سلامت را می‌دهند با خیال زیبایی

به گزارش پارس به نقل از فارس تب جراحی زیبایی به سرعت مافوق نور در حال رشد است. کسی منکر زیبایی نیست بلکه صحبت بر سر این است که زیبایی به چه قیمتی.

متأسفانه در سال های اخیر شاهد بوده ایم که متخصصان و جراحان غیرمرتبط نیز به خود اجازه ورود به حیطه جراحی زیبایی را داده اند که این امر علاوه بر بی اعتبار کردن جامعه پزشکان، آسیب های جبران ناپذیری به بیماران و مردم وارد کرده تا جایی که حاصل برخی از این جراحی های غیرتخصصی به نقص عضو نیز منجر شده است.

تب روزافزون مردم به خصوص در میان جوانان برای انجام جراحی زیبایی، سردرگمی خانواده ها برای یافتن پزشک ماهر از بین این همه آگهی های رنگارنگ و هزینه متفاوت یک میلیونی تا چند ۱۰ میلیونی و اخبار مختلف در صفحه حوادث، سایت ها و روزنامه ها و وجود پرونده های متعدد تخلفات پزشکی در دادسرای جرائم پزشکی و سازمان نظام پزشکی شاید امروز جراحی زیبایی را به یکی از معضلات حوزه سلامت تبدیل کرده است.

* جراحی های مرگبار

همه بارها اخبار و حوادث ناشی از جراحی های زیبایی توسط افراد غیر متخصص را شنیده ایم، حوادثی که نه فقط به از دست دادن زیبایی و سلامت و سوء استفاه های مالی بلکه به مرگ بیماران هم ممکن است منجر شود.

* جراحی های زیبایی واقعی

علی برای دومین بار است که به مطب پزشک آمده؛ می گوید: می خواهم از شر این دماغ بزرگ خلاص شوم. وقتی هم به جمع بچه ها می روم می گویند علی دماغ عقابی آمد. عینک می زنم شاید کمی از بزرگی دماغم بکاهد از کنایه و طعنه های دیگران خسته شده ام.

عبدالجلیل کلانتر هرمزی، فوق تخصص جراحی پلاستیک می گوید: در بخش جراحی بینی با دو دسته افراد مواجه ایم؛ دسته اول که ۲۰ تا ۳۰ درصد افراد را تشکیل می دهد به دلیل عیب اسکلتی یا مادرزادی به بزرگی بینی و عدم تناسب بینی دچار هستند یا اینکه افرادی هستند که دچار انحراف بینی و شکستگی واضح در بینی هستند. این افراد بیشترین سود را از عمل جراحی بینی می برند چرا که عیب بینی شان تصحیح شده و در ثانی ظاهر بینی شان نیز جذاب می شود.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه می دهد: دسته بعد که بیشترین آمار مراجعه کنندگان عمل جراحی بینی را دارند افرادی هستند که صرف زیبایی محض مراجعه می کنند که اگر عمل جراحی هم نکنند اتفاق خاصی برایشان رخ نمی دهد.

* جراحی های کاذب

بهاره از دوست دانشگاهی اش می گوید که بعد از عمل بینی آن قدر دماغش خوش ترکیب شده بود که همه بچه ها هوس کردند دماغشان را عمل کنند. او می گوید: من هم قصد دارم جراحی بینی را امتحان کنم اما چون پولش را ندارم با دکتری صحبت کرده ام که هزینه عمل را به صورت قسطی بپردازم.

از او می پرسم: مگر مجبورید که عمل کنید شما که بینی مناسبی دارید؟ می گوید: به کلاسش می ارزد. تازه همه می گویند بهاره چقدر پولدار است که توانسته دماغش را عمل کند. الهه هم که شاهد گفت وگوی ماست، می گوید: از قیافه ام خسته شده ام می خواهم برای تنوع هم که شده یکسری تغییرات در صورتم انجام دهم.

حمید یعقوبی رئیس انجمن روانشناسی بالینی ایران می گوید: زیبایی یکی از مؤلفه هایی است که بخشی از هویت افراد را تشکیل می دهد.

وی می افزاید: بخشی از هویت افراد، هویت تصویری است یعنی تصوری که افراد از اجزای بدن خود دارند؛ اما اینکه تا چه حد لازم است به آن پرداخته شود در روان سالم یا بیمارگونه فرد تجلی پیدا می کند.

