دلایل طلاق ایرانی‌ها؟

به گزارش پارس به نقل از روزنامه تهران امروز، بر اساس اعلام رسمی سازمان ثبت احوال کشور هر ساعت ۱۶ طلاق در کشور به ثبت می رسد. این رقم از آنجا نگران کننده است که در سال ۹۱ هم آمار طلاق نسبت به سال گذشته اش بیش از ۷درصد رشد داشته است.

بررسی آمار ۱۰سال گذشته طلاق در کشور هم نشان می دهد که این آمار همیشه رو به افزایش بوده است. همین موضوع موجب نگرانی خانواده ها و کارشناسان شده است. اما واقعا چه شده که خانواده های ایرانی تا این اندازه تن به طلاق داده اند. طلاقی که تا سال ها جزو خط قرمزهای خانواده ها به حساب می آمد چرا زیاد شده است؟ ضرب المثل عروس باید با لباس سفید به خانه بخت برود و با لباس سفید برگردد انگار این روزها دیگر کشش گذشته را ندارد.

امیرهوشنگ مهریار، مشاور خانواده و روانشناس برجسته درباره طلاق می گوید: درگذشته در کشورهایی مانند ایتالیا طلاق به دلیل مخالفت کلیسا ممنوع بود اما جریان نوگرایی کار خود را کرده و تغییر بزرگی در این مقوله طلاق به وجود آورد. طلاق یکی از پروسه هایی است که به صورت ۱۰۰درصد ریشه کن نخواهد شد زیرا در جامعه ای که ازدواج وجود دارد باید انتظار طلاق نیز در آن وجود داشته باشد. همچنین با تغییراتی که در جامعه صورت گرفته و انگ و خطرات آن کم می شود، به طبع طلاق نیز آسان تر خواهد شد.

او می گوید: وقتی زوج ها احساس می کنند با هم ماندن ارزشی ندارد از هم طلاق می گیرند. به اعتقاد این استاد دانشگاه، سابقا فشارهای خانوادگی و اقتصادی و اجتماعی باعث می شد که زن و شوهر مجبور به ادامه زندگی شوند اما این روزها با توجه به اشتغال همزمان مرد و زن دیگر این فشارها هم وجود ندارد. دکتر مهریار ادامه می دهد: اگر بگوییم با طلاق خانواده ایرانی از هم خواهد پاشید اغراق آمیز است ولی طبیعی است که با افزایش طلاق ها خانواده در ایران تغییر شکل بدهد.

مهریار برای گسترش طلاق در ایران دلایل متعددی دارد و می گوید دست به دست دادن این عوامل باعث شده آمار طلاق طی ۱۰سال گذشته افزایش پیدا کند.

به اعتقاد مهریار، خیانت یکی از عواملی مهمی است که اعتماد را از یک زندگی خواهد گرفت و بیشتر مردها هستند که خیانت می کنند، این روزها بیشترین مراجعه زن ها به مطب ها روانشناسی حس خیانت از طرف مردهاست؛ خیانتی که گاهی پای زن دیگری را هم وسط می کشد.

این استاد دانشگاه ادامه می دهد: در ایران آمار رسمی در مورد انواع خیانت در دست نیست. آمارهای غیررسمی هم غیرقابل اعتماد هستند.

* خشونت علیه زنان

مهریار دومین عامل گسترش طلاق طی ۱۰سال گذشته را خشونت می داند و می گوید: خشونت علل مختلف دارد و بیشتر از طرف مردها صورت می گیرد. اگر مردی خشن باشد، با همسر و فرزندان خود به مشاجره پرداخته و همیشه این تنش در خانواده وجود دارد. زن هم چون چاره ای ندارد مجبور به ساختن است. حتی احتمال دارد مرد مشکلاتی که در جامعه دارد را با دعوا در خانه بروز دهد.

