سوغات مرگبار یارانه‌ها پس از هدفمندی!

به گزارش پارس ، مهندس داود براتی در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه در سال های اخیر آمار حوادث گازشهری نظیر نشت گاز، آتش سوزی و انفجار ناشی از آن به شدت در حال افزایش است، گفت: در این رابطه سیستم انتقال و توزیع گازشهری از مهم ترین کانون های خطر در اماکن شهریست که در مسیر اجرای طرح هدفمندی یارانه ها، با رویکردی غیراصولی و در تعارض با اصول و موازین ایمنی، تغییرات شگرف و غیرمنطقی را به خود دیده است به نحوی که موتورخانه های مرکزی امروزه با پکیج، آبگرمکن و بخاری های گازسوز در واحد هایی که عمدتا دارای سطح زیربنای کم و متعلق به اقشار کم درآمد است، جایگزین شده است.

داود براتی

وی اضافه کرد: از سوی دیگر نیز حجم لوله کشی گاز در ساختمان ها چندین برابر و به همان نسبت ریسک ها و مخاطرات در مجتمع های مسکونی تشدید شده و افزایش قابل توجهی پیدا کرده که این امر متاسفانه همچنان به سمت و سوی تهدید جدی برای ایمنی در شهرها حرکت می کند.

براتی ضمن انتقاد شدید از نحوه نصب کنتورهای گاز تفکیک شده در ساختمان های مسکونی گفت: اوج شاهکار علمی، فنی و ایمنی مرتبط با موضوع، نصب و جانمائی کنتور های گاز در بدترین شرایط ممکن یعنی پاگرد ها، پلکان ها، طبقه همکف، در مسیر خروج اضطراری و زیرزمین ها است که باید پرسید با کدام توجیه علمی و منطقی چنین اقداماتی انجام شده و از آن بدتر چگونه چنین مواردی به تایید رسیده است.

این کارشناس ایمنی و آتش سوزی در اظهاراتی طنزآمیز گفت: شاید دستاندرکاران این طرح، الگوی خود را از پالایشگاه ها الهام گرفته و مجتمع های مسکونی و تجاری را با حجم بالایی از خطوط گاز شهری و جانمائی غیراصولی وسایل پرخطری از قبیل پکیج، آبگرمکن، شومینه، بخاری، اجاق گاز و روشنائی گاز همچون یک پالایشگاه فرض کرده اند!

براتی با بیان اینکه به نظر می رسد همزمان با افزایش قیمت حامل های انرژی، جان انسان ها در طرح هدفمندسازی یارانه ها ارزش خود را از دست داده است، به ایسنا گفت: متاسفانه در مجتمع هایی که شامل تعدادی بلوک ساختمانی است و هر بلوک نیز ۲۰ تا ۲۵ واحد مسکونی دارد که هر بلوک صرفا یک پلکان خروج دارد، طبقه پیلوت محل تخلیه کلیه معابر خروج از طبقات است و درست در این محل تا ۲۰۰ عدد و حتی بیشتر از آن، کنتور گاز در مجاورت پلکان ها یا در موقعیت های مشابه خطرآفرین نصب شده که باید پرسید چنین اقداماتی با کدام کدها، مقررات ایمنی و استانداردهای معتبر همخوانی دارد و قابل توجیه است.

این کارشناس ایمنی و آتش سوزی اضافه کرد: در صورت حریق یک خودرو در پارکینگ چنین مجتمع هایی و در مجاورت کنتورهای گاز، انتقال حرارت و شعله به ده ها کنتور گاز شهری صحنه ناگوار و پرمخاطره ای را به دنبال خواهد داشت.

براتی با بیان اینکه حتی تصور چنین حوادثی نیز موجب نگرانی و تشویش خاطر است، به ایسنا گفت: در صورت وارد شدن صدمه و آسیب به لوله کشی گاز، براثرعملیات ساختمانی، تعمیرات یا سوراخ کاری با دریل در شرایطی که کنتورها تفکیک شده اند ریسک بالائی وجود دارد که متاسفانه با سطح تعمیق و تدقیق لازمه مورد توجه نبوده است.

وی با اشاره به وقوع احتمال وقوع زلزله در پایتخت و دیگر شهرهای حادثه خیز کشور گفت: آیا دستاندرکاران این طرح تاکنون به یکی از مهمترین آثار ثانویه زلزله احتمالی در شهرها یعنی نشت گاز، آتش سوزی و انفجار ناشی از آن توجه کرده اند، چرا که مجتمع های مسکونی و تجاری که کنتورهای گاز در آن تفکیک شده به هنگام حوادث همچون پالایشگاهی بی دفاع در زمان بروز زلزله خواهند شد و تلفات انسانی، صدمات و خسارات مالی را افزایش قابل توجهی خواهند داد، همان طور که تجربه جهانی در وقوع زلزله ها نیز بیانگرآن است که این گونه ریسک ها در زمان بحران، تاثیر به سزایی در افزایش و تشدید خسارات جانی و مالی داشته است.

