یادداشت روز
یارانه نان هدفمند است، گران نکنید
این روزها در خبرها زمزمه گران شدن نان به گوش می رسد. هرچند این خبرها معمولا از سوی مسئولان تکذیب می شود اما همین تکذیب ها نشان از تائید خبرها دارد. در توجیه گران شدن نان هم گفته می شود" چون قیمت خرید تضمینی گندم افزایش یافته است و امسال هم پاداش ویژه رئیس جمهور به گندمکاران تعلق خواهد گرفت؛ پس اگر دولت مبلغ یارانه به نان را افزایش ندهد باید نان گران شود" . (۱) جالب است در این توجیه به مسائل نانوا ها (مثل افزایش حقوق کارگران نانوایی) نیز توجه نمی شود.
به گزارش پارس به نقل از خراسان، در علم اقتصاد به کالاهایی که با افزایش درآمد مصرف آن کم می شود به اصطلاح « کالاهای پست» گفته می شود این کالا ها کشش درآمدی منفی دارند و هرچه خانوار ها ثروتمند شوند مبلغ کمتری ازآن کالا خرید می کنند و لذا ارزش نسبی و مطلق منافع یارانه برای فقرا بیشتر از دیگر طبقات درآمدی جامعه است. یارانه این کالاها اغلب خود هدفمند نامیده می شود زیرا دهک های پایین بیشتر از آن بهره مند می شوند. نان در ایران جزو این نوع از کالاها طبقه بندی می شود. آمار و اطلاعات موجود و مشاهدات اقتصادی نشان می دهد این قلم از یارانه به تمامی دهک های درآمدی تقریبا به طور مساوی تقسیم شده است و حتی در سال های اخیر دهک های بالای جامعه از این یارانه (به علت مصرف سرانه پایین تر) کمتر استفاده کرده اند. زمانی که قرار بود قانون هدفمندی یارانه ها تصویب شود در توجیه قطع یارانه نان گفته شد ما این یارانه را به خود مردم می دهیم تا نانوا کیفیت نان خود را افزایش دهد و هم چنین از قاچاق نان به خارج نیز جلوگیری شود. حال نه کیفیت نان بهتر و نه از قاچاق آرد جلوگیری شد، چون فقط خواستیم از طریق قیمتی مشکل را حل کنیم. متاسفانه اکنون در ایران علم اقتصاد به علم سودا گری تبدیل شده است و می خواهیم همه تصمیمات را کاسب کارانه محاسبه کنیم. در صورتی که حتی براساس نگاه توسعه ای غربی نیز گران کردن هرساله قوت لایموت مردم غیر علمی است تا چه رسد به ارزش های اسلامی که شان و کرامت انسان ها بسیار بیشتر از آن است که با آن ها کاسب کارانه برخورد شود.
چندی پیش مصاحبه از یک نانوا را خواندم که گفته بود روزهای پس از واریز یارانه ها به حساب مردم، مشتریان ما بیشتر می شود. این یعنی این که بعضی از مردم برای خرید نان مصرفی خود مشکل دارند و با واریز یارانه نان می خرند. حال اگر بخواهیم نان را بیشتر گران کنیم…
۱-مصاحبه مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران
ارسال نظر