مجتبی شاکری در تشریح مشکلات و چالش‌های عملکرد سازمان مدیریت بحران شهر تهران اظهار داشت: اگرچه تکالیف جامع سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران که در برنامه های پنج ساله اول و دوم تصریح شده و با وجود قرارگیری تهران در منطقه فعال از نظر لرزه خیزی، بیش از 70 درصد از مفاد برنامه های مذکور بر زمین مانده است که این موضوع عمدتا ناشی از محدودیت منابع سازمان مذکور و عدم همراهی سایر دستگاه‌ها بوده است.

نسبت یک به 10 اعتبارات و نیازهای مدیریت بحران

وی خاطرنشان کرد: نکته قابل توجه اینجاست که میان اعتبار مصوب ابلاغی در سال 95 با برآورد اعتبار مورد نیاز برای انجام تکالیف و ماموریت‌های مصوب، تفاوت فاحشی وجود دارد به نحوی که اعتبار مصوب امسال معادل یک دهم نیاز این سازمان است. افزون بر این، 69 درصد از اعتبار ابلاغی امسال مربوط به پرداخت حقوق و دستمزد و هزینه های نگهداشت سازمان است و با این وصف اعتبارات تخصیص یافته به هیچ وجه برای اجرای برنامه های موثر کافی نیست.

به گفته شاکری، یکی دیگر از خلاءهای جدی در امر مدیریت بحران تهران، قدیمی بودن نسخه ای است که مدیریت شهری در این حوزه پیچیده است. به نحوی که طرح جامع مدیریت بحران از سال 1380 تاکنون مورد بازنگری قرار نگرفته و این در حالی است که برنامه پنج ساله اول شهرداری که بین سال های 88 تا 92 اجرا شد، شهرداری را مکلف کرده بود طرح مذکور را به روز کند.

رئیس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران در ادامه با انتقاد از کوتاهی در امر شناسایی گسل‌های شهر تهران، گفت: مطالعات مربوط به این ماموریت از سال 84 آغاز شد اما هنوز به سرانجام نرسیده است. این در حالی است که طرح‌های جامع و تفصیلی جدید تهران که در سال‌های 85 و 90 مبنای عمل قرار گرفت، به دلیل آماده نبودن نقشه گسل‌های شهر فاقد هرگونه ضوابط ساخت و ساز متفاوت در پهنه‌های لرزه خیز شهر هستند.

وی خواستار اقدام سازمان مدیریت بحران و معاونت شهرسازی شهرداری تهران در زمینه تدوین ضوابط ناظر بر ساخت و ساز در پهنه‌های گسلی شد و افزود: انتظار می‌رود طرح تفصیلی شهر تهران نیز بر اساس نقشه به روز گسل های پایتخت مورد بازنگری قرار گیرد و ساخت و ساز اماکن خاص و با اهمیت نظیر بیمارستان ها در این نقاط ممنوع شود. افزون بر این باید از ساخت و ساز در عرصه های ناپایدار مستعد لغزش و شیب های تند به ویژه در ارتفاعات شمالی تهران جلوگیری شود.

شاکری در ادامه پیشنهاد داد این سازمان علاوه بر پیگیری مقاوم سازی پل های سواره رو تهران، نسبت به شناسایی و ارزیابی تاب آوری ساختمان های دولتی، دانشگاه ها، مدارس، مساجد، بیمارستان ها و نظایر آن اقدام و ضمن مکلف کردن نهادهای مذکور به مقاوم سازی، در صورت عدم همکاری مراتب را به شورای عالی مدیریت بحران کشور گزارش کند.

وی با تاکید بر اینکه سازمان مدیریت بحران تهران می‌تواند به منزله نخ تسبیح دستگاه‌های مختلف را به منظور ارتقای ایمنی پایتخت در برابر زلزله گرد هم آورد، گفت: در این راستا لازم است کلیه دستگاه های متولی امور زیرساختی نظیر شرکت‌های گاز، آّب، مخابرات و برق این سازمان را در امر شناسایی و ارزیابی دقیق خطوط انتقال زیرسطحی و تهیه نقشه جامع از شریان های حیاتی شهر کمک کند.

