احتمال فیلتر فیس بوک در روسیه

مدت‌هاست که بحث بر سر فیلترینگ اپلیکیشن پیام‌رسان تلگرام در برخی کشورها از جمله روسیه مطرح شده و بالا گرفته است. با اینکه فیلترینگ همواره با انتقادات شدیدی از سوی کاربران اینترنتی و انجمن‌های حمایت از حقوق شهروندان در جهان روبرو می‌شود، اما به نظر می‌رسد این روزها تب آن بالا گرفته و داغ‌تر از همیشه شده است.

دولت روسیه به بهانه استفاده نادرست کاربران و همچنین رد و بدل شدن پیام‌های تروریست‌های داعش از پلت‌فرم پیام‌رسان تلگرام، آن را چند روزیست که فیلتر کرده است. در ضمن، تلگرام بارها جریمه‌های هنگفتی را در قبال حفظ حریم شخصی و عدم همکاری با نهادهای دولتی و اطلاعاتی روسیه متحمل شده است.

هرچند طبق گزارش‌های منتشره از سوی منابع غیررسمی، فیلترینگ تلگرام در این کشور چندان موفقیت‌آمیز و کامل انجام نشده است و هنوز تعداد زیادی از کاربرانش به آن دسترسی دارند، اما سازمان نظارت بر اینترنت و رگولاتوری روسیه در تازه‌ترین گزارش خود عنوان کرده است که اگر شبکه اجتماعی فیس بوک نیز با ما همکاری‌های لازم را نداشته باشد و به نقض قوانین تعیین شده از سوی ما ادامه دهد، به زودی فیلتر و مسدود خواهد شد.

الکساندر زاروف - مدیر سازمان نظارت بر اینترنت در روسیه - در مصاحبه روزنامه‌نگاران گفت: تا پایان سال جاری 2018 میلادی به فیس بوک فرصت می‌دهیم و در این مهلت به بررسی دقیق تمامی فعالیت‌ها و همکاری‌های این غول شبکه اجتماعی می‌پردازیم تا ببینیم که مکان مراکز داده (دیتابیس) کاربران روسی کجاست؟ آیا محتوای نامناسب و غیرقانونی موجود در این شبکه اجتماعی حذف می‌شود و یا با سایر مقررات و قوانین ما سازگار و هماهنگ می‌شود یا خیر؟ در صورتی که فیس بوک به خواسته‌های ما در این باره پاسخگو باشد، می‌تواند به فعالیت خود در این کشور ادامه دهد، وگرنه باید در این باره فکر دیگری بکنیم.

زاروف در جریان نشستی که در ماه فوریه سال جاری میلادی برگزار شد، با نمایندگانی از فیس بوک در خصوص نحوه همکاری با سازمان نظارت بر اینترنت روسیه دیدار و گفت‌وگو کرده و از بررسی جامعی که قرار است تا پایان نیمه دوم سال 2018 انجام شود، خبر داده بود.

تمامی شبکه‌های اجتماعی تا اول سپتامبر سال 2015 میلادی، قادر بودند که فعالیت‌های آزادانه‌ای در بسترهای اینترنتی و مجازی این کشور انجام دهند اما از آن پس، سازمان نظارت بر اینترنت در این کشور تصمیم گرفت که در قوانین و مقررات موجود در این باره تجدید نظر کند.

اما تحلیلگران بسیاری بر این باورند که فیس بوک با توجه به رسوایی به بارآمده مبنی بر همکاری با نهادهای دولتی و سیاسی همچون کمبریج انالتیکا و دست داشتن در موضوع افشای اطلاعات کاربرانش، دیگر با هیچ نهاد و سازمانی برای در اختیار گذاشتن اطلاعات کاربرانش همکاری نخواهد کرد و دولت روسیه نیز به خوبی از این واقعه مطلع است و این شرایط فرصت خوبی را برای فیلترینگ شبکه اجتماعی فیس بوک ایجاد کرده است.

فیس بوک پیشتر بر سر مداخلات سیاسی روسیه در جریان انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۶، بارها در آمریکا مجازات شده و جریمه‌های سنگینی را متحمل شده بود.