نقش اورانیوم ۲۰ درصد در سقوط قیمت نفت

به گزارش پارس،به نقل از فارسدرک تحولات بازار نفت به ویژه نوسان قیمت نفت نه تنها برای مردم، اصحاب رسانه و مسئولان، بلکه حتی برای کارشناسان آشنا به بازار در کشورهای تولیدکننده نفت کار بسیار دشواری است.

به همین دلیل است که مثلا در ایران اغلب نهادهای پژوهشی تصور نمی‌کردند متوسط قیمت نفت در سال 94 به زیر 70 دلار در هر بشکه برسد، چه رسد به اینکه با 30 دلار اختلاف، قیمت هر بشکه نفت در حدود 40 دلار تثبیت شود و نوسانات قیمت نفت در کانال 40 دلاری اتفاق بیفتد.

دولت در بودجه سال 94 اصرار داشت قیمت نفت را حدود 70 دلار در نظر بگیرد و باور نمی‌کرد با قیمت‌هایی به مراتب پایین‌تر روبرو شود. حاصل‌ضرب این اختلاف 30 دلاری در صادرات یک میلیون بشکه در روز نفت ایران، میزان واقعی تفاوت و تاثیر این برآوردها را مشخص می‌کند.

این مثال،‌ شاهدی است بر این ادعا که هنوز هم کسی به درستی نمی‌داند قیمت نفت چطور به صورت ناگهانی از 110 دلار در اواسط سال 92 به 70 دلار رسید و چطور در 70 دلار هم باقی نماند و راه سقوط را به سمت کانال 40 دلاری در پیش گرفت.

با یک استراتژیست بازار نفت که بعد از 30 سال سکوت خود را در گفت‌وگو با رسانه‌های داخلی شکست، درباره عوامل موثر بر قیمت نفت به گفت‌وگو نشستیم.

از محمدصادق معماریان، رئیس سابق اداره بررسی‌های بازار نفت در وزارت نفت، کمتر مصاحبه یا مقاله‌ای به زبان فارسی منتشر شده است اما در عوض، مقالات او به زبان انگلیسی در دو دهه گذشته یکی از مراجع مهم بیان دیدگاه‌های ایران درباره بازار نفت در جهان بوده و رسانه‌های بین‌المللی در حوزه نفت به خوبی وی را می‌شناسند.

معماریان در بخشی از گفت‌وگوی مفصل یک ساعت و نیمه با خبرگزاری فارس درباره تحولات بازار نفت، به نقش پنهان بعضی عوامل مانند در اختیار داشتن اورانیوم 20 درصد در قیمت نفت اشاره کرد و گفت: یکی از دلایل اصلی فروریختن کریدور 110 دلاری و سقوط قیمت نفت از بالای 100 دلار به کریدورهای پایین‌تر این بود که ایران در توافق ژنو پذیرفت تولید و نگهداری اورانیوم 20 درصد را متوقف کند.

وی توضیح داد: این گزاره در مذاکرات پس از برجام واجد این مفهوم است که اگر اجرای برجام از طرف غربی‌ها موافق تعهدات آنها نباشد، ایران می‌تواند به تولید اورانیوم با غنای 20 درصد بازگردد و در آن صورت ایران نه تنها اورانیوم 20 درصد تولید خواهد کرد، بلکه قیمت نفت هم در حول و حوش 90 دلار باقی خواهد ماند و مصرف‌کنندگان نفت باید به جای قیمت‌های 40 دلاری، قیمت‌های نزدیک به 90 دلاری را تحمل کنند.

تحقق پیش‌بینی معماریان درباره سقوط قیمت نفت به کریدور 40 دلاری در یک اجلاس مربوط به انرژی در دبی، در زمانی که قیمت نفت حدود 60 تا 70 دلاری بود و کشورهای نفتی عربی با تکیه بر مشاوران و تحلیلگران مشهور غربی تصور می‌کردند قیمت‌ها در حدود 60 دلار متوقف خواهد شد و آنها هم خواهند توانست «نفت شیل» را با این قیمت از دور خارج کنند و هم با کسری بودجه مواجه نشوند، به شدت در دنیا صدا کرد و البته باعث ایجاد دردسرهایی برای وی در وزارت نفت هم شد.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به تولیدکنندگان نفت هشدار داد که در «دام شیل»  گرفتار نشوند و توضیح داد: مصرف‌کنندگان نفت با طراحی‌های ویژه‌ای از قبیل همین «دام شیل» تلاش می‌کنند ساختارهای قیمت‌گذاری نفت فرو بریزد و قدرت قیمت‌گذاری از اوپک خارج شده و به گروه 20 منتقل شود.

معماریان تصریح کرد: تبعات این مساله دامن گاز را هم خواهد گرفت، همانطور که افت قیمت نفت دامن گاز را گرفته است.

وی ادامه داد: در حال حاضر 7 عضو اوپک، عضو مجمع صادرکنندگان گاز GECF هم هستند و اگر روسیه هم به این جمع اضافه شود، 8 کشور می‌شوند که در مجموع 80 درصد از منابع نفت و گاز این دو سازمان را در اختیار خواهند داشت.

این کارشناس برجسته بازارهای نفت گفت: باید درک کرد که حضور یک قدرت هسته‌ای مانند روسیه چه تاثیری در افزایش توانایی‌های سازمانی مانند اوپک خواهد داشت.

وی افزود: پیش از این روسیه پیشنهاد عضویت در اوپک را داده بود، اما عربستان پیشنهاد روسیه را نپذیرفته بود و الان عربستان تقاضا می‌کند و روسیه نمی‌پذیرد.

معماریان تصریح کرد: اصل فهم سیاسی اهمیت عضویت روسیه در اوپک در بیم کشورهای مطرح این سازمان جا افتاده است اما سازوکارهای مورد نیاز، الزاماتی را می‌طلبد که در صورت لزوم قابل طرح و ارائه خواهد بود.

مشروح گفت‌وگوی فارس با معماریان که از سال 1380 ریاست اداره بازارهای نفت وزارت نفت را بر عهده داشته و به تازگی بازنشست شده است، به زودی در خبرگزاری فارس منتشر خواهد شد.