چرا هیئت امنای صندوق ذخیره متوجه علامت خطر نشدند؟

هر چند در ابتدا 8 هزار میلیارد تومان فساد مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان از سوی مسئولان این صندوق پذیرفته نمی‌شد و آنها از بدهی 3 هزار میلیارد تومانی 5 نفر به بانک سرمایه خبر داده و دولت‌های گذشته را متهم می‌کردند اما این روزها حتی معاون اول رئیس‌جمهور نیز رقم 8 هزار میلیاردی و تخلف در برخی از شرکت‌های زیرمجموعه صندوق فرهنگیان را تأیید می‌کند.

در پرونده تخلفات صورت گرفته در بانک سرمایه کاهش مطالبات غیرجاری از طریق تهاتر با املاک یا سایر دارایی‌های مورد نظر بدهکاران صورت می‌گرفت از سوی دیگر تعداد قابل توجهی از مطالبات کلان مربوط به اشخاصی است که قبلاً سابقه بدحسابی در تسهیلات و تعهدات دریافتی داشته‌اند و از طریق تهاترهای معنا‌دار و تحمیلی دارایی خود، بدهی‌های قبلی خود را تسویه کرده‌اند.

** کارشناسی املاک خارج از عرف

کارشناسی املاک افراد در بسیاری موارد با قیمت‌های منطقه‌ای و عرف بازار فاصله مشهود داشته و در رابطه با آنها بزرگ نمایی صورت گرفته و بخش قابل توجهی از اسناد و فعالیت‌ها صوری بوده است.

در این رابطه جبار کوچکی‌نژاد نماینده مردم رشت در مجلس با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور در روز معرفی وزرا در صحن علنی مجلس مطالبی را در خصوص فساد 8هزار میلیارد تومانی مطرح کرد، گفت: افرادی با زدوبند وام دریافت کرده‌اند و هم‌اکنون آن را پس نمی‌دهند، آیا این مصداق فساد نیست؟ بانک سرمایه 100 میلیارد تومان وام با سود 1.5 درصد به خانم و آقایی پرداخت می‌کند تا فروشگاه‌هایی را برای عرضه کالاهای ارزان‌قیمت به فرهنگیان ایجاد کنند که این طرح شکست خورد و یک ریال از پول به بانک برنگشته است در حالی که اگر یک معلم بخواهد وام جزئی از بانک سرمایه دریافت کند مراحل پیچیده‌ای را پیش پای او قرار می‌‌دهند که خودش منصرف می‌شود.

** 90درصد وام‌های کلان بانک سرمایه صوری بود

نماینده مردم رشت در مجلس تصریح کرد: 90 درصد وام‌های کلانی که بانک سرمایه به افراد خاص اعطا می‌کرد صوری بود و افراد شرکت و بنگاه اقتصادی نداشتند بلکه به‌صورت باندی از این وام‌های کلان بهره می‌بردند.

** چرا هیئت امنای صندوق فرهنگیان متوجه تخلفات نشد؟

رضا محدث قائم‌مقام مدیرعامل اسبق صندوق ذخیره فرهنگیان در رابطه با تخلفات صورت گرفته در صندوق ذخیره فرهنگیان  گفت:‌ متأسفانه به دلیل سوءمدیریت در صندوق فرهنگیان به منافع 900 هزار معلم ضربه زدند و حتی مسئولان مدعی بودند که تخلفی صورت نگرفته است و 3 هزار میلیارد تومان معوقات بانک سرمایه که در اختیار 5 نفر است به دولت قبل بازمی‌گردد اما هم‌اکنون همه رقم 8 هزار میلیارد تومان را تأیید می‌کنند.

وی افزود: پرسش مطرح این است که چرا هیئت امنای صندوق فرهنگیان متوجه تخلفات نشد؟ قطعاً مسائل در عرض یک شب رخ نداده است چرا طی سال‌های گذشته و در بحث حسابرسی متوجه کاهش سود نشدند؟ اگر توانایی اداره صندوق را نداشتند کار را رها کرده و به افراد متخصص واگذار می‌کردند.

قائم مقام مدیرعامل اسبق صندوق ذخیره فرهنگیان گفت: قانون تجارت در کشور ما و تمام دنیا صراحت دارد که باید بر عملکرد مدیرعامل و هیئت مدیره نظارت شود بنابراین هر سال مجمع عمومی تشکیل می‌شود و حسابرس خبره‌ای تعیین می‌شود تا گزارش‌های ارائه شده از سوی هیئت مدیره را بررسی کرده و آن را به اطلاع سهامداران برساند.

