شهر مشهد چه نیازی به «مشهد مال» دارد؟/ آستان قدس با چه مجوزی از زمین‌های وقفی درآمد ایجاد می‌کند؟

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- سید یونس کاظمی- این روزها اگر از کنار یکی از گران‌ترین تقاطع‌های مشهد به نام تقاطع خیام - سجاد عبور کنید، بیش از ۱۳ جرثقیل غول‌پیگیر را می‌بینید که برافراشته شده‌اند تا یکی از بزرگترین هایپرمارکت‌های جهان را بنا کنند. در این پروژه سهم آستان قدس رضوی ۴۹٪ و سهم بانک تات و گروه هتل‌های اسلامی روتانا دبی ۵۱٪ است.

حال چند سوال مطرح است:

۱. آیا مشهد آنهم بخش مفرح‌نشین آن نیاز به همچین مجموعه گسترده‌ای دارد؟

۲. چرا این پروژه در بخش‌های ضعیف شهر بنا نمی‌شود تا آنجا هم توسعه یابد؟

۳. آستان قدس با چه مجوزی، از زمین‌های وقفی یا ... درآمد ایجاد می‌کند؟

۴. علت ترویج این شکل نامتوازن از مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی در کلان‌شهر مذهبی مشهد چیست؟

۵. چرا آستان قدس این زمین بزرگ را صرف ساخت یک زایرسرایی در شان زائران علی ابن موسی (ع) نمی کند که زوار بدبخت مجبور نباشند برای یک شب در مشهد حداقل ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان بپردازند؟

۶. چه نهادی بر این امور اقتصادی/ تجاری/ اجتماعی نظارت می‌کند و چرا هیچ گزارشی به مردم فهیم مشهد و ایران و علت ترویج این دیدگاه‌های غیراسلامی ارائه نمی شود

۷. اصلا وظیفه آستان قدس در قبال آن همه ملک و اموال چیست و چرا ... و هرکجا که به نفع.. است وارد میشود و در غیر این صورت رها می‌کند؟

۸. با چه عقلی اجازه داده شده این پروژه در آن خیابان‌های کم ظرفیت خیام و سجاد و جانباز بنا شود، آن نامهندس یا نامسوئلی که این مجوز ساخت را صادر کرده نمی داند که آن خیابان‌ها بصورت عادی قفل و شلوغ هستند و با فعال شدن این پروژه کور می شوند؟

۹. چه یک بانک بدون مجوز وارد همکاری شده است و این است شیوه استفاده از منابع قرض الحسنه و بانک‌داری اسلامی؟

۱۰. و ده‌ها سوال دیگر ...

گروه روتانا  دبی و به  طراحی مشاور کانادایی

پروژه مشهد مال در زمینی به وسعت هشت هکتار هکتار است و زیربنای حدود ۵۰۰هزار متر مربع  است.

این مجموعه شامل کاربری هایی شامل مرکز خرید، هتل ۵ستاره ، شهربازی سرپوشیده ، هایپرمارکت، سالن های سینما  دفاتر اداری و پارکینگ طبقاتی است و در طراحی آن در سطح استانداردهای بین المللی مانند کشورهای آمریکای شمالی بهره گرفته شده است.

این پروژه عظیم  و منحصر به فرد با مشارکت آستان قدس رضوی ، بانک تات (بانک آینده) و گروه روتانا  دبی و به  طراحی مشاور کانادایی در حال ساخت هست.

"مشهد مال" جایگزین پدیده می‌شود؟
لازم به ذکر است یه پایگاه اقتصادی چندی پیش در این مورد نوشت: هنوز مشهدی‌ها در شوک ماجرای پدیده شاندیز به سر می‌برند؛ شوکی که به برخی شهرها و استان‌های دیگر کشور هم کشید.

