بوئینگ و ایرباس در صورت لغو قرارداد با ایران چقدر ضرر می کنند؟

لایحه‌ای که مجلس نمایندگان آمریکا هفته گذشته آن را به تصویب درآورد، می‌تواند فروش 80 هواپیمای «بوئینگ 737» و «بوئینگ 777» ساخت کارخانه «اورت» به هواپیمایی «ایران ایر» و اجاره 29 هواپیمای جت بوئینگ به این خطوط هوایی ایران که ارزشی معادل 25 میلیارد دلار دارد را مختل کند.

پایگاه اینترنتی «هرالد نت» گزارش کرد، جمهوری خواهان به همراه گروهی از دموکرات‌های مجلس نمایندگان آمریکا لایحه‌ای را به رأی‌ گذاشتند که خزانه‌داری آمریکا را از صدور مجوز برای بانک‌های آمریکایی به منظور تأمین بودجه توافق بوئینگ و قراردادهای مشابه برای بیش از یکصد هواپیمای ایرباس منع می‌کند.

طبق این گزارش، جمهوری خواهان با فروش این هواپیماها بعنوان بخشی از توافق هسته‌ای چند کشوری ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) مخالف است.

لایحه فوق، (H.R.5711) احتمالاً با مخالفت‌ دموکرات‌های سنا مواجه شود و «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری آمریکا روز دوشنبه هفته جاری اعلام کرد که این لایحه را بعنوان نقض برجام در صورت تصویب نهایی، وتو خواهد کرد.

علیرغم رأی‌گیری هفته گذشته مجلس نمایندگان آمریکا در خصوص این لایحه، وزارت خزانه‌داری آمریکا روز چهارشنبه (دیروز) به ایرباس مجوز فروش 106 هواپیما به ایران را اعطاء کرد.

ایرباس که در فرانسه مستقر است برای فروش هواپیما به ایران ایر به مجوز آمریکا نیاز دارد زیرا دستکم 10 درصد از قطعات هر ایرباس در آمریکا ساخته می‌شود.

هرالد نت ادامه داد، با اینحال، با وجود مخالفت کنونی جمهوری خواهان و مخالفت پیشین «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا با برجام، موضوع فروش هواپیمای بوئینگ و ایرباس مجدداً اوایل سال آتی میلادی با شروع به کار دولت جدید آمریکا، مجدداً مطرح می‌شود.

این گزارش سپس نوشت که جمهوری خواهان و ترامپ نباید مانع از فروش هواپیماهای بوئینگ و ایرباس به ایران شوند و توضیح داد که هر قرار داد برای فروش یکصد هواپیما، به ویژه هواپیماهایی که در اورت ساخته می‌شوند، چشمگیر است و نباید با هوی و هوس لغو شود.

بر اساس نوشته هرالد نت، آمریکا می‌تواند تحریم‌های خود را مجدداً علیه ایران تحمیل کند اما متقاعد کردن کشورهای دیگر برای پیروی از آمریکا در این سیاست، دشوار است و به همین دلیل کارایی تحریم‌های آمریکا محدود می‌شود و کارکنان بوئینگ در واشنگتن باید هزینه آن را بپردازند.

این گزارش اینگونه ادامه داد، و همچنین وضع مجدد تحریم‌ها علیه ایران، خطر نابودی برجام و پایان دادن به تمام توافقاتی که قابلیت هسته‌ای ایران را کنترل می‌کرد، به همراه دارد.

جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان آمریکا می‌گویند نگران هستند که از این هواپیماها برای اهداف نظامی استفاده کند اما «دنی هک» نماینده منطقه 10 واشنگتن می‌گوید که توافق با بوئینگ در واقع مسیری را برای ادامه نظارت بر ایران پیشنهاد می‌دهد. وقتی بوئینگ مسئول نگهداری و تعمیر هواپیماهایی را دارد که به ایران عرضه می‌کند، آمریکا می‌تواند بر فرایند استفاده از این هواپیماها نظارت داشته باشد.

هرالد نت با اشاره به تمامی این موارد در پایان نوشت، از بین بردن فروش بوئینگ و ایرباس به ایران، به امن‌تر شدن آمریکا کمکی نمی‌کند و دلیلی برای ایران به وجود می‌آورد که مجدداً برنامه هسته‌ای خود را از سربگیرد و همچنین از بین رفتن این قرارداد، هزینه‌هایی را برای واشنگتن و کارگران بوئینگ خواهد داشت.