در این مورد هم اگر انتظارات عاطفی برآورده نشود به گفت وگو و خشونت های لفظی و بدنی تبدیل می شود. در این قبیل موارد به دلیل قدرت بدنی مردها، زن صدمه بیشتری می خورد. زن ها هم از خشونت های غیرمستقیم مانند قهر کردن، گوشه و کنایه زدن، کوچک کردن شخصیت و خانواده مرد، فحاشی و ناسزاگویی و… بیشتر استفاده می کنند که منجر به عصبانیت و تحریک مرد می شود. زن ها در جوامع مانند ما که سنتی و مردسالاری است از این سلاح بیشتر استفاده می کنند تا با شوهرشان در بیفتند.

* اقتصادی و فقر

مهریار سومین عامل را به موضوعات اقتصادی ربط می دهد. او می گوید: وقتی که دو نفر باهم زندگی می کنند انتظاراتی از یکدیگر دارند. زن ها از شوهر خود انتظارات مالی دارند. وقتی نیازهای آنها برآورده نمی شود و مرد برای زن امنیت اقتصادی را فراهم نمی کند، طبیعتا زن تحت فشار قرار می گیرد و بعد از چندی با دعوا و برخوردها و ارزش اولیه ازدواج از دست می رود. اگر زن از لحاظ طبقه اجتماعی و اقتصادی بالاتر از مرد باشد و شوهرش انتظارات بالای او را برآورده نکند، پشیمانی زن را به همراه خواهد داشت و به طلاق یا خیانت می انجامد.

* بزهکاری

این استاد دانشگاه به موضوع بزهکاری هم اهمیت زیادی می دهد. او معتقد است که بزهکاری در ازهم پاشیدگی خانواده بسیار موثر است. به گفته وی، نمونه ساده بزهکاری در جامعه ما اعتیاد است به همین دلیل توضیح می دهد: علاوه بر آن بزهکاری هایی وجود دارد که پیامدهای قضایی داشته و در اکثر موارد مرد به زندان می رود.

در برخی موارد ممکن است بزه یک مرد کشف نشود ولی زمانی که زن بفهمد همسرش از چه راهی امرار معاش کرده و به قول معروف نان بر سر سفره او می آورد اگر اصیل و خانواده درستی باشد مسلما نمی تواند با آن مرد کنار آمده و زندگی کند.

به گفته دکتر مهریار بزهکاری در متلاشی شدن خانواده ها به شخصیت زن و شوهر بستگی دارد. مردی یا زنی که برای پول با افراد دیگر رابطه برقرار می کند نیز یک نوع بزه محسوب می شود.

* تغییر نسل

مهریار پنجمین و آخرین عامل طلاق طی سال های گذشته را تغییر نسل و گذر جامعه از زندگی سنتی به مدرن می داند. او می گوید در این تغییر نسلی حتی پدرها و مادرها هم گاهی از طلاق فرزندانشان حمایت می کنند و آنها را تحت حمایت خودشان می گیرند درحالی که در گذشته اصلا چنین چیزی مرسوم نبود و اگر دختری حتی به عنوان قهر از خانه شوهر خارج می شد در خانه پدری یا جایی نداشت و یا به شدت مواخذه می شد.

مهریار در ادامه می گوید البته نمی توان با یک نسخه کلی، تمامی طلاق ها یا عوامل متزلزل کننده ستون خانواده را از بین برد و با یک عصای جادویی آن را حل کرد. هر عاملی در بستری خاص باعث طلاق شده است. پس باید ریشه یابی درست انجام شود و خیلی ساده اندیشانه است که بگوییم می توان با یک راه حل کل مشکلات یک خانواده را از بین برد یا از تزلزل خانواده جلوگیری کرد. دکتر مهریار معتقد است پیشگیری در عین حال که لازم و ضروری به نظر می رسد خیلی هم مشکل است. زیرا هر خانواده موقعیت و شرایط خود را دارد که نمی توان آن را به جامعه تعمیم داد.