پدیده شاندیز که سال‌ها تبلیغات کرد و سرمایه‎گذاری، با تمام ماجراهایش، یک هفته‌ای هوا شد و حالا از مشهد مقدس خبر می‌رسد که رقیب‌اش به نام "مشهد مال" با پشتوانه قوی درحال پیشروی است.

در این پروژه باز هم سروکله بانک خصوصی بدون مجوز که به جای گسترش فعالیت‌های بانکداری، بر خلاف تاکیدات مقامات ارشد کشور و بانک مرکزی، در حال گسترش فعالیت‌های بنگاه‌داری است، پیدا و این بار این بانک با آستان قدس مشهد شریک اقتصادی شده است.

براساس اطلاعات رسیده، در پروژه بزرگ "مشهدمال" 49 درصد آستان قدس و 51 درصد بانک تات و گروه هتل‌های اسلامی روتانا دبی سهم دارند.

البته آیت الله علم الهدی نماینده مردم در مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه مشهد در سال‌جاری در گفتگو با یک برنامه تلویزیونی گفته است: توسعه مراکز تجاری و مراکز تفریحی کم کم هویت مذهبی شهر را از دست می‌دهیم. مشهد مقدس به جزیره کیشی تبدیل می‌شود که وسط آن یک گنبد طلا وجود دارد. با ساخت و سازهایی که در اطراف حرم صورت می گیرد، این شهر در حال از دست دادن هویت معنوی و زیارتی خود است. ما با توسعه شهر مخالفتی نداریم، اما این توسعه باید در شکلی صورت گیرد که با قداست حرم مطهر منافاتی نداشته باشد.

وی افزوده است: در ساخت و ساز آستان قدس این مسایل رعایت شده اما از حوزه حرم که خارج می شویم، توجهی به این موضوع نشده است. عده ای سرمایه دار به جان هویت شهر افتاده اند و شکل معنوی و زیارتی را از آن می‌گیرند. مسوولان شهری نیز تا کنون به این موضوع توجه نکرده‌اند که امیدوارم پس از این به این موضوع توجه داشته باشند.

این در حالی است که برخی از اعضای شورای مشهد هم از این موضوع در دوره‌های مختلف زمانی انتقاد کرده‌اند.

خلیل موحد عضو شورای شهر مشهد در این باره می‌گوید: "آستان قدس رضوی ۲۸ قطعه زمین دارد که کاربری فضای سبز دارند و این ۲۸ زمین تنفس گاه های شهر هستند. در خصوص مشهد مال متاسفانه در گذشته تغییر کاربری که شده و مجوزی که کمیسیون ماده ۵ داده است، تقریبا تعجب بر انگیز است. ولی در عین حال که مجوز داده شده، حقوق بسیار زیادی از شهر ضایع شده است، یعنی وقتی مجوز داده شده آن حقی که باید گرفته شود در قبال ضایع شدن حق شهر هم اخذ نگردیده است. آقای دکتر سرویها رئیس محترم شورا یک تکلیفی را به نظارت عالیه داده اند که تحقیقی درباره کل این زمین ها داشته باشند تا بعد اقدام جامعی صورت گیرد."

حاج خلیل موحد می افزاید: "متاسفانه مکان پروژه مشهد مال چون کاربری فضای سبز و تفریحی است، تبدیل به تجاری شده است؛ آنهم یک تجاری غیر اصولی که بسیار شکننده برای جایی که ۱۶۵ هزار متر برای تجاری داده شده است و نزدیک به ۴۰ هزار متر دیگر تخلف دارد که ۲۰۰هزار متر در آن جا مجموعه تجاری درست می‌شود."

این عضو شورای شهر تصریح می‌کند: "اما نسبت به این تخلفات و مشابه آن از آستان قدس رضوی تا به حال شهرداری و شورای شهر تقابلی نکرده اند و امروز ما با یک مجوز های صادر شده مواجه هستیم و مجوزی که صادر می شود، حق قانونی برای طرف مقابل قائل می‌گردد و ما درصدد هستیم به طور حقوقی نسبت به پروژه های سابق اقدام کنیم و نسبت به پروژه های آینده کنترل صورت پذیرد. حتی دنبال این هستیم برای پروانه هائی که صادر گردیده است، خسارت دریافت نمائیم."