او اضافه می کند: متأسفانه در جامعه ما وضعیت جسمانی به صورت تصویری از صورت و بینی به طور خاص و به عنوان مرکز صورت انعکاس می یابد و افرادی که از نظر ویژگی شخصیتی داشته های پایین تری دارند به جسمشان بیشتر توجه کرده و به دنبال اصلاح و زیباتر سازی اعضای بدن خود می روند.

یعقوبی در ادامه به اختلال « بدشکلی بدنی» اشاره می کند و می گوید: عمل جراحی زیبایی در افرادی که به این عارضه دچار هستند بیشتر رخ می دهد چرا که این افراد فکر می کنند که بخشی از بدنشان دچار عیب است مثلاً دماغ خوبی ندارند یا دماغشان زشت جلوه می کند و می خواهند از طریق تغییر جسم و انجام جراحی زیبایی عزت نفس شان را افزایش دهند.

یعقوبی پدیده مد و مدگرایی و تعاملات اینترنتی و ماهواره ای را در افزایش عمل جراحی کاذب مؤثر دانست و افزود: افراد بدانند مرام، جایگاه خانوادگی و شخصیت اجتماعی است که به افراد عزت نفس می دهد نه تغییرات ظاهری.

غلامحسن نیک نژاد، معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی نیز در رابطه با عمل جراحی بینی گفت: جراحی بینی که فقط صرف زیبایی بینی انجام شود یک جراحی اورژانسی نیست که اگر انجام نشود فرد را دچار مشکل سازد.

وی می گوید: متأسفانه رقابت در جامعه پزشکان و چشم و هم چشمی، مسائل فرهنگی و اجتماعی به علاوه مسائل روحی و روانی در جامعه بیماران باعث انجام جراحی های کاذب می شود.

معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی می افزاید: ۲ سال پیش با متخصصان انجمن روانپزشکی نشستی داشتیم و قرار شد با بیماران متقاضی عمل جراحی زیبایی قبل از عمل گفت وگو داشته باشیم بعد از این نشست ها، متخصصان روانپزشکی اعلام کردند که این افراد مشکل روانی دارند و نیاز به عمل جراحی ندارند. بعد از دو تا سه جلسه مصاحبه و گفت وگو و بیان دلایل متقاضیان عمل جراحی و از طرف دیگر بازگو کردن عوارض حاصل از عمل جراحی کاذب، ۷۰ درصد از افرادی که متقاضی عمل جراحی زیبایی بودند از انجام عمل جراحی زیبایی انصراف دادند که این عملکرد نشان دهنده مسائل و درگیری روحی و روانی این افراد برای انجام اعمال جراحی زیبایی است.

* اسیر جراح نماها

مرد با یک بغل پوشه و پرونده وارد مطب می شود. منشی به او تأکید می کند که نوبت ویزیت آقای دکتر از یکسال قبل رزرو شده است اما مرد التماس گونه می گوید تا آخر وقت می نشینم و اگر یکی از بیماران نیامد به جای او می روم.

مرد روی صندلی کنار پسر جوانی می نشیند کم کم صحبت شان گل می اندازد. مرد درد دل می کند. مطب ساکت می شود. مرد می گوید: چندی پیش دخترم در یکی از تست های بازیگری قبول شد و از آنجا که به او گفته بودند شباهت اندکی به یکی از بازیگران مطرح سینما دارد او هم تصمیم گرفت تا با تقلید از حرکات این بازیگر و انجام جراحی، بیشتر شبیه این بازیگر مشهور شود چرا که تصور می کرد این کار باعث موفقیت بیشترش شود.

به اصرار دخترم برای انجام جراحی زیبایی به چندین پزشک متخصص مراجعه کردیم اما هزینه های درخواستی آنها بسیار بالا بود و ما توان پرداخت نداشتیم. مدتی بعد با دیدن آگهی های یک پزشک که در مجلات مختلف چاپ شده بود با او تماس گرفتیم و از آنجایی که این پزشک تنها نیمی از هزینه های سایر پزشکان را به عنوان دستمزد عمل جراحی درخواست می کرد به او مراجعه کردیم، غافل از اینکه او اصلاً در زمینه جراحی زیبایی تخصصی ندارد.

