بازخوانی انتشار تکان دهنده‌ترین آمار اشتغال!

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، این آمارها که به زعم برخی تکان دهنده و غافلگیرکننده بود، بلافاصله واکنش وزارت کار را به دنبال داشت به نحوی که معاون وزیر کار این آمارها را در حد آمار اشتغال یک شهرستان دانست و با در اختیار قرار دادن جزییات آمار بیکاری طی هشت سال گذشته از عملکرد دولت دفاع کرد.

در این برنامه مسعود نیلی، اقتصاددان در نمودارهایی میزان اشتغال ایجاد شده در دولت های قبلی و فعلی را مقایسه و در تحلیلی، اشتغالزایی خالص طی هشت سال اخیر را سالانه ۱۴ هزار شغل عنوان کرد.

هر چند که این آمارها برای نخستین بار از صدا و سیما و در زمانی منتشر شد که مسوولان عالی رتبه دولتی و وزارت کار در یک سفر خارجی به سر می بردند اما انتشار آن با چنین تحلیلی در نوع خود قابل تامل بود.

در آمارهای مسعود نیلی که مربوط به سال های ۸۵ تا ۹۰ بود، عملکرد اشتغال دولت های نهم و دهم در میان دولت های ایران در رتبه آخر قرار گرفته است.

وی در عین حال چالش اصلی دولت آینده را اشتغال دانست و با اعلام اینکه در فاصله سال های ۸۰ تا ۸۵ سالانه حدود ۷۰۰ هزار شغل ایجاد شده است عنوان کرد که در بازه زمانی ۸۵ تا ۹۰ سالانه تنها ۱۴ هزار شغل به وجود آمده است.

به گزارش ایسنا، به دنبال پخش این برنامه تلویزیونی، وزارت کار اعلام موضع کرد و به فاصله اندکی آمار اشتغال ایجاد شده در طول هشت سال گذشته را منتشر کرد.

وزارت کار: ۵.۲ میلیون شغل ایجاد شده است

معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفت وگو با ایسنا به ابهامات و آمارهای ارائه شده از سوی مسعود نیلی پاسخ داد و تاکید کرد که در هشت سال گذشته ۵.۲ میلیون فرصت شغلی جدید ایجاد شده است.

وی در عین حال از افزوده شدن ۶.۶ میلیون نفر به جمعیت کشور در طول این هشت سال خبر داد و گفت که بیش از ۵۰ درصد این جمعیت وارد بازار کار شده اند.

علی اکبر لبافی از مسعود نیلی خواست تا اگر بر محاسبات دقیق خود تاکید و اصرار دارد اعلام کند که جمعیت ۶.۶ میلیون نفری مذکور با فرض غیر فعال یا محصل بودن در کدام بخش از محاسبات وی قرار دارد؟

او همچنین به آمار بازنشستگان کشور طی هشت سال گذشته استناد و اظهار کرد که بخش عمده ای از آنها جایگزین شده اند.

به اعتقاد معاون وزیر کار نمی توان جمعیتی که در این مدت افزوده شده به راحتی نادیده گرفت و تمام عملکردها را زیر سوال برد؛ البته وی سهم طرح مسکن مهر در اشتغالزایی دولت را غیر قابل انکار دانسته و معتقد است که آمار ایجاد اشتغال از محل توسعه فعالیت های زیربنایی در اجرای پروژه مسکن مهر باید در نظر گرفته شود.

کارشناس اقتصادی: انتظار بیشتری برای تولید شغل وجود دارد

اما یک کارشناس مسائل اقتصادی در تحلیلی متفاوت از وضعیت اشتغال کشور اعلام کرد که میزان اشتغال ایجاد شده با انتظارات و برنامه های پیش بینی شده همپوشانی ندارد.

