دود شدن يك ميليارد دلار؟
هدف از ساخت پنج دكل دريايي چيست آن هم با مبلغ 200 ميليون دلار كه در بازار امروز حفاري، بين 130 تا 150 ميليون دلار ارزش دارند.
پايگاه خبري تحليلي «پارس»- وحید حاجی‌پور- چندي پيش قرارداد ساخت پنج دكل حفاري دريايي با حضور وزير صنعت، معدن و تجارت با يكي از شركت‌هاي ايراني امضا شد؛ قراردادي كه شركت ايراني براي ساخت هر دكل بيش از 200 ميليون دلار طلب خواهد كرد. اگر همه چيز طبق برنامه و پيش‌بيني‌ها پيش رود به آب‌اندازي اين دكل پس از 42 ماه محقق خواهد شد.
فارغ از اينكه پيش‌بيني 42 ماه به واقعيت خواهد پيوست يا خير، بايد گفت كسي نمي‌داند هدف از ساخت پنج دكل دريايي چيست آن هم با مبلغ 200 ميليون دلار كه در بازار امروز حفاري، بين 130 تا 150 ميليون دلار ارزش دارند. گرچه استفاده از توان داخل و بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي صنعتي كشور، رويكردي پسنديده و به صلاح است اما به نظر مي‌رسد در انتخاب اين حوزه صنعتي، اشتباهي بزرگ رخ داده و دستپاچگي براي نشان دادن اينكه دولت اراده بزرگي در پياده‌سازي اقتصاد مقاومتي دارد كاملاً به چشم مي‌آيد. طبق برنامه‌هاي اعلام شده، بيشتر پروژه‌هاي دريايي در حوزه نفت و گاز، نهايتاً تا دو سال ديگر به پايان مي‌رسد و دكل‌هاي اجاره‌اي حاضر در خليج‌فارس، ايران را ترك مي‌كنند. به بيان ساده‌تر، با به پايان رسيدن پروژه‌هاي حفاري، دكل‌هاي حفاري حاضر در منطقه بيكار مي‌شوند و حال در اين وضعيت، قرار است براي چهار سال بعد پنج دكل ديگر دريايي ساخته و به حفاري مشغول باشند.
تجربه تاريخي نشان داده است ايران با ساخت يا مونتاژ دكل‌هاي دريايي موفق عمل كرده ولي ابهام مهم در اين بين آنجاست كه وزارت صنعت، معدن و تجارت بر اساس چه اصلي تصميم گرفته است بخش خصوصي را وارد حوزه‌اي بكند كه بازار كاري در داخل براي آن وجود ندارد.
شايد گفته شود اين دكل‌ها مي‌توانند در خارج از آب‌هاي ايران به حفاري مشغول باشند كه با توجه به تعدد دكل‌هاي حفاري دريايي در جهان و قيمت ارزان‌تر آنها و همچنين دور بودن شركت‌هاي ايراني براي حضور در پروژه‌هاي خارجي، تحقق اين مهم بسيار سخت به نظر مي‌رسد. هم اكنون بيشتر شركت‌هاي حفاري ايراني با مشكلات بيكاري دكل‌هاي خود دست و پنجه نرم مي‌كنند آن هم در شرايطي كه كشور به استفاده از همه ظرفيت‌هاي صنعت حفاري نيازمند است. در چنين وضعيتي آيا ساخت پنج دكل حفاري منطقي به نظر مي‌رسد؟
متأسفانه طي سال‌هاي اخير بانك‌ها نيز وارد اين حوزه شده‌اند و با اجاره يا خريد دكل‌هاي حفاري و تأسيس شركت، خود را وارد اين حوزه كرده‌اند كه به دليل عدم آشنايي آنها به اين صنعت پيچيده، به بدترين شكل ممكن ادامه حيات مي‌دهند. حال در چنين شرايطي و با افزايش «دست» در حفاري، مي‌توان به اين اقدام مهر تأييد زد؟ قرارداد اخير ساخت پنج دكل حفاري، بيش از يك ميليارد دلار به اقتصاد كشور تحميل مي‌كند و قطعاً هيچ خروجي‌اي نخواهد داشت، آيا بهتر نبود اين سرمايه سنگين در ساير بخش‌هاي صنعت نفت سرمايه‌گذاري مي‌شد؟ براي ساخت توربين ها، مته حفاري، پرداخت به پيمانكاران وزارت نفت و...! گويا خريد و ساخت دكل‌هاي حفاري تبديل به يكي از ملزومات صنعت نفت شده است و شركت‌هاي دولتي و خصوصي و شبه خصوصي با چنان شتابي به اين حوزه وارده شده‌اند كه كارشناسان صنعت نفت را نگران كرده است.
ارسال نظر