مرد آهی می کشد و می گوید پس از عمل جراحی چهره دخترم شبیه آن بازیگر سینما شد. اوایل دخترم از این موضوع بسیار خوشحال بود اما پس از گذشت ۲ ماه متوجه اختلالات شدید در دستگاه تنفسی او شدیم چرا که بینی اش از حالت طبیعی و فرم اصلی خارج شده بود.

علاوه بر آن صورتش دچار چروکیدگی شده بود و اختلالات تنفسی اش به حدی افزایش یافته بود که ناچار تحت درمان پزشکی دیگری قرار گرفت تا دی که به دادسرای جرائم پزشکی شکایت کردیم؛ امروز هم به اینجا آمده ام تا آقای دکتر پرونده پزشکی دخترم را ببیند شاید بتواند برای مشکلات تنفسی او راه حل تازه ای ارائه کند.

ابراهیم رزم پا، عضو هیئت مدیره انجمن راینولوژی ایران می گوید: آمار شکایات روبه افزایش است چرا که اولاً تعداد عمل های جراحی زیبایی افزایش یافته و از سوی دیگر پزشکانی که دست به جراحی بینی می زنند نیز بیشتر شده اند.

دبیر علمی چهارمین کنگره بین المللی راینولوژی ادامه داد: البته ریشه و اساس شکایت، عدم تفاهم دوجانبه است چرا که ممکن است عمل بینی خوب انجام شده باشد اما انتظار بیمار برآورده نشده باشد یا اینکه بیمار درست توجیه نشده باشد.

وی مهم ترین عوارضی را که در جراحی بینی افراد با آن مواجه می شوند مربوط به راه تنفسی می داند و می گوید: گرفتگی بینی، چسبندگی داخل بینی، برداشتن غضروف اضافه از بینی، خشکی و خونریزی از عوارضی است که عملکرد بینی را مختل می سازد.

وی اضافه می کند: عارضه بعدی مربوط به شکل ظاهری بینی بعد از عمل جراحی است که بعضی اوقات مشکل آن قدر زیاد و واضح است که نیاز به اظهارنظر بیمار ندارد.

عبدالجلیل کلانتر هرمزی، جراح پلاستیک و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز با بیان این مطلب که بعضی از افراد سلامت را با زیبایی عوض می کنند، می گوید: افرادی که خواهان جراحی کاذب بینی هستند مسلم است که بعد از عمل جراحی دچار نارضایتی می شوند.

کلانتر هرمزی تصریح می کند: در برخی موارد ما با جراحانی مواجه هستیم که خود را ملزم می دانند که اصول اولیه را رعایت کنند تا به واسطه آن سلامت بیمار حفظ شود. بنابراین در طی عمل به سالم ماندن اسکلت بینی و باز بودن راه هوایی و تناسب بینی در صورت شخص می اندیشند اما در مقابل بیمار که به دنبال یک زیبایی حداکثری است بعد از عمل اظهار نارضایتی می کند چرا که حاضر است از سلامت خود بگذرد.

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه می دهد: اختلالات تنفسی مهمترین عارضه جراحی های بینی است چرا که بینی بعد از عمل کوچک می شود و به طبع آن راه های هوایی محدود و نازک می شود و ورود و خروج هوا کمتر می شود.

وی می افزاید: متأسفانه افراد مصرند که بینی شان بیش از حد کوچک شود و به نازک شدن راه تنفسی نمی اندیشند که در نهایت دچار یک بینی کوچک و باریک می شوند که حتی با عمل های متعدد دیگر نیز نمی توان آن را درست کرد.

فوق تخصص جراحی پلاستیک، عارضه سوم جراحی زیبایی بینی را ناهنجاری در زیبایی بینی اعلام می کند و می افزاید: این مشکل ناشی از انتخاب جراح نامناسب است چرا که عمل توسط جراح ناشی که اصول جراحی زیبایی را نمی دانسته انجام شده و به چارچوب اصلی بینی صدمه وارد شده و باعث شده که بینی کج و معوج شود که درست کردن آن بینی هم به چندین عمل زیبایی نیازمند است.

کلانترهرمزی مشکل بعدی ناشی از جراحی زیبایی ناموفق را عدم تناسب بینی در صورت می داند و می گوید: یک صورت مناسب باید یک بینی متناسب نیز داشته باشد یک بینی که با لب، چشمان و کل صورت تناسب داشته باشد.

