سر درگمی تجار با نوسان تعرفه ها

مسعود کرباسیان رئیس کل گمرک ایران گفت : ثبات تعرفه ها در بودجه سال جاری می تواند زمینه را برای توسعه تجارت ایجاد کند و تغییرات نباید ناگهانی و بدون پیش زمینه رخ دهد، ابتدا باید زیرساخت های لازم برای رونق آن کار ایجاد شود تا دلالان و قاچاقچیانی که همیشه منتظر خطایی از این سازمان هستند نتوانند ورود پیدا کنند.

رئیس کل گمرک ایران افزود : افزایش تعرفه‌ها همیشه باعث منطقی شدن آنها نیست در مواقعی این افزایش نوسان ببار می آورد که تجارت محصولات را سخت می کند بنابراین اگر افزایش ندادن تعرفه ها باعث منطقی شدن آنها می‌شود بهتر است این رویکرد ادامه یابد.

وی افزود: به منظور توسعه تجارت و حضور موثر شرکت های ایرانی در سایر کشورها نیازمند اصلاح برخی قوانین یا امور هستیم که اصلاح تعرفه ها یا در مواقعی لغو آنها می تواند راهگشای این کار باشد.

رئیس کل گمرک با تاکید بر اینکه نوسان تعرفه ها سردرگمی هایی را ایجاد کرده است ، گفت : می پذیریم که نوسان یا لغو برخی تعرفه ها سردرگمی‌هایی ایجاد کرده اما با توجه به حساسیت امور گمرکی و دولتی بهتر است سطح اطلاعات و آگاهی افزایش یابد تا در صورتی چنین شرایطی نگرانی برای تجار نباشد.

کرباسیان با اشاره به قانون فضای کسب و کار خاطر نشان کرد: پیش آگهی یکی از موضوعاتی است که در قانون فضای کسب و کار به آن اشاره شده یعنی برای آغاز فعالیت یا تغییرات در سازمان ها باید از چند هفته قبل اعلام شود تا افرادی که می‌توانند درآن زمینه فعالیت مفیدی داشته باشند وارد عرصه شوند.

کارشناسان معتقدند مدیریت هدفمند واردات با نظام تعرفه ای هوشمند امکان پذیر است به طوری که بتواند ضمن حمایت از تولید داخل، هزینه تجارت واردات را نیز کاهش دهد.  

اگر مقررات و قوانین تجارت خارجی کشور با روشهای صحیح ، علمی و دقیق تعریف نشود زمینه را برای واردات قاچاق یا ایجاد بازار انحصاری برای تولید داخلی فراهم خواهد کرد که در هر دو حالت به ضرر اقتصاد ملی است و مسیر پیشرفت رقابت پذیر را طولانی تر خواهد کرد.  

اگر تعرفه واردات به اندازه ای بالا باشد که کالاهای خارجی نتواند از مسیر قانونی وارد شود حتماً مسیر غیرقانونی یا قاچاق را طی خواهد کرد که در آن صورت هم دولت هم به عوارض و حقوق ورودی خود دست پیدا نمی کند و اگر هم کالاهای مورد نیاز داخل نتواند از مسیر غیرقانونی خود وارد شود برای بخشی از تولید کنندگان داخلی بازار انحصاری ایجاد خواهد کرد و فقر رقابت هم باعث می شود تولیدکنندگان انگیزه ای برای بهبود کیفیت و توسعه محصول داشته باشند.  

اگر تعرفه واردات هم به شدت کاهش یابد در آن صورت کالاهای تولید داخل توان رقابت را با محصولات خارجی نخواهد داشت که به ضرر اقتصاد ملی است بنا بر این به نظام تعرفه ای هوشمند نیاز داریم که ضمن ایجاد رقابت با تولید کنندگان داخلی و شفاف سازی تجارت خارجی کشور به رونق اقتصاد ملی هم کمک کند و از همه مهم تر این واردات قابل مدیریت خواهد بود.  

ایران به عنوان بزرگترین اقتصاد خارج از سازمان تجارت جهانی محسوب می شود و بیش از 160 در این سازمان عضو شده اند که این وضعیت تنظیم تعرفه های هدفمند و مدیریت واردات را برای ما سخت کرده است اما تلاش می کنیم با استفاده از تجارب داخلی و جهانی کارآمدترین نظام تعرفه ای را در تجارت کشور اعمال کنیم.

همچنین حمایت تعرفه ای نباید ابدی باشد بلکه باید به تدریج به سطح منطقی تعرفه برسیم و قرار ست در سال های آینده 6 طبقه تعرفه داشته باشیم.

همچنین باید فرایند های واردات و صادرات و تعرفه ها باید طوری ساماندهی شود که در فرایند الحاق به سازمان توسعه تجارت جهانی با مشکل مواجه نشویم.