان می دهد که از اول سال گذشته میلادی تاکنون یعنی در حدود یک سال و 10 روز ارزش لیر ترک در قبال دلار آمریکا با 27.6 درصد افت، صدرنشین شده است.
بعد از ترکیه، پول ملی مکزیک با 23.8 درصد افت در ردیف دوم قرار دارد و پول ملی لهستان 6.1 درصد و پول ملی هندوستان نیز 2.7 درصد افت کرده است.
رکود اقتصادی حاکم بر ترکیه، افزایش ریسک ها ژئوپلیتیک، تنش های سیاسی در داخل و دغدغه های امنیتی جدی ناشی از افزایش حملات تروریستی در این کشور از مهمترین عوامل تاثیرگذار داخلی در ترکیه ارزیابی شده و مهمتر از آن نیز در حال حاضر چشم اندازی روشن برای پیش بینی در این تحولات متصور نیست.
ترکیه بیش از 400 میلیارد دلار بدهی خارجی دارد که حدود 300 میلیارد دلار آن بدهی بخش خصوصی است.
ترکیه با کسری فاحش در حساب جاری خود رو به روست و به لحاظ پائین بودن نسبت پس اندازهای داخلی، برای تداوم چرخه اقتصادی خود مجبور به استقراض از بازارهای جهانی است. افزایش نوسانات و ناامیدی به چشم انداز اقتصادی روشن، تمایل سرمایه خارجی برای ورود به بازار این کشور را کاهش می دهد.
مهمترین مولفه های ارز آور در اقتصاد ترکیه بخش صادرات و گردشگری است.
صادرات ترکیه به لحاظ شرایط خاص حاکم بر بازارهای جهانی رو به کاهش است و سفر گردشگران خارجی به این کشور نیز به خاطر نگرانی های امنیتی به شدت کاهش یافته است به طوری که شمار سفر گردشگران خارجی به ترکیه در سال گذشته نسبت به سال 2015 میلادی با حدود 10 میلیون نفر کاهش به 25 میلیون نفر رسید.
خاورم/2011/1905**انتشار دهنده: حسن فاخری