دولت نگاه مثبتی به شهرداری تهران ندارد

شهردار تهران ضمن یادآوری اینکه در تبصره 21 بودجه سال 96 همه درآمدها به جز بخش خصوصی و تعاونی‌ها مکلف شده‌اند که هرگونه درآمدی را به خزانه دولت واریز کنند و این یعنی انحلال شوراها تاکید کرد: اگر درآمد شهرداری‌ها به خزانه دولت واریز شود و پس از آن از دولت بخواهیم دریافت کنیم، بنویسند که شهرداری‌ها از یک نهاد عمومی غیردولتی به یک نهاد دولتی تبدیل شده‌اند و این اقدام یعنی انحلال شوراهای شهر در کل کشور و به تمرکزگرایی دامن بزنیم.

دولت نگاه مثبتی به شهرداری تهران ندارد. این نکته‌ای ست که فارغ از مباحث سیاسی و حزبی و صرفا با مشاهده رفتار دولت ها از سال 84 تاکنون، با شهرداری پایتخت قابل لمس است:

دولت با توجه به مشکلاتی که دارد 9 درصد افزایش بودجه داده است ولی برای شهرداری تهران نسبت به سال قبل 46 درصد کاهش داده است و برای سال 95، در حوزه مترو 245 میلیارد تومان قرار بود پرداخت کند ولی همین ردیف در سال آینده 128 میلیارد تومان کاهش یافته است. اینها بخشی از سخنان شهردار تهران در جلسه امروز شورای شهر بود، از دگر سو اگر عدم تخصیص بودجه سالیانه 1.2 میلیارد دلاری مصوب مجلس به شهرداری تهران را به این نکات سنجاق کنیم به این جمع بندی خواهیم رسید که بی مهری های دولت به شهرداری را پایانی نیست.

شرایط درونی و بیرونی حاکم بر بودجه سال 96 حکایت از بغرنج تر شدن شرایط برای مدیریت پایتخت است. کاهش درآمدهای پایدار شهرداری تهران، رکود بخش مسکن، محدودیت های مالی ناشی از رکود و نگاه منفی دولت به شهرداری نوید سالی سخت برای مدیران شهری و به تبع آن شهروندان به ارمغان آورده است.

اما مصائب شهرداری به اینجا ختم نمی‌شود. کاهش حدود 1600 میلیارد تومانی بودجه شهرداری تهران و تغییر سهم عوارض ارزش افزوده شهرداری‌ها نیز نکته‌ای اسنت که مدیریت شهری تهران با آن دست و پنج نرم خواهد کرد.

لایحه ششم توسعه نیز شرایطی را فراهم خواهد آورد که دست شهرداری‌ها بیش از پیش بسته بماند.اکنون افراد زیادی برنامه ششم توسعه در حوزه شهرداری و شوراها را مورد نقد قرار داده‌اند به این شرح که نحوه بازپرداخت مالیات ارزش بر افزوده آسیب زاست و مداخله وزارت کشور در نحوه حسابرسی‌ها ممکن است ضعف شوراها را به دنبال داشته باشد.

در تبصره 21 بودجه سال 96 نیز همه درآمدها به جز بخش درآمدهای خصوصی و تعاونی‌ها باید به خزانه دولت واریز شوند و این مهم تفسیری جز انحلال شوراها را در بر نخواهد داشت.

اگر درآمد شهرداری‌ها به خزانه دولت واریز شود و پس از آن، شهرداری‌ها از دولت بخواهند که بودجه را در اختیار آن‌ها قرار دهند حواشی و مصائب شهرداری‌ها دوچندان خواهد شد. آنجاست که شاید رنگ سیاست بر تخصیص بودجه‌ها پررنگ تر شود و بودجه به یک ابزاری سیاسی در دست دولت‌ها مبدل شود.

عملکرد شهرداری تهران با تمام این اوصاف نمره قبولی از شهروندان و کارشناسان شهری می‌گیرد. اوضاع پایتخت از حیث ساخت پروژه‌های عمرانی و بهبود فضای سبز، از سال 84 به این سمت رشد غیرقابل وصفی داشته است. از سوی دیگر جمع بندی عملکرد 30 ماهه برنامه 5ساله شهر تهران سخن از تحقق 75 درصدی برنامه‌های شهرسازی و معماری، محیط زیست و خدمات شهری، ایمنی و مدیریت بحران، اجتماعی و فرهنگی و همچنین، حمل و نقل و ترافیک دارد.

نکته حائز اهمیت اینکه مداخله سیاست در امور اجتماعی و فرهنگی که نقش مستقیم در زندگی شهروندان دارد به یک آفت در رفتار سیاسی دولت ها مبدل شده است. آیا دولت‌ها نمی‌دانند که با دخالت مباحث حاشیه‌ای و سیاسی در نوع اتخاذ رفتار با شهرداری‌ها، مردم و شهروندان را قربانی این بازی خواهند کرد؟