رییس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران خواستار تهیه برنامه های عملیاتی ایمنی و مدیریت بحران در بافت های فرسوده تهران شد و گفت لازم است برنامه های عملیاتی در این بخش از گام های کوچکی نظیر برداشتن موانعی همچون تیر برق و علمک گاز آغاز شود و با تعریض معبر و پشتیبانی شهرداری از نوسازی بافت ادامه یابد.

عبور محورهای مهم ترافیکی از روی گسل

شاکری با بیان اینکه هفت محور مواصلاتی مهم پایتخت از روی گسل عبور کرده است، گفت: با توجه به محل قرار گیری بزرگراه‌های شهید بابایی، صدر، نیایش، شهید چمران، آزادگان و امام علی (ع) در صورت وقوع زلزله به نحوی آسیب می‌بینند که امکان امدادرسانی از این مسیرها در صورت وقوع زلزله وجود ندارد. همچنین در حال حاضر حدود 180 دستگاه پل روگذرسواره رو در تهران وجود دارد که برخی از آنها در دهه 50 شمسی و بدون درنظرگرفتن معیارهای مقاوم سازی در برابر زلزله ساخته شده است.

وی فقدان نقشه جامع از شریان های حیاتی شهر نظیر آب، برق و گاز را یکی دیگر از مشکلاتی برشمرد که برای آن راهکاری جست و جو نشده است و افزود: به طور کلی همکاری بین دستگاهی در حوزه مدیریت بحران بسیار ضعیف است و سازمان پیشگیری و مدیریت بحران نیز نتوانسته در این زمینه اقدام موثری انجام دهد و هماهنگی‌ها صرفا در حد برگزاری جلسات است.

این عضو شورای شهر تهران یکی از چالش های جدی در امر مدیریت بحران پایتخت را عدم تعیین سطح بندی بحران در شهر عنوان کرد و در این رابطه توضیح داد: مشخص نیست که شهرداری تهران در یک حادثه تا کجا وظیفه هماهنگی دارد و از چه سطحی به بعد مدیریت حادثه از سطح شهرداری به سطوح بالاتر از جمله استانداری، وزارت کشور و نهایتا ریاست جمهوری تغییر می کند.

ضرورت ورود به پیشگیری از فرونشست

شاکری در ادامه به ذکر چند پیشنهاد برای گنجاندن در برنامه آتی شهر به ویژه احیای بندهای ناظر بر تکالیف سازمان مدیریت بحران تهران پرداخت و گفت: لازم است سازمان مدیریت بحران نسبت به تدوین برنامه های راهبردی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت متناسب با ماموریت ها و تکالیف خود اقدام کند و این برنامه ها را به تصویب شورای شهر برساند.

وی با تاکید بر ضرورت بازنگری در طرح جامع مدیریت بحران تهران که طی 15 سال گذشته تغییر نکرده است، گفت: برای این منظور باید یک شورای راهبردی تشکیل شود و طرح مذکور را با رویکرد همه مخاطرات احتمالی که پایتخت را تهدید می کند مورد بازنگری قرار دهد.

شاکری با اشاره به تکرار سریالی فرونشست در تهران طی ماه های اخیر، یادآور شد: با توجه به تهدیدهای جدی حاصل از فرونشست زمین در تهران امکان بروز حوادث خطرناک و غیرقابل جبران، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران باید با بررسی و شناسایی نقاط در معرض آسیب ناشی از فرونشست، تمهیدات فوری برای پیشگیری و مقابله با این پدیده را اتخاذ کند چراکه تکرار فرونشست ها شهروندان تهرانی را نگران کرده است.

 

منبع خبر : فارس
زلزله شورای شهر شهر تهران شهرداری تهران گسل