هر خانواده ایرانی، یک شناسنامه ژنتیک!

به گزارش پارس ، دکتر سیروس زینلی، مدیرعامل شرکت زیست فناوری سازنده این کارتها در گفت و گو با ایسنا درباره کاربردها و فواید کارت نگهداری خون و دی ان آ گفت: کارت نگهداری خون و « دی ای آ» برای نگهداری طولانی مدت، تخلیص سریع و انتقال مطمئن نمونه های خون یا دی ان آ در شرایط دمای اتاق و بدون نیاز به فریزر یا دماهای زیر صفر درجه کاربرد دارد. زمانی که نمونه خون روی کارت قرار می گیرد، پاتوژنها غیر فعال می شوند و پس از لیز سلولی، « دی ان آ» در بافت کارت تثبیت شده و از تخریب شدن آن جلوگیری می شود. بدین ترتیب در زمانهای مورد نیاز نمونه های با ارزش دی ان آ را با کیفیت عالی در اختیارخواهید داشت و در زمان لازم می توانید به راحتی از دی ان آ مربوطه استفاده کنید. در ضمن می توان دی ان آ خالص شده را مستقیماً یا با اضافه کردن ماده رنگی به کارت اضافه کرد.

وی خاطرنشان کرد: امروزه نگهداری یا ارسال خون و DNA افراد برای موارد تشخیصی و تحقیقی به امری ضروری در دنیا بدل شده و دانشمندان روزانه صدها هزار بلکه میلیون ها نمونه خون را جهت تخلیص DNA از بیماران و افراد مختلف دریافت کرده یا به مراکز دیگر ارسال می کنند. ارسال خون به صورت معمول پردردسر، خطرناک و با مشکل مواجه است. احتمال آلوده بودن خون، مقررات خاص گمرکی و دهها دلیل دیگر ارسال نمونه و یا نگهداری آنها را با مشکل مواجه کرده است.

زینلی تصریح کرد: در حال حاضر در بعضی از کشورها خون تک تک افراد خانواده در دو محل مختلف نگهداری می شود تا در صورت بروز سانحه، آدم ربایی، قتل، گم شدن و دهها دلیل دیگر به عنوان عامل بسیار مطمئن جهت تعیین هویت، انگشت نگاری DNA تشخیصی و حتی تحقیقاتی مورد استفاده قرار گیرد.

به گفته وی، هر روزه DNA انسانها برای تحقیقات، تشخیص و تعیین هویت در مواردی مانند بررسی برای بیماری های ژنتیکی، زلزله، سونامی، سقوط هواپیما، سیل و امثالهم مورد استفاده قرار می گیرد.

زینلی در پاسخ سوالی درباره ضرورت نگهداری نمونه خون بیماران در مراکز درمانی گفت:

نگهداری نمونه خون بیماران در بیمارستانها و درمانگاه ها و مطب پزشکان یکی از ضروری ترین مسائلی است که اکثر پزشکان جستجوگر و محقق با آن مواجه هستند ولی نگهداری خون بیماران به صورت وسیع بسیار مشکل، پردردسر و پرهزینه می باشد.

بسیاری از پزشکان مخصوصا پزشکان متخصص و پزشکان شاغل در بیمارستانهای کودکان می دانند که نمونه خون و DNA بیماران آنها گنجینه تحقیقاتی و تشخیصی محسوب شده و در بسیاری از موارد با فوت بیمار این گنجینه گرانبهای تحقیقاتی از دست می رود. ولی اگر بتوان به صورت راحت، ارزان و مطمئن نمونه خون یا بیماران خود نگهداری کرد، آنگاه می توان از این مجموعه با ارزش جهت کاربرد تشخیصی و تحقیقی سود برد.

وی خاطرنشان کرد: در آینده نه چندان دور تعیین توالی کل یا بخش وسیعی از ژنوم یک فرد با هزینه بسیار کم قابل انجام خواهد بود.

مثلا در انجام اولین پروژه ژنوم انسان NIH آمریکا ۳.۵ میلیون دلار هزینه کرد. چند سال بعد شرکت سلرا آنرا با ۲۵۰ میلیون دلار انجام داد.

هم اکنون چنین کاری با کمتر از ۵۰ هزار دلار قابل انجام است و به زودی به رقم ده هزار و چند سال دیگر با هزار د لار.

