واکنش سرد برخی بانک‌ها به وام ازدواج

بر اساس ابلاغیه بانک مرکزی قرار است شعب بانک ها از امروز پرداخت وام ۱۰ میلیونی ازدواج را آغاز کنند. این ابلاغیه بانک مرکزی پس از کش و قوس‌های فراوان برای اجرا ابلاغ شد و این در حالی است که هنوز برخی از بانک ها می گویند که منابعی برای پرداخت این میزان وام نداریم.

البته طی یک ماه اخیر که از ابلاغیه بانک مرکزی در این باره می گذرد، برخی از بانک ها داوطلبانه پرداخت وام ۱۰ میلیونی ازدواج را آغاز کرده اند. اما بررسی های میدانی مهر حاکی از این مطلب است که بانک ها چندان تمایلی به پرداخت وام ۱۰ میلیونی ندارند و به همین دلیل اطلاع رسانی درست و دقیقی در این زمینه نمی کنند. از میان ۲۶ بانک که اسامی شان در لیست پرداخت کنندگان وام ازدواج قرار دارد، تنها چند بانک آمادگی خود را به صورت رسمی اعلام کرده اند.

بانک مرکزی در ابلاغیه که در آخرین روزهای خردادماه خطاب به بانک ها صادر کرده بود اعلام کرد که تمامی جوانان ثبت نام شده در انتظار دریافت وام ازدواج مشمول تسهیلات ۱۰۰ میلیون ریالی هستند. براساس مصوبه کمیسیون اعتباری بانک مرکزی، افراد در صف سامانه قرض الحسنه ازدواج که از سنوات گذشته (در مهلت مقرر ثبت نام کرده‌اند) در انتظار دریافت تسهیلات هستند، مشمول سقف های فردی قرض‌الحسنه ازدواج ۱۰۰ میلیون ریالی می‌شوند.

با توجه به مفاد ماده ۵۰ قانون جامع ایثارگران، افراد مندرج در قانون مذکور، مشمول اخذ قرض‌الحسنه ازدواج به میزان دو برابر افراد عادی هستند. همچنین بانک ها مکلف هستند حداکثر ظرف مدت یک هفته موضوع را به واحدهای ذیربط در سراسر کشور ابلاغ کرده و یک نسخه از ابلاغیه مربوطه را به بانک مرکزی ارسال کنند.

با این وجود هنوز هم تعداد زیادی از زوج های جوان در نوبت و صف انتظار برای دریافت وام ازدواج ۱۰ میلیونی هستند. برخی از آنها می گویند که اگر این میزان وام که به هر یک از زوجین تعلق گیرد می تواند بسیاری از مشکلات مالی آنها را در ابتدای راه حل کند. این رقم در شهرستان ها و روستاها نیز کارآیی بیشتری دارد.

ناگفته نماند که در ابتدا برای افزایش وام ازدواج از ۳ به ۱۰ میلیون تومان از سوی بانک مرکزی به شدت مقاومت شد اما پس از اینکه این موضوع از سوی مجلس به تصویب رسید بانک مرکزی مجبور به تمکین از قانون شد، با این وجود هنوز برخی از بانکداران برای پرداخت وام مقاومت می کنند و چراغ سبزی از خود نشان نمی دهند.

براساس مصوبه مجلس در قانون بودجه ۹۵ سقف وام ازدواج جوانان برای هر یک از زوجین از ۳ به ۱۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۴ ساله افزایش یافت. باشنیدن این خبر زوج‌های زیادی امیدوار شدند که بتوانند بخشی از هزینه زندگیشان را تامین کنند. اما حال با این واکنش سرد بانک ها بیم آن می رود که روند پرداخت وام ازدواج کند شود.  

طبق بخشنامه بانک مرکزی، هر یک از زوجین می توانند ۱۰ میلیون تومان وام ازدواج و تهیه جهیزیه دریافت کنند، نرخ کارمزد آن ۴ درصد است.   بانک‌مرکزی در بخشنامه‌ خود  تمام بانکها و موسسات اعتباری را موظف کرده بود که امکانات لازم برای شروع پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج یکصد میلیون ریالی برای هریک از زوجین را حداکثر از ابتدای مرداد ماه سال جاری فراهم کنند و پرداخت آن را در اولویت قرار دهند.

