ابتلای 15 درصد معتادان تزریقی به ایدز

بحث ایجاد اتاق های امن تزریق چند سالی است که در کمیته های مختلف ستاد مبارزه با مواد مخدر و شوراهای استانی این ستاد مطرح شده است.

در این مدت کارشناسان مختلف نظرات خود را ارائه کرده اند و برخی موافق و برخی نیز مخالف این موضوع بودند.

در طرح اتاقهای امن تزریق قرار است مکان هایی برای معتادان تزریقی از سوی دولت فراهم شود که در آن سرنگ و سایر وسایل پیشگیری و مورد نیاز معتادان در اختیار آنها قرار گیرد.

با اجرای این طرح معتادان هنگامی که قصد استعمال مواد دارند، به اتاق های امن تزریق می روند و مواد خود را تزریق کرده و بعد از آنجا خارج می شوند.

موافقان این طرح معتقدند که با اجرای این طرح استعمال مواد از کف خیابان به اتاقهای مخصوص منتقل شده و دیگر کمتر معتادی مقابل چشمان کودکانمان در خیابان ها اقدام به تزریق مواد می کند.

همچنین آنها به آمار بالای انتقال ایدز از طریق تزریق میان معتادان اشاره کرده و می گویند با این طرح سرنگ به سهولت در اختیار معتادان قرار می گیرد و دیگر نیاز نیست که آنها از یک سرنگ مشترک استفاده کنند.

البته مخالفان نیز به بحث پراکندگی معتادان در سطح شهر اشاره می  کنند و معتقدند که معتادی که خمار است، مسافت طولانی تا رسیدن به اتاق های امن ترزیق را طی نمی کند و در اولین فرصتی که بتواند، به استعمال موادمخدر می پردازد.

همچنین آنها در مورد توزیع سرنگ نیز می گویند، سرنگ را می توان از طریق کوله برها در پاتوق های معتادان توزیع کرد.

*15 درصد معتادان تزریقی «ایدز» دارند

مینو محرز، رئیس مرکز تحقیقات ایدز با اشاره به این که تزریق مواد مخدر همچنان یکی از مهم ترین دلایل ابتلای افراد به ویرس HIV است، عنوان کرد: با وجود این که از دوسال پیش تاکنون الگوی ابتلا به ایدز تغییر یافته و بیشتر شاهد ابتلا به این ویروس از طریق ارتباط جنسی هستیم تا تزریق؛ اما در صورتی که برنامه کاهش آسیب به صورت دقیق و کیفی با بودجه ای مناسب اجرا نشود دوباره شاهد طغیان در آمار ابتلا به ایدز در جامعه از طریق تزریق مشترک مواد مخدر خواهیم بود.

محرز ادامه داد: تا سال 93 بیش از 70 درصد از موارد ابتلا به ایدز از طریق تزریق بود که البته این آمار تنها مربوط به افرادی است که مورد شناسایی قرار می گرفتند.

رئیس مرکز تحقیقات ایدز به آخرین آمارهای موجود در مورد ابتلا به HIV مثبت اشاره و اظهار کرد: در ایران حدود 15 درصد معتادهای تزریقی HIV مثبت دارند. هر چند بر اساس مطالعه ای که سال ها قبل در تهران انجام دادیم این عدد برای معتادان تزریقی این کلانشهر 25 درصد است. این اعداد مربوط به سال ها قبل است و تا این لحظه هنوز تحقیق جدیدی صورت نگرفته است.لذا این بررسی ها باید روی گروه های مختلف در معرض خطر تکرار شود.

وی با بیان این که امراضی مانند هپاتیت‌ B و C و همچنین سایر ویروس‌هایی که از طریق خون انتقال می‌یابند، می‌توانند از طریق تزریق به فرد معتاد و از فرد معتاد به فرد دیگری منتقل شود، اظهار کرد: به منظور کاهش این نوع خطرات در گام اول می توان تلاش کرد الگوی مصرف معتادان تزریقی را به الگوی خوراکی تبدیل کرد زیرا در این صورت خطرات احتمالی که سایر افراد را در جامعه تهدید می کند نیز کاهش می یابد.

محرز ادامه داد: از سوی دیگر باید اقدام به ارائه سرنگ تمیز به معتادان تزریقی کرد تا از سرنگ مشترک استفاده نکنند، زیرا این اشتراک موجب انتقال بیماری بین تعداد زیادی از معتادان خواهد شد. توجه داشته باشید کاهش آسیب میان این افراد تنها دادن متادون به آنها نیست، بلکه باید سرنگ، سوزن و متادون به آنها داد.

*برنامه ای برای تأسیس اتاق های امن نداریم

سال گذشته بود پرویز افشار معاون کاهش تقاضای ستادمبارزه با موادمخدر در این ارتباط با بیان اینکه سیاست ستاد مبارزه با مواد مخدر ارائه خدمات کاهش آسیب برای مصرف کنندگان است، گفت: ما می‌خواهیم که معتادان آخر خطی دسترسی کافی به وسائل کاهش آسیب مانند سرنگ، پانسمان زخم و وسایل پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی جنسی داشته باشند تا رفتارهای پرخطر آنها باعث شیوع بیماری‌هایی مانند ایدز و هپاتیت نشود.