وی ادامه می‌دهد: "کوه های جنوب شهر که سرمایه شهر ما هست، متاسفانه یک مجوز از شهرداری داده شده و با مجوزی که توسط کمیسیون ماده ۵ صادر گردیده ۳۵۰هزار متر زیر بنا در یک ساختمان که این ساختمان جدا از اینکه خودش آسیب زننده است، نکات فرهنگی عجیبی دارد. هتل ۷ ستاره ای است که سالن دنس هم دارد. اینها استانداردهای بین المللی است که دارد در آنجا اجرا می شود. ما با دادگستری صحبت کردیم تا توقف موقتش را بگیریم. تا بتوانیم حقوقی هم وارد شویم حتی خسارتش را پرداخت کنیم و مانع از ساخت آن شویم."

جزئیات "مشهد مال"
عملیات احداث پروژه مشارکتی مشهدمال در زمینی به مساحت عرصه ۷۸۰۰۰ متر مربع با زیربنای حدود۵۷۰۰۰۰ متر مربع نبش چهارراه سجاد(خیام) با کاربری تجاری (مال) و برج دفاتر تجاری و هتل و پارکینگ بسیار فراوان وبیش از ضابطه مجاز شهرداریبا تاسیس شرکت ستاره تابناک هشتم توس در سال ۱۳۹۰آغاز شده است.

مدت زمان اجرای این پروژه پنج سال و نیم پیش‌بینی شده و شامل فضای تجاری، هتل و برج اقامتی و اداری، فضای تأسیساتی و پارکینگ است که علاوه‌ بر فضای تجاری، ۲۳ طبقه هتل و ۱۷ طبقه فضای اداری نیز در حاشیة بلوار خیام احداث خواهد شد.

پروژه مشهد مال در زمینی به وسعت هشت هکتار است و زیربنای حدود ۵۰۰هزار متر مربع در یک موقعیت ساختاری و عملکردی خاص مشهد در خیابان سجاد واقع شده است.

این مجموعه شامل کاربری‌هایی شامل مرکز خرید، هتل ۵ستاره ، شهربازی سرپوشیده ، هایپر مارکت، سالن‌های سینما دفاتر اداری و پارکینگ طبقاتی است و در طراحی آن در سطح استانداردهای بین المللی مانند کشورهای آمریکای شمالی بهره گرفته شده است.

در همین حال، معاون املاک و اراضی آستان قدس رضوی درباره پروژه بزرگ «مشهد مال» چند ماه قبل گفته بود: زمین این پروژه در سه مرحله جابه‌جایی کاربری داشته است، ضمن اینکه مصوبه شهرداری برای پروژه «مشهد مال» دو بند داشت، بند اول اینکه آستان قدس رضوی باید ۱۱۰ میلیارد تومان بابت صدور پروانه پروژه مشهد مال پرداخت و ۲۰ هزار متر مربع زمین که کاربری اولیه آن غیر از فضای سبز باشد، در همان منطقه فراهم آورد.

وی می‌افزاید: آستان قدس رضوی ۱۱۰ میلیارد تومان بابت صدور پروانه ساخت پرداخت و ۵۵ میلیارد تومان به شهرداری برای احداث ۲هکتار فضای سبز در همان منطقه بپردازد. اگرچه بند یک مورد نظر آستان قدس رضوی بود، اما شهرداری بر بند دوم و دریافت ۵۵ میلیارد تومان تاکید کرد، بنابراین بند دوم اجرا و مجموعا ۱۶۵ میلیارد تومان به شهرداری اعطا شد.

البته باید توجه داشت که تغییر کاربری‌های صورت گرفته توسط شهردار سابق مشهد صورت گرفته که او هم اکنون معاون وزیر راه و شهرسازی است.