تولید زباله،تفکیک و بازیافت آن در حوزه مدیریت شهری از موضوعات بسیار حائز اهمیتی به شمار می رود که این امر در کلانشهرهای ایران همچون بسیاری از دیگر کشورها از دغدغه ها و معضلات جدی محسوب می شود.

بر اساس آمار بانک جهانی،روزانه 3 میلیون و  500 هزار تن زباله در سراسر دنیا تولید می شود که سهم ایران در این حجم انبوه،40 هزار تن برآورد می شود،به تعبیری بیش از 1 درصد از تولید زباله توسط مردم ایران تولید می شود.

بر اساس آمار منتشر شده در رسانه ها،20 درصد از این میزان معطوف به زباله های خشک و 4 درصد نیز به زباله های پلاستیکی و پلیمری مربوط می شود.

اگرچه این 4 درصد در یک نگاه کلی چندان قابل توجه به نظر نمی رسد اما معضلات و چالش مواد پلیمری و پلاستیکی برای محیط زیست بسیار فراتر و عمیق تر از این اعداد وارقام است.

بر اساس اظهار نظر کارشناسان در صورت ایفای نقش تنها 20 درصد از شهروندان در امر تفکیک زباله از بروز بسیاری معضلات زیست محیطی پیشگیری خواهد شد.

* موادی با پایداری 300 تا 1000 سال!

مجتبی یزدانی،معاون خدمات شهری شهرداری تهران،چندی پیش با هشدار نسبت به دشواری و پیچیدگی تجزیه مواد پلاستیکی عنوان کرد:مواد پلیمری با ماندگاری 300 تا 1000 سال به عنوان موادی تجزیه ناپذیر،مسبب و عامل بسیاری از معضلات و نارسایی های زیست محیطی خواهد بود.

وی معتقد است:با مشارکت عمومی مردم بخش قابل توجهی ار معضلات احتمالی ناشی از مواد اینچنینی مهار و کنترل خواهد شد.

آنچنان که این مقام مسئول عنوان کرد:هر خانواده ایرانی بصورت میانگین در طول روز 3 کیسه پلاستیکی وارد چرخه محیط زیست می کند که در صورتِ کاهشِ تنها یک کیسه پلاستیکی در هفته در مصرف قریب به یک میلیارد کیسه در طول سال صرفه جویی می شود.

این ارقام و اعداد نشان دهنده تاثیر بسیار برجسته و نافذ مشارکت عمومی شهروندان در مقابله و کنترل این معضل  و مخاطره زیست محیطی در فرایند تولید زباله است.

* ایران جزء 10 کشور نخست مصرف ظروف پلاستیکی

آنچنان که در رسانه ها و جراید عنوان شده،میزان پلاستیک تولیدی در ایران به بیش از 177 هزار تن در سال تخمین زده می شود.

این رقم بصورت میانگین معادل 500 تن در روز بر آورد می شود که به واقع این میزان در ارزیابی ها و بررسی های انجام شده،ایران را جزء10 کشور نخست مصرف کننده ظروف پلاستیکی قرار داده است.

بر اساس گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا این کشور تنها در طول یکسال،32 میلیون تن ضایعات پلاستیکی تولید کرده که تنها حدود 9 درصد از آن به چرخه بازیافت باز گشته و مابقی آن در محیط زیست رها سازی شده است،به واقع می توان گفت این معضل در کشورهای توسعه یافته نیز چالش برانگیز است.

*مواد پلیمری و پلاستیکی منشا 77 نوع بیماری است

محمد گلمکانی،رئیس ستاد محیط زیست شهرداری تهران در تشریح عوارض و تبعات ناگوار مواد پلاستیکی و پلیمری می گوید:ظروف یکبار مصرف پلیمری و کیسه های پلاستیکی در صورت تماس با مایعات و مواد غذایی در دمای بالای 40 درجه،ماده ای شیمیایی موسوم به ( استایرن ) از خود تولید می کند که منجر به تلخی غذا خواهد شد.

وی می گوید:مواد اینچنینی  می تواند مسبب بروز بیش از 77 نوع از بیماری ها از جمله سرطان شود و مواردی همچون کم اشتهایی،عصبانیت،جهش در زنان باردار و بیماری های ریوی و گوارشی از دیگر عوارض این ظروف به شمار می رود.

اظهارت این مقام مسئول در شرایطی در روزنامه همشهری منتشر شده که در طول سالیان اخیر استفاده از ظروف یکبار مصرف پلاستیکی به نحو فزاینده ای تشدید شده و در بسیاری از مراسم رسمی و غیر رسمی،استفاده از ظروف پلاستیکی بسیار مشهود و بارز است.

امید آن می رود با فرهنگ سازی هر چه بیشتر،بستر و زمینه ای فراهم شود که با یک عزم عمومی،تمایل به استفاده از چنین  ظروفی به حداقل ممکن کاهش یابد که در غیر اینصورت با استمرار وضع موجود،بروز و شیوع بسیاری از بیماری ها دور از ذهن نخواهد بود.