محمود جامساز، هر چند که آمارهای ارائه شده از سوی مسعود نیلی و معاون وزیر کار را تایید یا رد نکرد اما گفت که میزان شغل ایجاد شده با انتظارات و برنامه های اعلام شده هم پوشانی ندارد و حتی اگر در دولت های قبل تر به طور متوسط ۶۵۰ هزار شغل ایجاد شده باشد باز هم از برنامه چهارم عقب هستیم.

به اعتقاد جام ساز بخش زیادی از افزایش بیکاری در کشور ناشی از تقاضاهای بی پاسخ عرضه کار از سوی جوانان است و بخشی دیگر مربوط به از دست رفتن بخشی از مشاغل به دلیل رشد اقتصادی منفی است.

وزارت کار: آمار ما واقعی تر است

این در حالی است که علی اکبر لبافی، معاون وزیر کار با استناد به آمارهای منتشره مرکز آمار ایران اعلام کرد که نیروی کار ایران طی این مدت سالانه نزدیک به یک میلیون و ۵۱۲ هزار نفر بوده است.

به گفته وی با فرض اینکه از مجموع یک میلیون و ۵۱۲ هزار نیروی کار و جوان محصل که سالانه در حال ورود به بازار کار بوده نزدیک به ۷۴۰ هزار نفر هم وارد بازار کار شده باشند، باید رقمی در حدود ۵.۵ میلیون فرصت شغلی در کشور ایجاد شده باشد که با افزوده شدن حداقل ۳۰۰ هزار نفر به تعداد بیکاران کشور دستکم پیش بینی ایجاد ۵.۲ میلیون فرصت شغلی جدید در کشور واقعی تر است.

به گزارش ایسنا مجموع بررسی ها و مقایسه شاخص های نیروی کار طی سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰ نشان می دهد که نرخ مشارکت اقتصادی

در سال ۸۴ میزان ۴۱ درصد و در سال ۹۱ میزان ۳۷.۷ درصد بوده است در عین حال معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت کار تاکید دارد که شش میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در این مدت به جمعیت کشور افزوده شده و ۵۰ درصد آنها به بازار کار وارد شده اند.

* ارائه آمار با چاشنی سیاسی

در همین راستا یک کارشناس حوزه کار در تحلیلی آمارهای وزارت کار و مسعود نیلی را از زاویه دیگری مورد بررسی قرار داده است.

به اعتقاد وی انتشار آمارهای اخیر اشتغال در یک برنامه تلویزیونی آن هم در برهه کنونی مؤید این مساله است که بخش زیادی از اظهارات فنی و آمارهای کارشناسی با دیدگاه های سیاسی همراه است؛ زیرا از یک سو دولت ها به جهت دفاع از کارنامه خود آمارها را گاهی با گرایش ها و ملاحظات اعلام و از سویی دیگر منتقدان هم در ارزیابی مسائل کارشناسی دیدگاه های سیاسی را وارد می کنند.

حمید حاج اسماعیلی، معتقد است طی ۱۵ سال گذشته هم در دولت اصلاحات و هم در دولت های نهم و دهم، رشد چشمگیری در حوزه خدمات به وجود آمده و پیمانکاری هایی که در عرصه فعالیت های دولتی وارد شده از رشد قابل قبول برخوردار بوده اند به نحوی که نزدیک به ۴۰ هزار شرکت خدماتی تنها در حوزه همکاری با بخش های دولتی شکل گرفته است.

وی گفت: در بحث مالی و پولی هم سالهای گذشته شاهد رشد چشمگیر موسسات مالی و بانکی در کشور بودیم و این امر نشان می دهد که ساز و کارهای اقتصادی و مالی در کشور رونق داشته و نقدینگی، داد و ستد و کسب و کار در کشور به همان نسبت رشد کرده است.

