پايگاه خبري تحليلي «پارس»- غلامرضا انبارلويي- يك سال از اداره امور وزارت علوم كه نيمي از آن به صورت سرپرستي و نيمه ديگرش با اقدامات مسئله‌دار وزيري كه استيضاح شد گذشت و زمان ارزيابي عملكرد مديريت‌هاي حاكم در مراكز علمي و پژوهشي و دانشگاهي كه در طي اين مدت پس از قلع و قمع مديريت‌هاي سابق بر سر كار آمده‌اند فرا رسيده است و بايد معلوم شود آيا در طي اين يك سال اهداف، وظايف و برنامه‌هاي مصوب اين مراكز كه با صرف ميلياردها ريال بودجه مصوب از خزانه و بيت‌المال تامين شده تا چه حد محقق شده و آيا اين اعتبارات در محل مورد معين مصرف شده يا نه و در كل خروجي‌ اين مراكز و كارنامه آنها چه بوده است؟

سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران يكي از واحدهاي تابعه وزارت علوم است. وزارت علومي كه از ابتداي استقرار دولت يازدهم چهار بار دست به دست شده تا رسيده است به آقاي فرهادي.

اين سازمان از سال 90 تاكنون بيش از 29.5ميليارد تومان درآمد اختصاصي مصوب داشته است كه اين مبلغ علاوه بر بودجه مصوبه خود كه از بودجه عمومي دولت به مبلغ 74.5 ميليارد تومان مي‌باشد به عنوان منبع در اختيار داشته است شناسه آن به عنوان يك دستگاه اجرايي رديف 113544 در بودجه كل كشور در سنوات اخير به شرح جدول زير قابل مشاهده است:
bodfar1
در مرداد 93 مجله‌اي رنگي در 76 صفحه به عنوان كارنامه مديريت اين سازمان با عنوان "به سوي بلنداي افتخار با تدبير و اميد" از سوي روابط عمومي سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران منتشر شده است كه مراتب نقدي به شرح زير در آن مترتب است كه دستگاه‌هاي نظارتي بايد به آن بپردازند.
1- طرح‌هاي پژوهشي و تحقيقي اين سازمان در سنوات 92و 93 به شرح زير بوده است:
bodfar2
2- به موجب مفاد جدول فوق از 72 طرح سال 92 با اعتبار 100درصد داخلي و خارجي 4 طرح مشترك بوده و از 21 طرح خاتمه يافته در سال 93 كه با اعتبار 100 درصد داخلي اعلام شده معلوم نيست اولا كل آنها چند طرح بوده و چه زماني آغاز شده است و چه مبلغ هزينه برده اين ابهام در مورد 4 طرح كلان ملي به شرح زير وجود دارد:
الف) طرح و اجراي ميگروالگ، توليد بيو ديزل و مواد ديگر
ب) ماهواره زلزله‌شناسي آيات
ج) طرح IDC ملي
د) مقابله با ريزگردها با استفاده از پليمرهاي زيستي

3- اهميت پاسخگويي به پرسش‌هاي فوق در اين است كه سرنوشت نهايي اين طرح‌ها را بايد طرف قرارداد و ذينفع طرح مشخص كند و نتيجه‌بخش دانستن يا ندانستن آن را در عملياتي بودن يا نبودن طرح در مرحله اجرا بايد جستجو كرد كه در اين كارنامه منتشره اين مهم مسكوت است.

4- بسياري از طرح‌هاي سنوات قبل اين سازمان نظير تجهيزات پزشكي، بسته‌بندي خرما، بك‌بون آرتيميا و ... اكنون به عنوان تخلف با وصف مجرمانه تصرف غيرقانوني در وجوه دولتي در مراجع نظارتي همچون ديوان محاسبات و مراجع قضائي تحت پيگرد است و پرسش اين است: چند درصد اين طرح‌ها به سرنوشت طرح‌هايي همچون آرتيميا و بك‌بون و غيره دچار خواهد شد؟

5- بخش اعظم كارنامه منتشره (17 صفحه) مربوط به فضاهاي شهر و ايجاد بوستان در سازمان و محوطه‌هاي آن است كه مشخصات آن به شرح زير است:
bodfar3
6- به‌طوري‌كه اطلاعات جدول فوق نشان مي‌دهد سازمان تنها در سال‌هاي 92 و 93 با هزينه‌كرد مبالغي كلان كه شرح اعداد و ارقام آن خواهد آمد در نقش شهرداري ظاهر شده و 21 هزار متر مربع فضاي سبز ايجاد كرده است و اين ايجاد و احداث‌ها علاوه بر احداث سالن‌هاي چند منظوره به نام مهر و محبت است. آيا هزينه‌كرد ميلياردها ريال در احداث 21 هزار مترمربع پارك و 750 مترمربع بنا به عنوان سالن مهر و محبت جزء وظايف ذاتي يك مركز پژوهشي و تحقيقاتي است؟