محدث بیان کرد:‌ به علت گستردگی صندوق ذخیره در اساسنامه آن آمده است شخص وزیر به عنوان امین در هیئت امنا حضور یابد و هیئت امنا نیز به عنوان امین فرهنگیان بر عملکرد صندوق نظارت داشته باشد، زمانی که آقای فانی در وزارت آموزش وپرورش حضور داشت به عنوان رئیس هیئت امنا بر عملکرد صندوق ذخیره در سه سال گذشته نظارت داشت و دو وزیر دیگر و معاون پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش نیز به عنوان امین فرهنگیان در هیئت امنا حضور داشتند تا بر عملکرد سالانه آن نظارت داشته باشند.

وی ادامه داد:‌ آقای فانی قبل از کسب رای اعتماد از مجلس و در زمان سرپرستی، ساختار صندوق ذخیره را به هم ریخت و مدیرعامل را تغییر و هیئت مدیره جدیدی را تعیین کردند که آقای غندالی به عنوان مدیرعامل انتخاب و قرار شد فعالیت‌های اقتصادی را انجام دهند. براساس فعالیت‌های اقتصادی تیم قبل در پایان شهریور سال 92 میزان سود صندوق ذخیره به 1200 میلیارد تومان رسیده بود.

** کاهش 750 میلیارد تومانی سود

قائم مقام مدیرعامل اسبق صندوق ذخیره فرهنگیان ادامه داد:‌ طی سال‌های اخیر صندوق ذخیره چه خدماتی را ارائه کرده و سود آن چقدر بوده است؟ در سال 93 سود صندوق ذخیره در حدود 900 میلیارد و در سال 94 به 400 میلیارد تومان رسیده است یعنی به جای رشد شاهد روند کاهش  سود بودیم و عملاً سود سال 94 نسبت به سال 92 حدود 750 میلیارد تومان کمتر شده است آیا وزیر به عنوان امین فرهنگیان نباید بررسی می‌کرد چه اتفاقاتی در صندوق رخ داده که سود آن کاهش یافته است.

محدث افزود:‌ چرا سایر اعضای هیئت امنای صندوق فرهنگیان طی چند سال اخیر عملکرد صندوق را ارزیابی نکردند و اجازه دادند وضعیت به این حالت اسفناک برسد تا برخی افراد بازداشت شوند.

** نگاه به صندوق فرهنگیان به عنوان یک طعمه

وی با اشاره به اینکه مسئولیت امانتی در دست افراد است، گفت:‌ در برخی شرکت‌های زیرمجنوعه صندوق فرهنگیان پاداش تا حد 700 میلیون تومان پرداخت شده است. برخی مدیران صندوق نیز حقوق 17 میلیونی خود را با حقوق 2 میلیون تومانی معلمان مقایسه می‌کنند با این استناد که آنها در این مجموعه اقتصادی بسیار کار می‌کنند، این نگرش که به صندوق ذخیره به عنوان یک طعمه نگاه کنیم، خیانت است.

قائم مقام مدیرعامل اسبق صندوق ذخیره فرهنگیان بیان کرد: انتصاب بستگان در صندوق فرهنگیان چه معنایی دارد؟ آیا باید کار تخصصی انجام شود یا جمع خانوادگی باشد؟ اموال 7 هزار میلیاردی در اختیار این افراد به عنوان امین معلمان قرار داشت اماچرا هیئت امنا مفاسد صندوق را کشف نکرد، مهمترین علامت خطر در این رابطه کاهش سود صندوق در سال‌های اخیر بود چرا هیئت امنا متوجه این موضوع نشد؟وقتی سود یک شرکت کم می‌شود اولین اقدام هیئت امنا تغییر مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره است.

وی گفت:‌ به نظر می‌رسد هیئت امنا، صندوق فرهنگیان را به حال خود رها کرده بود تا اینکه دادستانی به ماجرا ورود کرد از سوی دیگر شاهد هستیم متأسفانه سنت به کارگیری خویشاوندان در صندوق فرهنگیان ریشه دیرینه دارد، این نگاه‌ها مضر است و افرادی که این نگاه را دارند باید از صندوق دور شوند.