صالح قاسمی
روز ملی جمعیت، مسؤولین، غفلت یا تغافل؟
بر اساس اعلام کارشناسان جمعیت‌شناس و جمعیتپژوه ملی و بین‌المللی، بحران تحولات جمعیتی و سونامی سالمندی ایران در حال شکل‌گیری است و در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران پایین‌ترین نرخ باروری جهان اسلام را داراست.
به گزارش پارس نیوز، صالح قاسمی نوشت: چند روز دیگر، سیام اردیبهشت سالروز ملی جمعیت است و دقیقا هفت سال پیش بود که هشدارهای رهبر حکیم و بصیر انقلاب اسلامی(مدظلهالعالی) درباره تحولات نگران‌کننده و روند سالمندی جمعیت آغاز شد تا جایی که در سیام اردیبهشت 1393 سیاست‌های کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری(مدظلهالعالی) بطور رسمی به روسای محترم سه قوه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شد، در حالیکه رصد آماری تحولات جمعیت کشور و پژوهش های میدانی موجود حاکی از این است که می‌توان سیاست های کلی جمعیت را مظلوم‌ترین و مغفول‌ترین سیاست‌های کشور دانست.
در شرایط کنونی پنج سال از ابلاغ قانونی سیاست‌های کلی جمعیت و مطالبه اصلاح سیاست تحدید نسل و تاکید بر ضرورت عزم ملی همه نهادهای نظام اسلامی مبنی بر ارتقای الگوی فرزندآوری و تکثیر نسل می‌گذرد ولی در نهایت تاسف بر اساس اعلام کارشناسان جمعیت‌شناس و جمعیتپژوه ملی و بین‌المللی، بحران تحولات جمعیتی و سونامی سالمندی ایران در حال شکل‌گیری است.
در حالیکه میانگین نرخ باروری ایران‌اسلامی در سال 1365 حدود 5/6 فرزند به ازای هر زن بود، اما در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران با نرخ باروری حدود 8/1 فرزند به ازای هر زن، پایین‌ترین نرخ باروری جهان اسلام را داراست.
همچنین برآمده از نتایج سرشماریهای رسمی کشور، نرخ رشد جمعیت ایران از 9/3 درصد در سال 1365 به 24/1 درصد در سال 1395 سقوط کرده است و با توجه به روند تحولات کنونی جمعیت، تداوم سیر کاهش نرخ رشد جمعیت بدیهی و قطعی است.
لازم به ذکر است منطبق با آمارهای منتشر شده سازمان ثبت احوال کشور، تعداد موالید در کشور طی یک روند کاهشی از 1.570.000 تولد در سال 1394 به 1.420.000 تولد در سال 1397 کاهش پیدا کرده است و بر اساس الگوهای آیندهنگاری تحولات جمعیت، روند نزولی تعداد تولدها طی سالهای آتی نیز همچنان ادامه خواهد داشت.
نکته قابل تامل دیگر اینکه تغییرات قابل ملاحظهای در دو گروه سنی 14-0 ساله و 64-30 ساله رخ داده است. جمعیت گروه سنی 14-0 ساله از 5/45 درصد در سال 1365 به 24 درصد در سال 1395 کاهش یافته و جمعیت گروه سنی 64-30 ساله نیز از 1/25 درصد در سال 1365 طی سه دهه به 8/44 درصد در سال 1395 افزایش یافته است. به عبارت دیگر جمعیت گروه سنی 30 سال به بالا روند افزایشی خود را با سرعت زیادی ادامه میدهد و این به معنی حرکت ساختار سنی کشور بسوی سالمندی قطعی است. به این ترتیب جمهوری اسلامی ایران در سرعت گذار دموگرافیک و سیر سالمندی رتبه سوم جهانی را از آن خود کرده‌است.
بدیهی است با توجه به اهمیت ایدئولوژیک و استراتژیک مقوله راهبردی تحولات جمعیت در آینده نظام تمدن ساز جمهوری اسلامی ایران و به ویژه پیرو مطالبات موکد و مکرر مقام معظم رهبری(مدظلهالعالی) و در پنجمین سالگرد روز ملی جمعیت، بسی بایسته و ضروری است همه نهادهای نظام اسلامی اعم از وزارتخانه های دولت جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و غیره در مسیر تحقق اهداف کلان سیاست‌های مغفول جمعیت با جدیت و بسیج همه امکانات خود و با قید دقت و سرعت به رسالت ملی و قانونی خود در دو ساحت اجرا و نظارت عمل نمایند و بر اساس متن صریح نامه ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت، موظف هستند بطور مستمر گزارش عملکرد خود را ارائه نمایند.
در اینجا لازم میدانم بخشی از بیانات بسیار گویا و تامل برانگیز رهبر معظم انقلاب اسلامی(مدظلهالعالی) را بازگو نمایم. معظم له می فرمایند: یکی از خطراتی‌که وقتی انسان درست به عمق آن فکر می‌کند، تن او می‌لرزد، این مسئله جمعیت است. مسئله جمعیت را جدی بگیرید. جمعیت جوان کشور دارد کاهش پیدا می‌کند. به جایی خواهیم رسید که دیگر قابل علاج نیست. یعنی مسئله جمعیت از آن مسائلی نیست که بگوییم حالا ده سال دیگر فکر می‌کنیم. نه اگر چند سال بگذرد، وقتی نسل‌ها پیر شدند، دیگر قابل علاج نیست. باید این گناه مسئولین کشور را جبران کنیم و فرهنگ‌سازی نماییم. جلسه‌ای بگذارید و هزار نفر از نخبگان را دعوت و موضوع را تبیین و اهمیت آن را اعلام کنید که کشور و اسلام را این مسئله تهدید می‌کند. با مردم و صداوسیما صحبت کنید و مکرر هم بگویید و مسئولین کشور هم باید این موضوع را تکرار کنند. (بیانات معظم له در دیدار با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ 1392/09/19)
معظم له همچنین در نامه ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت مرقوم فرمودند: ضروری است با هماهنگی و تقسیم کار بین ارکان نظام و دستگاه‌های ذیربط در این زمینه، اقدامات لازم با دقّت، سرعت و قوّت صورت گیرد و نتایج رصد مستمر اجرای سیاست‌ها گزارش شود.
به این ترتیب سوالی که بطور جد قابل طرح است اینکه؛ با وجود گذشت پنج سال از ابلاغ قانونی سیاست های کلی جمعیت و مطالبه مکرر رهبر معظم انقلاب اسلامی(مدظلهالعالی) از سرنوشت این سیاست‌ها، چرا مسئولین قوای سه‌گانه و مجمع تشخیص مصلحت، هیچ اقدام محسوسی برای تحقق اهداف جمعیتی نظام اسلامی انجام ندادهاند و اگر اقدام قابل ذکری دارند چرا حتی یک گزارش در این رابطه ارائه نکردهاند؟
سوال تامل برانگیز این است که، آیا مسئولین و مخاطبان سیاست های کلی جمعیت مبتلی به کدامیک هستند؛ غفلت، تغافل و یا ....
و آیا هر یک از گزارههای غفلت، تغافل و یا ...... در نتیجه و آثار نگران کننده سالمندی جمعیت کشور تفاوتی دارد؟
ارسال نظر