کاروان های عزاداری اربعین؛ بستری برای نزدیکی دو ملت/ مغناطیس یک آیین پرشکوه

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- جلیل خبره- رصد، این روزها اگر با کمی دقت به اخبار  اطراف و گفتار مردم توجه کنیم درمی یابیم که فضای اطرافمان رنگ و بوی کربلا و کربلائیان به خود گرفته است.بانگ رحیل از جای جای میهن اسلامی وجغرافیای ارادت و آزادگی برخاسته و دلدادگان حضرت سید الشهدا برای زیارت بارگاه آن حضرت سر از پا نمی شناسند.خیل گسترده زائرانی که از هفته های گذشته راهی کربلای معلی شده اند،کم کم به میعادگاه عشق نزدیک می شوند. مسیرهایی که تمام یا بخشی از آن با پای پیاده طی شده و در میان راهیان آن از هر قشر  و سن و طبقه ای دیده می شود. جاده ی منتهی به کربلای معلی مملو از جمعیت عزاداران حسینی  است. آنان که چیزهایی درباره «مدینه فاضله» و «جامعه آرمانی» شنیده یا خوانده‌اند آن را در این مسیر، به چشم می‌بینند و با تمام ئوجود احساس می کنند این مسیر، سراسر مهربانی، عاطفه، جود وسخاوت، معنویت، تعاون و همه صفتها و ویژگیهای یک جامعه خوب را با خود به همراه دارد.

    آنان که برای اولین بار در این مسیر قرار می‌گیرند، اتفاقات و تصاویری «افسانه‌وار» می بینند که مبهوتشان می کند: آنکه به زور تو را به پذیرایی ساده یا مفصلش دعوت می‌کند، آنکه تو را به ناهار یا شام یا خوردنی یا میوه دعوت می‌کند، آن کودکی که در یک پارچ ساده به تو آب تعارف می‌کند، پیرمردی که می‌خواهد با عطر کوچکی که در دست دارد، زائران ارباب را خوشبوتر کند، آنکه تو را با دستهایش یا دستگاههای برقی به ماساژ دعوت می‌کند تا خستگی راه از تنت بیرون ببرد، آن که بر زخم های پایت مرهم می‌نهد، و آنها که در هر چند قدم تو را به نوشیدن چای عراقی یا نوشیدنی‌های دیگر می‌خوانند، آنها که خط تلفن بین المللی مجانی راه انداخته‌اند تا خبر سلامتی‌ات را به خانواده‌ات بدهی، آنکه بره کوچک نذری‌اش را با ریسمان کوچکی به همراه آورده تا به حرم مولا ببرد، مادران و پدرانی که فرزندان دوقلوی خودشان را در کالسکه‌ها همراه آورده‌اند، آنها که تمام خانواده و اقوامشان را در این مسیر همراهی می‌کنند،‌ و…. صحنه هایی که حکایت از عاشقی دارد حکایت از دلدادگی به مکتبی ماندگار که شهادت را اوج کمال و رسیدن به رضوان الهی می داند.

 رهبر معظم انقلاب درباره‌ی جایگاه ویژه‌ی زیارت اربعین در اوج‌گیری بزرگداشت نهضت حسینی فرموده‌اند: «شروع جاذبه‌ی مغناطیس حسینی، در روز اربعین است. جابربن‌عبداللَّه را از مدینه بلند می‌کند و به کربلا می‌کشد. این، همان مغناطیسی است که امروز هم با گذشت قرن‌های متمادی، در دل من و شماست. کسانی که معرفت به اهل‌بیت دارند، عشق و شور به کربلا همیشه در دلشان زنده است. این از آن روز شروع شده است.» این جاذبه سال‌ها است که در قالب برگزاری تجمع میلیونی و پیاده‌روی زائران حسینی از نجف تا کربلا تجسم پیدا کرده است.

زیارت کربلای معلی در همه‌ی اوقات جزء بافضیلت‌ترین اعمال به حساب می‌آید و کمتر می‌توان عبادتی را بافضیلت‌تر از آن تصور کرد؛ اما وقتی زمان خاصی برای زیارت به‌عنوان علامت مؤمن اعلام می‌شود، معلوم است که عنایت خاصی نسبت به آن وجود داشته است. هم‌اکنون  اربعین به بزرگ‌ترین میعادگاه مسلمانان در کربلای معلی تبدیل شده است و می‌توان از این زیارت به‌عنوان یک رزمایش باعظمت برای پیروان و علاقه‌مندان اباعبدالله‌الحسین ‌علیه‌السلام در میان همه‌ی مسلمانان، بلکه همه‌ی افراد و ملل آزادی‌خواه جهان یاد کرد.

