اصغر فرهادی: ملیت فیلم را تماشاگران آن مشخص می‌کنند

به گزارش پارس ، به نقل ازایسنا، فرهادی در ابتدای این نشست که به زبان فارسی سخن می گفت، در پاسخ به اینکه آیا از ابتدا قرار بوده فیلم « گذشته» در خارج از ایران اتفاق بیفتد، گفت: از ابتدا قرار بود این فیلم خارج از ایران اتفاق بیفتد. سفر مردی از ایران به کشوری دیگر که این سفر و بُعد دوری و مسافت برای من مهم بود.

او درباره ی اینکه چرا « پاریس» را انتخاب کرده است؟ ادامه داد: دلایل مختلفی داشت که مفصل است.

فرهادی در پاسخ به اینکه « چرا خانه این فیلم در کنار ریل راه آهن واقع شده و یک خانه قدیمی انتخاب شده است؟ » بیان کرد: این ویژگی، اشاره ای به زمان و گذشته است. قطار نشانه ای از گذشت زمان و قدیمی بودن خانه به تم موجود در فیلم برمی گردد. البته خانه را در کنار شهر انتخاب کردم جون نمی خواستم معماری توریستی پاریس در فیلم غالب شود.

کارگردان « گذشته» سپس از کارکرد ریل راه آهن در فیلم دیگرش با نام « شهر زیبا» یاد کرد و گفت: آن خانه نیز در کنار ریل راه آهن بود اما کارکرد ریل راه آهن در فیلم « گذشته» با کارکردش در « شهر زیبا» فرق می کند.

*** فرهادی: همان فیلمساز قبلی هستم

علی مصفا، بازیگر ایرانی فیلم نیز که به زبان فرانسه جوابگوی خبرنگاران بود، دقایقی به فارسی صحبت کرد و گفت: این فیلم واقعا برای گروه ایرانی یک تجربه منحصر به فرد بود. ما با یک زبان دیگری کار می کردیم و گروه فرانسوی با زبان دیگری، اما ارتباطی که بینمان شکل گرفت از رابطه زبان فراتر بود و از مرحله زبان عبور کرد.

  اصغر فرهادی در بخش دیگری از این نشست که درباره ی ملیت فیلمش سوال شد، توضیح داد: ملیت من ایرانی است. با عوض کردن جغرافیای فیلم هایم شکل فیلم سازی ام عوض نمی شود و من همان فیلمساز قبلی هستم. پاسخ به اینکه « ملیت این فیلم چگونه است؟ » یک مقدار سخت است. تعیین ملیت در سینما کار سختی است. ملیت فیلم را تماشاگری که آن را می بیند مشخص می کند، هر تماشاگر می تواند فیلم را متعلق به ملیت خودش بداند.

*** پرسشی درباره سانسور

در ادامه این نشست درباره سانسور از فرهادی پرسیده شد که او پاسخ داد: سانسور دو نوع است؛ سانسور رسمی و یک سانسور بزرگتر که درون خودتان وجود دارد. سانسورِ درون شما ممکن است از وضعیت اجتماعی و اقتصادی ناشی شود. به هر حال اگر در خارج از کشور هم فیلم بسازیم بخشی از محدودیتی که خودمان هم به آن آگاه نیستیم وجود دارد؛ بنابراین بخشی از محدودیت ها در ذهن من وجود دارد اما آنها را به عنوان مانع نمی بینم بلکه برای گفتن شان راه خلاقانه ای پیدا می کنم.

*** می توان تمام عمر درباره خانواده فیلم ساخت

او در پاسخ به اینکه چرا خانواده را سوژه فیلم هایش می کند نیز بیان کرد: فکر می کنم خانواده می تواند کمک کند که ارتباط نزدیکی با تماشاگر داشته باشم. به هر حال همه تماشاگران مستقیم یا غیرمستقیم با خانواده زندگی می کنند.

فرهادی در عین حال گفت: رابطه بین آدم ها و رابطه زن و مرد کهن ترین رابطه بشری است ولی مشکلات همیشه تازه و نو است. معتقدم اگر همه عمرم را با بستر خانواده در فیلم هایم کار کنم باز جا دارد فیلم جدیدتری در این زمینه بسازم.

*** حقیقتی که فریز نمی شود

کارگردان « گذشته» همچنین درباره « حقیقت» خاطرنشان کرد: حقیقت چیزی نیست که در یک زمان و مکان خاص فریز شده باشد، حقیقت سیال است. هر موقع که سراغش بروید یک بخشی از آن را دریافت می کنید. رابطه یک زوج هم همین است، خیلی هم پیچیده است و نمی توان یک تعریف مطلق از این رابطه ارائه کرد. این ویژگی آن را آنقدر جذاب کرده که در سینما و ادبیات بارها و بارها روی آن کار کرده ایم.

*** علی مصفا: شخصیتم پر از تناقض است

در ادامه، علی مصفا درباره ویژگی شخصیتی که در این فیلم بازی کرده است، اظهار کرد: شخصیت من در این فیلم پر از تناقض است. تردیدهایی که باعث می شود قضاوت آن کار ساده ای نباشد. البته این ویژگی شخصیت فیلم های آقای فرهادی است که به سادگی نمی توان درباره شان قضاوت کرد و من هم دوست ندارم به نتیجه گیری قطعی درباره ی شخصیتم برسم. به همین دلیل می خواهم این تضاد به شکل زنده ای در موقع کار وجود داشته باشد.