بانک مرکزی با تاکید بر اینکه پرداخت تسهیلات ازدواج در اولویت قرار گیرد اعلام کرد: این بخشنامه به دنبال تصویب تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۹۵ صادر شده  ‌که در آن بانک مرکزی به منظور حمایت از ازدواج جوانان، موظف شد تمام بانکها و مؤسسات اعتباری کشور را ملزم کند به اندازه سهم خود از مجموع سپرده‌های قرض‌الحسنه در پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه مشارکت کنند و تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را در اولویت نخست پرداخت قرار دهند.

متن کامل بخشنامه به شرح زیر است:

احتراماً، با عنایت به اهمیت موضوع ازدواج جوانان و ضرورت فراهم کردن تسهیلات لازم برای این امر مراتب زیر برای استحضار و رعایت ابلاغ می‌شود:

۱) منابع قرض‌الحسنه پس‌انداز بانکها پس از کسر الزامات قانونی بایستی برای پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه به آحاد مردم اختصاص یابد.

۲) تمام بانکها و موسسات اعتباری موظفند امکانات لازم برای شروع پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج یکصد میلیون ریالی برای هریک از زوجین را حداکثر از ابتدای مرداد ماه سال جاری فراهم کنند.

۳) پرداخت قرض‌الحسنه ازدواج و سایر تکالیف قانونی در اولویت پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه بوده و توصیه موکد می‌شود در صورت عدم کفایت منابع قرض الحسنه پس انداز از پرداخت سایر تسهیلات قرض‌الحسنه حتی‌الامکان خودداری شود.

۴) بانکها برای جذب منابع قرض‌الحسنه پس‌انداز مجاز به انجام تبلیغات وزین و متعارف و اختصاص جوایز می‌باشند. اصلاحیه آیین نامه ذیربط در این رابطه متعاقباً ابلاغ می‌شود.

غلامرضا مصباحی مقدم به عنوان طراح این پیشنهاد گفته است: در سال ۸۹ تعداد ۹۰۰ هزار ازدواج به ثبت رسیده که این رقم در سال ۹۴ به ۶۸۰ هزار مورد کاهش یافته است. در حال حاضر ۱۲ میلیون نفر جوان مجرد و در سن ازدواج در کشور وجود دارد که ۴ میلیون نفر آنها بالای ۲۸ سال سن دارند.

وی افزود: طبق آمار بانک مرکزی ۱۰۲ هزار میلیارد تومان منابع قرض الحسنه موجود است که ۳۶ هزار میلیارد تومان آن پس انداز و ۶۲ هزار میلیارد تومان آن نیز جاری است. بنابر این می توان از این محل وام ازدواج جوانان را از ۳ میلیون تومان به ۱۰ میلیون تومان ارتقاء داد.

از سوی دیگر انک مرکزی اخیرا اعلام کرده است که پرداخت وام ازدواج از محل منابع قرض‌الحسنه جاری بانک‌ها بررسی می‌شود. بانک مرکزی دراجرای تبصره ۲۹ قانون بودجه سال جاری، پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج از محل منابع قرض الحسنه جاری بانک ها را بررسی می کند که پس از حصول نتیجه، نحوه اقدام بر موضوع به سیستم بانکی ابلاغ خواهد شد.

بر اساس بخشنامه پیشین حوزه اعتبارات بانک مرکزی در خصوص تامین منابع تسهیلات ازدواج، بانک ها مجازند از محل منابع قرض الحسنه پس انداز، به منظور اعطای وام به مزدوجین اقدام کنند.  

بر اساس بخشنامه قبلی بانک مرکزی، تمام بانک‌ها و موسسات اعتباری موظف هستند امکانات لازم برای شروع پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج یکصد میلیون ریالی برای هریک از زوجین را حداکثر از ابتدای مرداد ماه سال جاری فراهم کنند و پرداخت آن را در اولویت قرار دهند.

این بخشنامه به دنبال تصویب تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۹۵ صادر شده است ‌که در آن بانک مرکزی به منظور حمایت از ازدواج جوانان، موظف شد تمام بانکها و مؤسسات اعتباری کشور را ملزم کند به اندازه سهم خود از مجموع سپرده‌های قرض‌الحسنه در پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه مشارکت کنند و تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج را در اولویت نخست پرداخت قرار دهند.