ناگفته پیداست که ارادت به سیدالشهداء(ع) تنها مختص شیعیان نیست. بلکه برادران اهل تسنن هم به امام حسین ‌علیه‌السلام عشق می‌ورزند؛ امام حسین(ع)نیز در مسیر قیام، از سخنرانی در «منی» گرفته تا آخرین سخنان در کربلا، بیشتر از ادبیات رایج جهان اسلام در آن زمان استفاده کردند و از مطالبی همچون ظلم یزید به آحاد امت اسلامی، امر به معروف و نهی از منکر و نسبت شریف حضرت با پیامبر اکرم (ص) سخن گفتند و به ادبیاتی صرفاً شیعی اکتفا نفرمودند؛

ذکر این نکته از سوی رهبر معظم انقلاب که «شروع جاذبه‌ی مغناطیس حسینی از اربعین است.» نشان‌دهنده‌ی نگاه عمیق ایشان به تاریخ اسلام و جامعه‌ی اسلامی است که سال‌ها قبل از این که این مراسم باشکوه برگزار شود، با تعبیر مغناطیس حماسه‌ی حسینی، از اربعین با عظمت یاد می‌فرمودند. ایشان از ابتدای راه افتادن این جریان پیاده‌روی اربعین هم عنایت خاصی به آن داشتند.

طبق روایات وارده ابتدا این سنت را جابرابن‌عبدالله انصاری، از صحابه‌ی جلیل‌القدر پیامبر اکرم (ص) پایه‌گذاری کرد وامروز ما شاهد برکات و آثار جهانی این مراسم باشکوه هستیم و در آینده نیز برکات بیشتر آن را در تقویت جبهه‌ی مقاومت علیه ظلم جهانی، شاهد خواهیم بود. جابرابن‌عبدالله انصاری با وجود کهولت سن و نابینایی و مهم‌تر از آن در اوج خفقان، خود را به کربلا رساند و همین موضوع نمونه‌ی برجسته‌ای از اولین بارقه‌های جاذبه‌ی مغناطیس حماسه‌ی حسینی است.

به عبارت دیگر، هرکس که امروز در اجتماع عظیم زیارت اربعین شرکت می‌کند، به‌نوعی نام خود را در شمار مدافعان اسلام ثبت کرده است؛ چون دفاع از حرم اهل‌بیت ‌علیهم‌السلام و مسلمانان، دفاع از اسلام است. امروز حضور در پیاده‌روی اربعین، تقویت جبهه‌ی اسلام در برابر کفر است و این قدرت‌نمایی عظیم اربعین، مایه‌ی امنیت جهان اسلام و حتی جامعه‌ی ماست.شاید تأکید رهبر معظم انقلاب اسلامی برای زیارت اربعین امسال نیز به همین دلیل است.

حضور پرشور ایرانیان علاقه مند به حضرت سیدالشهدا(ع) در کاروان های زیارتی اربعین علاوه بر اثار معنوی که برای زائران به همراه خواهد داشت می تواند حامل پیام های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران باشد. تاکید بر دوستی و همزیستی فرهنگی دو ملت ایران وعراق ژرهیز از رفتارهای تفرقه افکنانه و ارائه تصویری مقتر انه از حضور شیعیان در عین حفظ وحدت با برادران اهل سنت از جمله نکاتی است که می تواند آیین عزاداری اربعین حسنی و حضور پرشور عزادارن در این ایم را رنگی دیگر ببخشد.

 در کنار این موارد متولیان فرهنگی کشورمان نیز می بایست با درک بستر مناسبی که شکل گرفته است نسبت به ارئه برنامه ها و بسته های فرهنگی جذاب هم برای زائران وهم برای میزبانان آنها برنامه ریزی دقیق و هدفمند داشته باشد. همان گونه که آیین نوروز چند سالی است به محور دیپلماسی فرهنگی ایران در منطقه تبدیل شده،آیین عزاداری اربعین هم می تواند گامی مهم در نزدیک شدن شیعیان منطقه از یک سو و ارائه تصویری صلح طلب و منطقی از آنها به سایر کشورهای منطقه باشد.