افشار خاطر نشان کرد: سیاست ستاد این است که توزیع این وسایل به صورت سیار و در میان معتادان صورت گیرد چرا که معتادان ایرانی به علت گوشه‌گیر بودن و نداشتن دانش فنی بالا حوصله رفتن به مراکزی مانند اتاق امن تزریق را در فواصل طولانی نخواهند داشت.

وی با اشاره به اینکه اتاق امن تزریق در تعداد محدودی از کشورها مانند سوئیس و هلند ایجاد شده است، گفت: گستره جغرافیایی کشور و توزیع معتادان در ایران بسیار زیاد و متنوع است و معتادان ما که اکثراً‌ خیابانی هستند حوصله نمی‌کنند که فواصل طولانی را طی کنند تا به اتاق امن تزریق برسند پس تا جایی که ممکن است ما باید به جای کشاندن آنها به مراکز امن تزریق در میانشان حاضر شویم.

معاون کاهش تقاضا ستاد مبارزه با مواد مخدر، افزود: بنابراین تیم‌های سیار تشکیل دادیم و این تیم‌ها در کوله‌پشتی خود انواع وسایل کاهش آسیب را در اختیار دارند و به صورت رایگان میان معتادان توزیع می‌کنند.

افشار با طرح این سوال که شهری با وسعت تهران به چند اتاق امن تزریق نیاز خواهد داشت، گفت: ما چه تعداد اتاق امن باید در تهران تاسیس کنیم که معتادانی که در لویزان، دروازه‌غار، اتوبان چمران و یا دره فرحزاد هستند بتوانند به راحتی به این اتاق‌ها دسترسی داشته باشند.

وی در پایان خاطر نشان کرد: به عنوان نمونه شاید یکی از این مراکز در تهران احداث شود اما در مجموع این کار برای ما به صرفه نیست.

*خوزستان و کرمان دارای اتاق های امن می شوند؟

اما اکنون خبرهای متفاوتی در مورد احداث اتاق های امن به گوش می رسد. 2 استان خوزستان و کرمان داوطلب اجرای پایلوت این طرح شده  اند و حتی ستادمبارزه با موادمخدر موضوع توزیع هروئین خالص میان معتادان را نیز در اختیار شورای مبارزه با موادمخدر استان قرار داده است.

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اعلام خبر نهایی شدن احداث اتاق‌های تزریق امن در 2 استان، توضیحاتی راجع به اجرای بند 57 برنامه ششم و احتمال ارائه مواد مخدر خالص به معتادان در این طرح ارائه داد.

افشار در گفتگو با تسنیم در پاسخ به سرانجام اجرای پایلوت اتاق‌های تزریق امن در برخی از استان‌های کشور اظهار کرد: مساله حرکت به سمت مدیریت مصرف و قطع ارتباط مصرف کنندگان با قاچاقچیان مواد مخدر، یکی از تاکیدات بند 57 سیاست‌های کلان برنامه ششم و ابلاغ شده مقام معظم رهبری است و این مسال در جلسه قبلی ستاد، مطرح و مصوب شد.

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر ادامه داد: در این طرح که قرار است با نظر کارشناسی کمیته درمان ستاد مبارزه با موادمخدر و به صورت پایلوت به اجرا درآید مقرر شد تا در دو استان خوزستان و کرمان که به صورت داوطلبانه خواستار اجرای این طرح شدند، با در نظر گرفتن جمیع جهات، به اجرا درآید.

وی گفت: پس از مصوبه ستاد در این خصوص و چکش‌کاری‌های نهایی، دستورالعمل اجرایی آن تدوین شد و به زودی این طرح در دو استان مذکور به اجرا درخواهد آمد.

افشار اضافه کرد: در این طرح که قرار است با هدف کاهش آسیب، مدیریت مصرف و قطع ارتباط مصرف کنندگان مواد مخدر با قاچاقچیان به اجرا درآید، ایجاد اتاق‌های تزریق امن، تنها به عنوان یک بخش کوچک از طرح دیده شده و در آن سعی خواهد شد تا با هدف جلوگیری از شیوع و افزایش بیماری‌های معتادان تزریقی فعالیت کند.

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری گفت: قرار است در اجرای این طرح سعی شود تا با سوق دادن معتادان از مواد مخدر پرخطر به کم خطر و قطع ارتباط آن‌ها با قاچاقچیان، سیاست‌های کاهش آسیب و مدیریت مصرف را دنبال کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا قرار است «مواد مخدر خالص هم در راستای اجرای این طرح به معتادان داده شود» یا خیر خاطرنشان کرد: این مساله، از جمله موارد مورد بحث در این زمینه است و ما اختیار کاملی به استان‌ها درباره این مساله داده‌ایم ولی یکی از پیش‌نیازهای اجرای این طرح، بهره‌مندی کامل از حمایت‌های استان‌های مذکور در ابعاد مختلف است که باید شرایط فرهنگی و اجتماعی نیز در آن دیده شود تا کمترین مخالفت و مقاومتی از سوی مردم نداشته باشد.