اعلام نتایج مطالعات بارورسازی ابرها

به گزارش پارس ، محمدتقی زمانیان در گفتگو با مهر با بیان اینکه آمار میزان بارش معمولا سالیانه محاسبه می شود، افزود: سال بارش از اول مهرماه تا آخر شهریور سال بعد است.

معاون توسعه و پیش بینی سازمان هواشناسی با اشاره به میزان بارش در کشور اظهار داشت: بر اساس اطلاعات موجود استان های یزد، گلستان، کرمان، خوزستان، اصفهان، کهگیلوبه و بویراحمد بیش از ۱۱۰ درصد میانگین بارندگی داشتند.

وی این استان را با بالاترین میزان بارندگی توصیف کرد و ادامه داد: میانگین بارش برای استان های یزد ۱۱۰ درصد، گلستان ۱۱۸ درصد، کرمان ۱۱۳ درصد، خوزستان ۱۱۵ درصد، اصفهان ۱۱۴ درصد و کهگیلوبه و بویر احمد ۱۱۲ درصد بوده است.

بارندگی در حد میانگین

زمانیان با اشاره به استان هایی که دارای بارندگی در حد متوسط، خاطر نشان کرد: استان هایی که بارندگی آنها در حد میانگین است شامل استان های آذربایجان غربی، چهارمحال و بختیاری، آذربایجان شرقی، مازندارن، فارس، خراسان رضوی، ایلام، اردبیل و لرستان می شود.

به گفته وی میانگین بارندگی این استان ها بین ۹۰ تا ۱۱۰ درصد است.

استان هایی با کمترین میانگین بارش

وی اضافه کرد: میانگین بارش در برخی از استان های کشور کمتر از ۹۰ درصد است که استان های سمنان، خراسان شمالی، کردستان، هرمزگان، کرمانشاه، مرکزی، زنجان، قزوین، بوشهر، تهران، البرز، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی را شامل می شود.

زمانیان تاکید کرد: همدان در میان استان های کشور کمترین میزان بارندگی را داشته است.

وضعیت بارش در کل کشور

معاون توسعه و پیش بینی سازمان هواشناسی به وضعیت متوسط بارش در کل کشور اشاره کرد و گفت: متوسط بارندگی از اوایل سال ۹۱ تا روز سه شنبه ۱۲ مردادماه ۲۱۹ میلیمتر بوده است که نسبت به سال گذشته که ۲۱۹ میلیمتر بوده میزان متوسط بارش افزایش داشته است.

وی در عین حال خاطر نشان کرد: میزان بارندگی نسبت به میانگین بلند مدت ۲۲۸.۶ میلیمتر بوده است که بارش نرمال را نشان می دهد.

دلیل بارش های ناگهانی

زمانیان در خصوص بارش های ناگهانی در منطقه ای مانند بارندگی اخیر سیستان و بلوچستان، توضیح داد: این نوع بارندگی تغییرات آب و هوایی نیست بلکه آب و هوای متغیر است.

وی با تاکید بر اینکه این نوع بارندگی طبیعی است، یادآور شد: معمولا این نوع بارش برای بخش های جنوب شرقی ایران حتی برای استان های هرمزگان به دلیل تیخیر زیاد ناپایداری جوی پیش بینی می شود.

زمانیان با بیان اینکه از اول هفته جاری در قسمت های جنوب شرقی استان فارس بارندگی داشتیم، افزود: جو ناپایدار برای استان های کرمان، بخش هایی از هرمزگان و سیستان و بلوچستان تا پایان هفته وجود دارد.

بارور سازی ابرها

وی با اشاره به پروژه کلان امکان سنجی بارور سازی ابرها در پژوهشکده سازمان هواشناسی، اظهار داشت: برخی از مسئولان کشور بر این باورند که با دریافت آب از جو می توان میزان بارندگی را افزایش و خشکسالی را کاهش دهند. در این راستا اقدام به مطالعات امکان سنجی بارور سازوی ابرها در دستور کار قرار گرفت.