حاج اسماعیلی به این پرسش که چرا آمارهای اشتغال و تولید نسبت مستقیمی با افزایش درآمدهای نفتی در دولت های نهم و دهم ندارد؟ پاسخ داد: دولت باید از منابع نفتی در حوزه اشتغال و بازار کار به نحو مطلوبی استفاده می کرد و فرصت های پیش بینی شده در قانون و هدفگذاری برنامه های میان مدت و دراز مدت را به این طریق محقق می کرد اما ساختارهای اقتصاد و بازار کار در ایران بیمار است و باید پذیرفت که برای تحصیل خروجی درستی در این حوزه باید منابع و فرصت های موجود در بخشهای فنی و مالی و نیروی انسانی را به شکل مطلوبی مدیریت می شد.

* میانگین ایجاد شغل پایین است اما نه این قدر!

این کارشناس حوزه کار در بخش دیگری از سخنان خود با ردّ آمار ایجاد سالانه ۱۴ هزار فرصت شغلی در طول هشت سال اخیر اظهار کرد: ممکن است میانگین فرصت های شغلی طی ۱۵ سال گذشته خیلی پایین و نرخ بیکاری به تناسب رشد جمعیت و وجود سالانه بیش از یک میلیون کارجو و جوان فارغ التحصیل در کشور بالا باشد اما در برخی سال ها یک میلیون تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار شغل ایجاد شده و در برخی سال ها هم کمتر از ۵۰۰ هزار شغل بوده است.

وی تاکید کرد: میانگین فرصت های شغلی در ایران پایین است اما نه ۱۴ هزار شغل، چون اگر این طور بود ایران اکنون با بحرانی عظیم و غیر باور و فاجعه جمعیتی به لحاظ اشتغال و بیکاری روبه رو بود.

حاج اسماعیلی بر این باور است که نرخ بیکاری در کشور هم اکنون در حدود ۱۶ درصد و در برخی استان ها ۲۴ درصد است ولی اینکه در طول هشت سال گذشته تنها ۱۴ هزار شغل در هر سال ایجاد شده باشد، قابل پذیرش نیست.

* ارائه نکردن آمار دقیق…

به گزارش ایسنا، تامین منابع مالی مولفه اصلی و زیربنای اولیه ایجاد یک شغل است و بدون حمایت شبکه بانکی اشتغالزایی قابل تصور نیست، بی تردید در طول هشت سال گذشته درآمدهای نفتی از رشد چشمگیری برخوردار بوده و در همین دوره طرح های متعددی در حوزه اشتغال با هدف کاهش بیکاری تدوین و به مرحله اجرا درآمد که از جمله آنها طرح ایجاد اشتغال در قالب بنگاه های زودبازده، مشاغل خانگی و خود اشتغالی بود.

از سوی دیگر در همین مدت بخش های دولتی و دستگاه های اجرایی هم دفاع منطقی، فنی و کارشناسی در خصوص ایجاد فرصت های شغلی جدید نداشتند و با معرفی مرکز آمار به عنوان تنها مرجع رسمی اعلام آمارهای اشتغال از ارائه عملکرد اشتغالشان خودداری کردند.

مرکز آمار چه می گوید؟

طبق گزارش مرکز آمار در سال ۸۴ نزدیک به ۱۱.۵ درصد جمعیت فعال کشور بیکار بوده اند اکنون و تا پایان سال ۹۱، نرخ بیکاری با افزایش۰.۷ درصدی نسبت به هشت سال پیش به ۱۲.۲ درصد افزایش یافته است در واقع این آمار نشان می دهد که تغییر محسوس و زیادی در میزان بیکاری انجام نشده است که خود نشان دهنده این است که طی این سال ها دست کم به نیازهای جدید بازار کار پاسخ داده شده است.

نرخ بیکاری طی سال های ۸۴ تا۹۱ به ترتیب بین ۱۱.۵، ۱۱.۳، ۱۰.۵، ۱۰.۴، ۱۱.۹، ۱۳.۵، ۱۲.۳ و ۱۲ درصد در نوسان بوده است.

با این حال مرکز آمار اطلاعات دقیقی از جزئیات تولید شغل ها ارائه تاکنون نکرده که همین امر باعث ارائه آماهای غیررسمی شده است.