رتبه جهانی ایران در خودکشی

شهره نصر با اشاره به روز جهانی خودکشی، گفت: خودکشی عملی عمدی است که باعث مرگ فرد می شود. خودکشی اغلب به علت یأس صورت می‌گیرد که علت آن اغلب به اختلال روانی نظیر افسردگی، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اعتیاد به الکل، یا اختلال مصرف مواد نسبت داده می‌شود و همچنین عوامل استرس‌زا مانند مشکلات مالی و یا مشکلات ارتباط بین فردی در این میان نقش دارند.

وی با اشاره به اینکه به گزارش سازمان جهانی بهداشت  (WHO)هر 40 ثانیه یک نفر در جهان و هر سال حدود 800 هزار نفر به واسطه خودکشی جان خود را از دست می‌دهند، ادامه داد: خودکشی دومین عامل اصلی مرگ و میر در جوانان 15 تا 29 ساله است و در عین حال افراد بالای 70 سال نیز تمایل بیشتری به خودکشی دارند.

نصر خاطرنشان کرد: سه چهارم مرگ و میرهای ناشی از خودکشی در کشورهای با درآمد پایین و متوسط اتفاق می‌افتد. به علاوه در کشورهای ثروتمندتر، مردان سه برابر زنان به دلیل خودکشی جان خود را از دست می‌دهند این موضوع، زندگی آن‌ها و اطرافیان‌شان را تحت تاثیر می‌گذارد. هر خودکشی یک تراژدی است که خانواده، اجتماع و حتی کشور را تحت تاثیرات دراز مدت قرار می‌دهد.

این مسئول افزود: افکار و عقاید بدبینانه‌ای که نسبت به اختلال‌های روان‌پزشکی و مبتلایان به آن‌ها وجود دارند، بیماران را از مراجعه به مشاوران و روان‌پزشکان و دریافت کمک از آنان برحذر می‌دارد و در نتیجه مبتلایان به این اختلالات، گاهی خودکشی را به عنوان تنها راه‌حل برای رهایی از مشکلات‌شان انتخاب می‌کنند.

کارشناس سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت دانشگاه علوم‌پزشکی زنجان با اشاره به نرخ جهانی مرگ و میر ناشی از خودکشی، اظهار کرد: نرخ جهانی مرگ و میر ناشی از خودکشی بین 11 تا 12 در هر صد هزار نفر است و کشورهای کره‌جنوبی، مجارستان، روسیه، ژاپن و اسلوانی با نرخ بالای 20 نفر در هر صد هزار نفر در زمره کشورهای با نرخ بالای خودکشی محسوب می‌شوند در حالی که کشورهای ایران، مکزیک، ترکیه، یونان و ایتالیا با نرخ خودکشی زیر پنج نفر در زمره کشورهای با نرخ پایین خودکشی به شمار می‌روند.

وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در زمره کشورهایی با نرخ پایین خودکشی محسوب می‌شود. در بین 170 کشور، ایران در رتبه 120 قرار دارد. با آمار میانگین 5.2 خودکشی از هر 100 هزار نفر. به طور کلی می‌توان ادعا کرد ایران در زمره کشورهای با نرخ پایین خودکشی است و جز در برخی مناطق غربی کشور نرخ خودکشی در اکثر استان‌های کشور یک‌سوم و یا نصف نرخ خودکشی جهانی است.

نصر خاطرنشان کرد: 29 استان دارای نرخ خودکشی کمتر از نرخ جهانی است که این نرخ در 23 استان از نصف میانگین جهانی نیز کمتر است اما بررسی آمارها نشان می‌دهد که نرخ خودکشی در کشور رشدی ۲.۱ درصدی داشته است.

وی افزود: آمار مبتلایان افسردگی در کشور و به دنبال آن بروز رفتارهای خودکشی، می‌تواند نگرانی مسئولان برنامه پیشگیری از خودکشی در اورژانس‌های روان‌پزشکی و شعبات پزشکی‌قانونی را نسبت به بالا رفتن موارد خودکشی‌های منجر به فوت افزایش دهد.

این مسئول با بیان اینکه افسردگی شایع‌ترین اختلال روان‌پزشکی است و باید نشانه‌ها و علل افسردگی در کشور به مردم شناسانده شود و در پی آن تشخیص، هم‌دردی و اقدام به درمان نیز صورت گیرد، گفت: اگر به فردی فرصت حرف زدن ندهیم یا برای حضورش احترام قائل نباشیم، در صورت سازگار نبودن با محیط، خشم و پرخاشگری را علیه خود پیاده می‌کند. در زیر هر خودکشی، فریادی برای کمک نهفته است که باید آن را شنید. اگر فردی بگوید از خدا مرگ می‌خواهم باید آن را جدی بگیریم، زیرا قضیه جدی است و به این معنا است که فرد خودکشی را به عنوان راهی برای حل مشکل خود به کار گرفته است؛ در حالی که خودکشی، پدیده‌ ای پیچیده و جدی در بخش سلامت است ولی متأسفانه خودکشی مشکل پنهان به شمار می‌رود تا جایی که مسئولان، بیمه‌ها و خانواده‌ها آن را گزارش نمی‌کنند و حتی تلاش می‌کنند خودکشی به رسانه‌ها کشیده نشود.

کارشناس سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد معاونت بهداشت دانشگاه علوم‌پزشکی زنجان ادامه داد: بر اساس پیمایش ملی سلامت روان در سال89 -90 میزان شیوع اختلالات شایع روانی (اختلالات خلقی و اضطرابی) در کشور 23.6 درصد از جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله است، یعنی از هر چهار ایرانی، یک نفر اختلال روانپزشکی دارد و شیوع افسردگی در زنان، 16.5 درصد اما در مردان 10.7 درصد گزارش شده بود.

نصر گفت: نگاهی به نرخ شیوع 23.6 درصدی اختلالات روانی نشان می‌دهد که از جمعیت کشور، حدود 18.5 میلیون نفر از جمعیت به طور مستقیم یا غیرمستقیم به نوعی از مشکلات مرتبط با اختلالات روان‌پزشکی در رنج‌اند،این در حالی است که بسیاری از اختلالات روانی به دلیل هزینه‌های بالای آن در سطح جامعه به صورت مخفی باقی می‌ماند؛ چرا که هزینه‌های بالا باعث عدم مراجعه بیماران به مراکز درمانی می‌شود. افرادی که قبلا سابقه اقدام به خودکشی داشته‌اند، مستعد اقدام دوباره برای خودکشی هستند، شانس اقدام دوباره به خودکشی در این افراد، ۲۰ برابر بیشتر از سایرین است.