وی هدف از بارور سازی ابرها را تعدیل هوا دانست و افزود: تا زمانی که نتایج این مطالعات مشخص نشود نمی توان اعلام کرد که تعدیل آب و هوا و بارور سازی ابرها در کدام مناطق کشور از نظر علمی کار صحیح و مقرون به صرفه است.

نحوه بارور سازی ابر

زمانیان با اشاره به نحوه باروری سازی ابرها توضیح داد: توده هوای مرطوبی که از سمت مدیترانه به سمت شرق حرکت می کند به محض ورود به کشور کوه های زاگرس مانعی برای این توده هوا است و باعث می شود که هوای مرطوب فراروی و شروع به بالا رفتن کند. به دلیل وجود هوای سرد در ارتفاعات رطوبت ابر افزایش می یابد و زمانی که رطوبت آن به ۱۰۰ درصد برسد ابر تشکیل خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه از این رو ۴۰ تا ۴۵ درصد ابرها در کشور تشکیل می شود، اضافه کرد: زمانی که ابر تشکیل شد ممکن است در جایی بارندگی داشته باشد ولی می شود به صورت مصنوعی ابر را ناپایدار کرد.

زمانیان اضافه کرد: بارور سازی ابر در گرو استفاده از ذراتی است که ذرات آب را به هم بچسباند ذره کوچکی از نمک حدود ۱۰۰ هزار قطره را به هم می چسباند و تبدیل به دانه درشتی خواهد کرد و با وزن خودش قبل از آنکه در مسیر تبخیر شوند به زمین برساند.

وی یکی از اقدامات بارور سازی ابرها را در ناپایدار کردن آنها در همگام عبور از کشور دانست و گفت: ابرهایی که تشکیل می شوند و یا از کشور عبور می کنند با استفاده از ذرات بدید نقره قطره های آب به هم چسبانده و تبدیل به باران می شود.

زمانیان مشابه این وضعیت را در هنگام رعد و برق دانست و افزود: زمانی که رعد و برق اتفاق می افتد میدان قدرتمند الکتریسیته ساکن در ابر تشکیل می شود این میدان الکتریکی موجب خواهد شد که قطره های آب به هم بچسبند و پس از رعد و برق، باران درشت و زیادی ببارد. این کار نیز به صورت مصنوعی ایجاد می شود.

معاون توسعه و پیش بینی سازمان هواشناسی خاطر نشان کرد: در این پروژه کلان در خصوص اینکه چه زمانی ابر وجود دارد، در چه مناطقی می توان اقدام به بارور سازی کرد و باروری سازی ابرها چه پیامدهایی دارد در حال مطالعه است و نتایج آن برای وزارت نیرو که بهره بردار اصلی نتایج این طرح است، عرضه خواهد شد.

وی ابراز امیدواری کرد که نتایج این تحقیقات تا پایان سال جاری عرضه شود.

تجربیات سایر کشورها

زمانیان، با تاکید بر اینکه کشورهای زیادی از روش باور سازی استفاده کرده اند، اظهار داشت: برخی از کشورها از این روش برای افزایش بارش استفاده کردند ولی غالب کشورهایی که از این روش استفاده کردند برای تعدیل آب و هوا بوده است.

وی ادامه داد: مثلا در بهار که دارای ابرهای ناپایداری است شاهد بارش تگرگ هستیم که می تواند گل ها را از بین ببرد از این رو یکی از کارهایی که برای تعدیل آب و هوا انجام می شود این است که بارش تگرگ تبدیل به بارش باران شود.

این مقام مسئول ادامه داد: در مکانهای کوهستانی که پوشش گیاهی مناسبی ندارد بارش باران موجب جاری شدن سیل می شود و این خسارت زیادی وارد می کند که با بارور سازی ابر سعی می شود که بارش با تاخیر رخ دهد تا باران در دشت های کشاورزی ببارد.

زمانیان کاهش مه بر سطح زمین را از دیگر اقدامات بارور سازی ابرها ذکر کرد و یادآور شد: در کشورهایی که اقدام به بارور سازی ابرها می شود بیشتر برای تعدیل آب و هوا است تا استحصال آب.