ابراهیم رزم پا، عضو هیئت مدیره انجمن راینولوژی ایران نیز به افراد توصیه کرد که برای انتخاب جراح اصلح بیشترین تلاش را داشته باشند.

وی افزود: متأسفانه امروزه پزشکان از هر دسته ای به خاطر منافع مادی به خود اجازه می دهند که دست به جراحی بینی بزنند.

دبیر علمی چهارمین کنگره راینولوژی ادامه داد: برای انتخاب پزشک باید به دو مورد توجه کرد یکی بحث مجوز و مدرک پزشکی است که باید مورد تأیید وزارت بهداشت باشد و مورد دیگر تخصص و تجربه جراح است چرا که بسیاری از افراد مدرک جراحی را دارند اما تجربه کافی را ندارند.

وی می افزاید: جراحان گوش و حلق و بینی در دوره تخصصی خود دوره های تئوری نظری و عملی جراحی بینی را گذرانده اند اما در انتخاب جراح این مهم است که جراح به جز مجوز چقدر تجربه در انجام عمل جراحی بینی دارد.

رزم پا ادامه می دهد: افراد نباید گول تبلیغات ماهواره ای را بخورند چرا که هیچ پزشک مجرب و شاخصی خود را تبلیغ نمی کند.

کلانترهرمزی در پاسخ به پرسش فارس درباره اینکه کدام دسته از جراحان برای انجام عمل جراحی بینی مناسبند، اعلام کرد: البته جراحان پلاستیک عضو ثابت و غیرقابل تغییر جراحی بینی هستند اما به نظر من آن پزشکی که در دوره تخصصی خود آموزش کافی را دیده باشد و تبحر کافی را نیز داشته باشد و بتواند از عهده عوارض جراحی بینی بربیاید می تواند جراحی بینی را انجام دهد چرا که قطعاً باید خود او پاسخگوی عمل و عواقب آن باشد.

غلامحسن نیک نژاد، معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی نیز درباره انتخاب جراح مناسب برای عمل بینی می گوید: طبق مصوبه سازمان نظام پزشکی هر فردی که دانشنامه دکترای پزشکی را از دانشگاه علوم پزشکی گرفته باشد و پروانه مطب نیز داشته باشد و از سازمان نظام پزشکی شماره نظام پزشکی را دریافت کرده باشد می تواند هر کار پزشکی را انجام دهد منوط به دو شرط ؛ نخست آن که شاکی خصوصی نداشته باشد و دیگر اینکه موازین علمی را رعایت کرده باشد.

نیک نژاد به تداخل سه رشته گوش و حلق و بینی، جراحی ترمیمی و زیبایی و جراحی فک و صورت برای انجام عمل جراحی بینی اشاره می کند و می افزاید: متأسفانه به دلیل کثرت عمل جراحی بینی آمار شکایت از جراحی بینی در رده هشتم قرار دارد.

وی ادامه می دهد: البته این آمار نهایی نیست و فقط آمار مندرج در سازمان نظام پزشکی است چرا که ممکن است تعدادی برای شکایت به شورای حل اختلاف یا دادسرای ویژه جرائم پزشکی مراجعه کرده و پرونده تشکیل داده باشند یا اینکه افرادی ممکن است اصلاً برای شکایت اقدام نکنند. البته شاکیانی نیز داریم که با وعده و وعید جراح برای عمل ترمیمی دوم و سوم از شکایت انصراف می دهند.

نیک نژاد با بیان این مطلب که برای عمل جراحی زیبایی تعرفه پزشکی نداریم، می افزاید: ۸۰۰ هزار تومان تا بی نهایت تعرفه عرف جراحی زیبایی است که بسته به اینکه جراح چه کسی باشد چقدر مشهور باشد، در کجا جراحی کند، در مرکز استان باشد یا پایتخت، متغیر است.

معاون انتظامی سازمان نظام پزشکی به عوارض عمل جراحی بینی از جمله عدم تقارن دو سوراخ بینی، سختی نفس کشیدن، سر دردهای شدید و کم شدن دید چشم اشاره می کند و می گوید: این مسائل از عمده شکایات بارز عمل جراحی بینی است که باعث شده شکایات جراحی بینی در ردیف هشتم شکایات قرار بگیرد.