اصغر فرهادی با اشاره به مضمون فیلم عنوان کرد: همان اندازه که آینده مبهم است، گذشته هم مبهم است. شاید هر کسی گذشته اش را آن طور که دلش می خواهد، تعریف می کند، بنابراین گذشته مبهم است.

*** داستان فیلم بعدی به سراغم می آید

این کارگردان سینما همچنین درباره فیلم بعدی اش اظهار کرد: تصمیم را من نمی گیرم، بلکه داستانی که به سراغم می آید می گیرد! داستان می آید و من فقط آن را می نویسم.

او همچنین از دو بازیگر کودک فیلم یاد کرد و آن ها را بسیار باهوش و شیطان دانست که پیدا کردن شان شانس بزرگی بود.

*** بهانه ای نداشتم « گذشته» را بد بسازم

فرهادی در بخش دیگری از سخنانش در نشست خبری فیلم سینمایی « گذشته» در جشنواره کن، گفت: گروه فیلم « گذشته» گروه خوبی بودند. بنابراین هیچ بهانه ای برایم وجود نداشت که نتیجه فیلم بدی بشود. همه چیز آنطور که می خواستم بود.

این کارگردان در پاسخ به اینکه آیا درباره ایرانی های خارج از کشور تحقیق کرده است، بیان کرد: من در هر سفری که به خارج از کشور داشتم، با ایرانی های آنجا آشنا شدم.

*** پیشنهاد هالیوود به فرهادی

فرهادی همچنین در پاسخ به اینکه آیا بعد از گرفتن اسکار، پیشنهادی برای ساختن فیلم در هالیوود داشته است، اظهار کرد: به هر حال پیشنهادهایی مطرح شد و من به آن ها هم فکر کردم، به گونه ای که قرار بود سراغ پروژه ای بروم که فیلم نامه و بازیگرش انتخاب شده و فقط من تکنسین آن بودم. بنابراین نتوانستم درباره آن ها تصمیم بگیرم. کاری که قبل از اینکه من حضور داشته باشم کسانی درباره اش تصمیم گرفته اند و به آنها هم گفتم اگر زمانی داستانی داشتم و آن را باور کردم و آن داستان در آمریکا می گذشت به آنها خبر خواهم داد.

نشست خبری « گذشته»

او ادامه داد: در هالیوود فیلم های خوب و بد هست. نمی توان با یک کلمه همه فعالیت آنجا را سرکوب کرد. من می گذارم ببینم داستانی که به سراغم می آید چه می گوید. خودم را فیلم نامه نویس می دانم و بیشترین لذت را موقع نوشتن می برم، به همین دلیل دوست دارم فیلمنامه کامل باشد و بعد کار را شروع کنم. شاید برای بازیگران کار خطرناکی باشد ولی در عین حال احساس آزادی را به بازیگران می دهم و از آن ها می خواهم مسیری را که در نوشتن طی کرده ام از صفر شروع کنند، این باعث می شود بازیگر احساس آزادی بکند.

*** موسیقی، تماشاگر را از واقعیت فیلم دور می کند

کارگردان « گذشته» درباره اینکه چرا از موسیقی در کارش استفاده نکرده است، گفت: با آهنگسازهای مختلفی صحبت کردم. شاید یکی از دلایلی که برای فیلم موسیقی نگذاشتم این است که « گذشته» فیلمی واقع گرایانه است و حضور موسیقی، تماشاگر را از واقعیت فیلم دور می کند.

اصغر فرهادی در پایان این نشست که تعدادی از خبرنگاران، تهیه کنندگان و سینماگران ایرانی مانند غلامرضا موسوی، علی معلم، سیف الله صمدیان، فاطمه معتمد آریا، شیما غفاری، مسعود نجفی، محمود گبرلو، حسین معززی نیا، کوثر آوینی، کیوان کثیریان، سمیه قاضی زاده، مجید جوزانی، محمد حقیقت، محمد حمیدی مقدم و… حضور داشتند، درباره تاثیر محمود کلاری در فیلمبرداری « گذشته» گفت: کار با محمود کلاری بعد از « جدایی نادر از سیمین» دومین تجربه همکاری مان بود. من در فیلم هایم هیچ وقت سهم بندی نمی کنم و همه به یک اندازه در آن سهم دارند اما حضور یک فیلمبردارِ هم زبان خیلی اهمیت داشت و خاطره خوبی بود.

در دقایقی از این نشست دو بازیگر کودک « گذشته» هم در سالن حضور داشتند و بابک کریمی دیگر بازیگر ایرانی فیلم از حاضران در نشست بود.

  مراسم فرش قرمز فیلم « گذشته» امشب (جمعه ۲۷ اردیبهشت ماه) در کن برگزار می شود و احتمالا علاوه بر عوامل فیلم، لیلا حاتمی نیز بر روی فرش قرمز حضور خواهد داشت.

آن طور که از اظهارنظرها مشخص است، « گذشته» در نظر بینندگان فیلم تحسین شده ای بوده است.