در چنین شرایطی نگهداری نمونه DNA بیماران یک سرمایه گذاری با ارزش برای پزشکان و خانواده ها خواهد بود.

زینلی درباره فواید نگهداری نمونه خون و DNA برای خانواده ها نیز گفت: در بحث بیماری های ژنتیکی و سرطان ها در بسیاری از موارد خانواده هایی را شاهد هستیم که با این گونه پاسخ ها از طرف پزشکان متخصص مواجه می شوند که اگر از فرزندتان خون، DNA یا هر ماده بیولوژیک مانند بند ناف و… نداشته باشید نمی توانیم کاری انجام دهیم و یا ای کاش قبل از مرگ فرزندتان مراجعه می کردید و از وی خون یا بدست می آوردیم و یا اگر DNA او بود امکان تشخیص وجود داشت و امثالهم.

شاید به همین دلیل باشد که دهها مرکز تحقیقاتی و پزشکی با حمایت شبکه پزشکی مولکولی کشور اقدام به ایجاد بانک بیماران و مراجعین خود کرده اند.

لذا کارت نگهداری خون و DNA به خانواده های دارای فرزند بیمار اجازه می دهد از فرزند بیمارشان خون تهیه کرده و برای فردای احتمالی آن را در اختیار متخصص و آزمایشگاه قرار دهند.

همین طور پزشکانی که قصد نگهداری یا ارسال خون و یا DNA بیماران و مراجعان خود به اقصی نقاط دنیا را به صورت سریع، ارزان و مطمئن دارند می توانند از کارت نگهداری DNA یا DBC ساخت شرکت زیست فناوری کوثر استفاده کنند.

وی با تاکید بر این که نمونه خونی که در این کارت ها نگهداری می شود در محیط طبیعی آسیب نمی بیند، اظهار داشت:

در حالت عادی خون را حتی در فریزر و در دمای ۲۰- نمی توان به مدت طولانی نگهداشت و DNA را فقط می توان در فریزر ۷۰- به مدت طولانی نگهداری کرد. از طرف دیگر باید توجه داشت که بسیاری از DNAهای تخلیص شده فقط فضای فریزر را اشغال می کنند و ممکن است دیگر مورد استفاده قرار نگیرند و یا با خراب شدن فیزر نمونه های با ارزش ذخیره شده از بین می روند. در حالی که می توانید با استفاده از کارت نگهداری DNA و خون ساخته شده موسوم به KBC DBC مقدار قابل ملاحظه ای از خون یا DNA خود، نزدیکان، بیماران و سوژه های تحقیقاتی را در این کاغذ های مخصوص برای مدت ده ها سال با خیال راحت و در فضایی اندک با هزینه ای ناچیز نگهداری کنید. به طور مثال در فضایی مشابه یک قفسه فریزر شما می توانید ۱۰ عدد آلبوم و در هر آلبوم ۵۰ برگی ۴۰۰ عدد کارت نگهداری کنید این یعنی نگهداری حداقل پنج هزار عدد کارت در یک کشو یک فایل اداری.

مدیرعامل شرکت زیست فناوری کوثر درباره نحوه عملکرد این کارت ها گفت: کار با DBC بسیار ساده است. خون گرفته شده از بیمار را می توان مستقیما بر روی کارت ریخته و آن را در جای مناسب قرار داد تا خشک شود. بهتر است خون در کمی EDTA، به عنوان ماده ضد انعقاد، حل شود ولی خون تازه را هم می توان مستقیما بر روی کارت ریخت. سلول های خونی بلافاصله بعد از تماس با DBC لیز شده و DNA یا ماده وراثتی آن آزاد شده و در صورت وجود میکروارگانیسم، غیر فعال می شوند.

دکتر زینلی در پایان درباره نحوه تهیه کارت خون و دی ان آ گفت: تهیه کارت حاوی خون بسیار ساده بوده و توسط افراد بی تجربه نیز قابل انجام است ولی راهنمایی کافی توسط دستورالعمل، روش کار، برگ راهنما و DBC آموزشی به استفاده کنندگان ارائه می شود. برای افراد و مراکزی که می خواهند از این کارت ها DNA تهیه کرده و آن را مورد آزمایش قرار دهند مواد و وسیله مخصوص برش کارت تهیه شده که ارائه می شود در ضمن برای مراکزی که DBC ایرانی را خریداری استفاده می کنند دوره آموزشی رایگان تدارک دیده شده است.