7- در اين بوستان‌ها به تعداد افراد سازمان 347 ستون سنگي با نورپردازي رنگي نصب شده است. آيا سازماني كه از پرداخت هزينه و فيش برق خود عاجز است و به همين دليل برق آن را قطع مي‌كنند و حدود 5 ميليارد ريال انواع بدهي‌هاي معوق دارد، چنين رويكردي عاقلانه و مدبرانه است؟ 

8- در يكي از اين بوستان‌ها مجسمه‌اي از يك عالم و دانشمند ايراني نصب شده كه گفته مي‌شود 69 ميليون تومان هزينه برده است، در حالي كه در فراخواني كه انجام شده پيشنهاد 26 ميليون توماني هم داشته است. حالا 69 ميليون تومان يا 26 ميليون تومان آيا اين‌گونه هزينه‌‌ها از محل بيت‌المال در شرايط تحريم و در شرايطي كه رئيس‌جمهور مي‌گويد خزانه خالي است و شعار اقتصاد مقاومتي مي‌دهد با عقل و تدبير همخواني دارد؟

9- ميلياردها ريال صرف احداث مركز ملي آيروديناميك و انرژي باد شده كه هنوز به اتمام نرسيده چرا؟ آيا مصرف اعتبارات مربوط به تكميل اين مركز صرف ايجاد اتاق‌هاي چند منظوره مهر و محبت يا بوستان‌سازي نشده است؟ كدام ناظري به عنوان ذيحساب يا حسابرس ديوان پاسخ چنين پرسشي را مي‌داند؟

10- مركز تحقيقات پرورش آبزيان با ميلياردها ريال هزينه در سازمان ايجاد شده است. پرسش اين است كه آيا ساختن يك گودال با عمق 5 متر و با ابعاد 50 در 7 متر كه ظرفيت 8000 مترمكعب آب داشته باشد را مي‌توان درياچه با دو جزيره ناميد؟ اصلا مگر در كشور سازماني به نام سازمان شيلات و شركتي به همين نام نداريم؟

11- با صرف ميلياردها ريال مركزي به نام تحقيقات شير و فرآورده‌هاي لبني راه انداخته‌اند كه در حالت يك سوله كوچك است به‌نام گاوداري و آيا شير و فرآورده‌هاي لبني تاكنون در اين كشور تجاري‌سازي نشده كه اين مركز اسما با 70 درصد و عملا با زير 50 درصد پيشرفت فيزيكي كلي بودجه و اعتبارات سازمان را به خود مصروف نموده است؟

12- ميلياردها ريال از بودجه سازمان صرف مركزي شده به‌نام مركز تحقيقات پرورش طيور ارگانيك، كلي هزينه شده تا يك مرغداري كوچك راه‌اندازي شود محيط‌زيست جلويش را گرفته و فعاليت آن متوقف شده. چندين ميليون فاكتور را مي‌گويند به‌نام مرغداري نزنيد پس به چه نامي و با چه عنواني قرار است به هزينه منظور ‌شود؟

اكنون با توجه به مراتب 12گانه فوق كه 12 مسير بحراني هزينه عملكرد مديريت را در سازمان نشان مي‌دهد، پرسش اين است كه روايت واحدهاي نظارتي بر چنين عملكردي چيست؟ 

ديوان محاسبات در سازمان مستقر است. در اتاقي كه مجهز به مبلمان كذا و سيستم صوتي و تصويري LED و كلي برو و بيا آيا حسابرسان ديوان در اين سازمان به وظيفه نظارتي خود به نحو احسن عمل مي‌كنند؟ خروجي چنين حسن عملي چيست؟

آيا سازمان را شورا يا هيئت اداره مي‌كند يا آن طور كه گفته مي‌شود تيم سيستاني و بلوچستاني‌ها كه حتي كارگر و باغبان بوستان‌هاي سازمان را هم از آن استان مي‌آورند، مديريت مي‌شود. آيا دستگاه‌هاي نظارتي ما نمي‌توانند صحت و سقم مراتب فوق را بررسي كنند؟ چه چيز مانع است؟ اگر اراده‌اي نيست بايد پرسيد چرا و اگر هست، بسم‌الله.