کمین بی سر و صدای دلالها در بازار مسکن

در شرایطی که مسکن از رکود خارج نشده و مصرف کنندگان واقعی هنوز توان ورود به بازار را ندارند، طی روزهای اخیر گزارش‌هایی از سوی شهروندان مبنی بر خیزش آرام دلالان در بازار مسکن شنیده می‌شود که بررسی‌های میدانی نیز این ادعا را ثابت می‌کند. مشاهدات عینی حاکی از آن است که دلالان سنتی بازار مسکن تهران با این پیش‌فرض که مسکن در ماه‌های آینده وارد فاز خروج از رکود خواهد شد از هم اکنون اقدام به خرید واحدهایی با قیمت کمتر از عرف بازار می‌کنند.

حاکمیت بلامنازع دلالان در بنگاه‌های املاک حکایت از آن دارد که احتمالا شهروندان عادی سال آینده باید خانه‌های دپو شده را با قیمتی بالاتر از عرف بازار بخرند و به همین لحاظ بانک مرکزی به مصرف‌کنندگان توصیه می‌کند از هم اکنون به تدریج اقدام به خرید مسکن کنند؛ هرچند رشد قیمت مسکن هنوز ۴.۶ درصد از تورم عمومی کمتر است. اما برای خریداران واقعی که شاید منتظر هستند تا در نقطه تلاقی رشد قیمت مسکن با تورم وارد بازار شوند پیشنهاد می‌شود برای کوتاه کردن دست دلالان، مقداری تصمیم خود را جلو بیندازند.

ورود احتمالی مسکن پس از چهار سال رکود معاملات و ساخت ساز به دوران پیش‌رونق احتمالا سال آینده با تسلط سفته‌بازان، بخصوص در مسکن شهر تهران همزمان خواهد شد و نشانه‌های این تهدید از هم اکنون دیده می‌شود.

یک شهروند که طی روزهای اخیر اقدام به فروش خانه‌ای کوچک و خرید خانه‌ای متوسط کرده است به خبرنگار ایسنا گفت: زمانی که خانه قبلی را برای فروش به بنگاه سپردیم بیش از ۴۰ نفر برای خرید مراجعه کردند و این در شرایط کسادی فعلی معاملات، کمی تعجب‌آور بود اما مدتی بعد متوجه شدیم بخش عمده ای از این افراد، دلالان بنگاه‌های املاک هستند؛ چرا که پیشنهاداتشان پایین‌تر از قیمت عرف منطقه بود و حاضر نبودند با قیمت واقعی بخرند.

او تصریح کرد: به هر حال با زحمت خانه را با قیمت منصفانه فروختیم و زمانی که برای خرید خانه جدید اقدام کردیم مجددا وارد همان پروسه شدیم. مالکان اغلب سعی می‌کردند بالاتر از نرخ معمول، پیشنهاد فروش ارایه کنند تا این‌که سرانجام با یکی از سازندگان که پول لازم بود برای معامله به توافق رسیدیم و آپارتمانی ۷۵ متری با نرخ معمول خریداری کردیم.

برای یافتن چرایی فعالیت جدید واسطه‌گران در بازار مسکن با یکی از دفاتر مشاور املاک در شمال شهر تهران به گفت‌وگو نشستیم. او اظهار کرد: طی دهه‌های اخیر مسکن شهر تهران همیشه دوران رونق، رکود، پیش‌رونق و رونق را در بازه‌های زمانی مختلف طی کرده است و در زمان پیش‌رونق دلالان وارد بازار می شوند که به نظر می‌رسد هم‌اکنون در آن مرحله قرار داریم. البته ساخت و ساز و معاملات بسیار کم انجام می‌شود اما به محض آن‌که معاملات بالا بگیرد کسانی که از هم‌اکنون اقدام به خرید می‌کنند سود خواهند کرد.

این کارشناس مشاور املاک در عین حال گفت: البته خرید مسکن از هم‌اکنون چندان هم بدون ریسک نیست؛ چرا که اگر خواب سرمایه را حساب کنید و سود بانکی که می تواند از الان تا سال آینده به سرمایه خریداران تعلق بگیرد را در نظر بگیرید احتمالا فروش آینده چندان بالاتر از نرخ سود بانکی نخواهد بود.

با این وجود مسوولان باید برای خطراتی که آینده بازار مسکن را تهدید می‌کند چاره‌اندیشی کنند و عرضه را با تقاضای مصرفی در حالت تعادل قرار دهند. در حال حاضر بنا به گفته‌ی رییس مشاوران املاک کشور، تولید مسکن بیش از ۴۰۰ هزار واحد در کل کشور نیست و این در حالی است که کشور سالانه به حدود یک میلیون مسکن نیاز دارد. لذا دست‌اندرکاران بخش مسکن باید برای انباشت احتمالی تقاضا در سال‌های آینده فکری صورت دهند.