براتی یکی دیگر از معایب حذف موتورخانه های مرکزی و تفکیک کنتورهای گاز را چند برابرشدن به کارگیری وسایل گازسوز در مجتمع های مسکونی دانست و افزود: این امر سبب افزایش قابل توجه تعداد دودکش ها و تشدید ریسک نشت گاز سمی مونو اکسیدکربن شده و علاوه بر اینکه سبب مرگ و مسمومیت شمار زیادی از شهروندان می شود، مشکلات زیست محیطی در زمینه آلودگی هوا را نیز به دنبال دارد.

این کارشناس ایمنی و حریق با ابراز احساس نگرانی از تداوم تفکیک کنتورها که به طور فزاینده ای شیب ریسک حوادث گاز شهری، در مجتمع های مسکونی و تجاری را افزایش داده است، اظهارکرد: اگر با نگاهی منطقی و همه سونگر به عوامل موثر در این رویکرد غیراصولی در تفکیک کنتورهای گاز توجه شود، مشاهده می شود که مبحث سوم مقررات ملی ساختمان تاکید بر اجرای معابر خروج ایمن در ساختمان ها دارد و در نقطه مقابل مبحث هفدهم مقررات ملی ساختمان در جانمائی کنتورهای گاز در شرایط پر مخاطره از جمله در مسیر خروج از ساختمان ها مسکوت است.

وی سازمان نظام مهندسی ساختمان را متولی نظارت بر طراحی و اجرای اصولی لوله کشی گاز دانست و گفت: به نظر می رسد متاسفانه تولیدکنندگان وسایل گازسوز که از رشد قابل توجه در مصرف وسایل گازسوز از قبیل پکیج، آبگرمکن و بخاری، پس از اجرای طرح هدفمندی و تفکیک کنتورها، منتفع شده اند و به ایمنی جان مصرف کنندگان توجهی ندارند.

براتی اضافه کرد: شرکت ملی گاز که مهمترین نقش در سیاست گذاری و راهبرد توسعه شبکه گاز شهری با لحاظ مهمترین فاکتور یعنی حفاظت از جان مصرف کنندگان را دارد، مسئولیت کنترل و نظارت بر طراحی و اجرای اصولی شبکه گاز شهری را به سازمان نظام مهندسی تفویض کرده است.

این کارشناس ایمنی و حریق، یکپارچه نبودن ساختار آتش نشانی ها در کشور را نیز مورد انتقاد قرار داد و به ایسنا گفت: جای خالی سازمان ملی ایمنی و آتش نشانی کشوری که بتواند در این موارد نقش بازدارنده و هماهنگ کننده در رعایت اصولی مولفه های ایمنی را ایفا کند، همچنان خالیست.

طرح تفکیک کنتورها متوقف شود

براتی با اشاره به تجریه بیش از ۳۰ ساله اش در عرصه های ایمنی و آتش نشانی، پیشنهاد کرد: برای اصلاح روش ها و ارتقای سطح ایمنی در اماکن شهری، ابتدا به فوریت، طرح تفکیک کنتور ها متوقف و مورد بازنگری جدی قرار گرفته و روش ها و رویکرد فعلی نیز اصلاح و در راستای کاهش ضرایب ناایمنی در اماکن شهری اقدام شود.

این کارشناس ایمنی و آتش سوزی با اشاره به ساختمان هایی که قبلا بر اساس طرح تفکیک کنتورها ساخته شده اند، نیز گفت: در این ساختمان ها نیز سیستم های ایمنی قطع خودکار گاز و هشداری پیش بینی شود و برای تشویق مصرف کنندگان به منظور نصب و بکارگیری آن تسهیلات حمایتی منظور شود.

وی با تاکید براینکه باید در حداقل زمان ممکن مقررات ملی ساختمان و سایر ضوابط مرتبط با موضوع که دارای کاستی های اساسی است، توسعه یافته و تکمیل شود، خاطرنشان کرد: آنچه که بدیهیست این است که در صورت تداوم وضعیت نابسامان و ناهنجار موجود باید در زمینه افزایش ریسک ها و مخاطرات گاز شهری در اماکن شهری خود را سهیم دانسته و جوابگو باشیم.

وی ابراز امیدواری کرد با خردجمعی، مشارکت پذیری و تقدم رویکرد ایمنی محوری و با توجه بر اینکه گاز شهری از مهمترین کانون های خطر در شهر تهران محسوب می شود، رویه و رویکرد تفکیک کنتورها در مجتمع های مسکونی و تجاری اصلاح شود.